در ایام محرم امنیت و سلامت عزاداران نکته حیاتی است. در ازدحام تکیه‌ها و هیئت‌ها، گاهی یک بی‌احتیاطی کوچک، می‌تواند جرقه‌ای برای فاجعه‌ای بزرگ باشد، نکته مهمی که سخنگوی سازمان آتش‌نشانی تهران بر اهمیت رعایت نکات ایمنی در هیئات ها، تکایا و یا مساجد تأکید دارد و هشدارهایی را برای مسئولان هیئت‌ها و عموم عزاداران مطرح می‌کند.

جلال ملکی در گفت و گو با ایسنا با اشاره به حضور گسترده مردم در مراسم‌های عزاداری ایام محرم، گفت: تکیه‌ها، محل‌های موقتی است که تنها به همین منظور و در همین چند روز برپا شده و پس از آن نیز جمع‌آوری می‌شود. غیردائمی و موقتی بودن این اماکن باعث می‌شود که موارد ایمنی کمتر مورد توجه قرار گیرد و با توجه به جمعیت زیادی که در ایام محرم در تکایا حاضر می‌شود، تنها یک اشتباه کوچک می‌تواند منجر به یک حادثه بزرگ شود.

وی ادامه داد: بسیاری از این نقاط مانند مساجد، شبستان‌ها، حسینیه‌ها و مهدیه‌ها به دلیل همیشگی و دائمی بودن، تا حدی از آمادگی و ایمنی لازم برخوردارند، اما از آنجایی که این اماکن به تنهایی پاسخگوی جمعیت مشتاق عزادار نیستند، در تمام محلات کشور، اماکنی تحت عنوان تکیه برپا می‌شود که لازم است مسئولان و اعضای هیئت مدیره آن‌ها، نکات ایمنی را با جدیت رعایت کنند.

ملکی تأکید کرد: کلیه مسئولان و خدمت گذاران اماکن مذهبی باید آموزش‌های ایمنی لازم را دیده باشند. برای این منظور، می‌توانند به نزدیک‌ترین ایستگاه آتش‌نشانی مراجعه کنند تا یک سری آموزش‌های اولیه در اختیارشان قرار گیرد.

وی افزود: خاموش‌ کننده‌ها در این ایام باید در دسترس باشند و همه افراد باید طرز استفاده از آن را بدانند.

سخنگوی سازمان آتش‌نشانی در خصوص نحوه استقرار مراکز تجمعی عزاداران، عنوان کرد: استقرار بناها باید به گونه‌ای باشد که درهای ورود و خروج آن، دست‌کم به یک راه اصلی و مستقیم باز شود. مسیرهای خروجی نیز باید ظرفیت کافی برای تخلیه هم‌زمان کلیه حاضران را داشته باشند. همچنین، برای حاضران باید مسیرهای خروج اضطراری غیر از مسیرهای ورود و خروج اصلی در نظر گرفته شود.

وی در خصوص الزامات برقی تکایا گفت: سیم‌ کشی‌های برق، به‌ویژه در تکایا، از پتانسیل بسیار بالایی برای حادثه ساز شدن برخوردار است و باید دقت خاصی به آن اعمال شود. حتماً فردی تحت عنوان مسئول تأسیسات و برق انتخاب شود و هر شب پیش از آغاز مراسم، تمام تجهیزات، به ویژه تجهیزات برقی مورد بازدید قرار گرفته و از سلامت آن‌ها اطمینان حاصل شود.

وی ادامه داد: رعایت فاصله مناسب بین سیم‌های برق، اتصالات و ادوات برقی با مواد قابل اشتعال مانند پارچه‌های سیاه، فرش، پرده، پرچم و... ضروری است.

ملکی با اشاره به خطرات استفاده از لامپ‌های ولتاژ بالا، گفت: این لامپ‌ها حرارت زیادی تولید می‌کنند و در صورت مجاورت با مواد قابل اشتعال، می‌توانند باعث آتش‌سوزی شوند. پارچه‌های برزنتی که به عنوان پوشش اصلی تکایا استفاده می‌شود از جنس مواد نفتی و بسیار قابل اشتعال هستند. نباید هیچ وسیله شعله‌دار و پر حرارتی در نزدیکی آن‌ها قرار گیرد. برای جلوگیری از سقوط لامپ‌ها نیز حتماً از حباب و توری فلزی استفاده شود.

سخنگوی سازمان آتش‌نشانی تهران تصریح کرد: وجود فیوز استاندارد و مناسب، ضامن کارکرد ایده‌آل تجهیزات برقی است. باید از فیوز مناسب در سیم‌کشی‌ها استفاده شود و از به کار بردن فیوزهای تقویت‌شده و دستکاری‌شده خودداری شود. استفاده از سه‌راهی و چندراهی برای وسایل برقی ممنوع است و باید برای هر وسیله، یک پریز مجزا در نظر گرفته شود. اخذ انشعاب متعدد از پریزها نیز خطرناک است.

او افزود: در اماکن تجمعی، به ازای 50 تا 300 نفر باید دو در خروجی، برای 300 تا 1000 نفر سه در خروجی و برای بیش از 1000 نفر حداقل چهار مسیر خروجی وجود داشته باشد. این درها باید در تمام زوایای سالن‌ها و شبستان‌ها قرار داشته باشند و به فضای آزاد و راه‌های دیگر منتهی شوند. این مسیرها نباید به نقاط بن‌ بست‌گونه ختم شوند. همچنین، در این شب‌ها و طول برگزاری مراسم، همه درها و مسیرهای تردد باید باز باشند و از قفل کردن آن‌ها خودداری شود.

ملکی اضافه کرد: ترجیحاً درها شیشه‌خور نباشند و دارای ترمز در باشند تا از بسته‌شدن محکم و شکستن شیشه‌ها جلوگیری شود.

وی توصیه کرد: همچنین به هنگام تقسیم برق، از ترمینال‌های سرامیکی غیرقابل اشتعال و سیم‌های استاندارد و متناسب با برق مصرفی استفاده شود. از سیم‌های نامناسب و کوتاه که با چسب برق به هم وصل شده‌اند نیز باید پرهیز کرد.

سخنگوی سازمان آتش‌نشانی هشدار داد: از چرخاندن منقل روشن یا آب جوش و چای در زمان عزاداری، به ویژه هنگام خاموش بودن چراغ‌ها، خودداری کنید. اجازه استعمال دخانیات یا روشن کردن کبریت و فندک را به کسی ندهید. افرادی را مسئول نظارت بر محوطه بیرونی تکایا تعیین کنید تا از نشستن افراد غریبه در کنار چادرهای برزنتی هیئت جلوگیری شود.

وی بیان کرد: افرادی به عنوان انتظامات در نظر گرفته شود. پخت و پز بیرون فضای آشپزخانه باشد و همچنین از ورود کودکان به این محیط جلوگیری شود. همچنین لازم است که کپسول‌های گاز کنار اجاق گاز قرار نگیرند. 

وی در پایان با ابراز اظهار امیدواری از اینکه هیچ حادثه‌ای در این ایام رخ ندهد، تأکید کرد: در صورت وقوع هرگونه حادثه احتمالی، لازم است مردم عزیز ضمن حفظ خونسردی خود، با سامانه 125 تماس بگیرند یا به آتش‌نشانان مستقر در محل مراجعه کنند. هنگام حرکت خودروهای امدادی، باید مسیر به سرعت برای آن‌ها بازگشایی شود و در مواقع نیاز به خروج اضطراری، اولویت با زنان، کودکان، افراد سالخورده و دارای معلولیت باشد.