وبگاه شبکه خبری پرستیوی در گزارشی به تخلیه ذخایر سامانه دفاع موشکی تاد آمریکا در جریان جنگ 12 روزه میان ایران و اسراییل پرداخته است. پرستیوی با استناد به گزارش رسانههای آمریکایی، نشریات دفاعی و تحلیلگران مستقل گزارش داده تهاجم 12 روزه اسراییل به ایران در ژوئن 2025 باعث تخلیه قابلتوجه ذخایر موشکهای رهگیر سامانه دفاع موشکی تاد (THAAD) آمریکا شد که برای حمایت از رژیم صهیونیستی به کار گرفته شده بود. مجله نیوزویک چند روز پیش نوشته بود ایالات متحده بخش عمدهای از توان پیشرفته دفاع موشکی خود را برای پشتیبانی از اسراییل به منطقه منتقل کرد اما این تلاش از یک سو نتایج مبهمی به همراه داشت و از سوی دیگر باعث اثرگذاری بر ذخایر استراتژیک آمریکا شد. سامانه تاد توسط شرکت لاکهید مارتین تولید میشود و یکی از اجزای کلیدی ساختار چندلایه دفاع هوایی رژیم صهیونیستی است. این سامانه برای رهگیری موشکهای بالستیک میانبرد از جمله موشکهای شلیکشده از ایران و یمن، طراحی شده است. این سامانه از روشی موسوم به «ضربه برای نابودی» برای انهدام تهدیدها استفاده میکند و بدون استفاده از کلاهک انفجاری و با استفاده از انرژی جنبشی خود (با برخورد مستقیم) موشکها را منهدم میکند. این سامانه که منحصراً توسط پرسنل آمریکایی اداره میشود، شامل هشت باتری با حدود 350 تا 400 موشک رهگیر است. در جریان درگیریهای ژوئن 2025، دو باتری تاد در سرزمینهای اشغالی فلسطین مستقر بودند؛ یکی از این سامانهها اکتبر 2024 پس از عملیات «وعده صادق 1 و 2» ایران نصب شدند و دیگری در آوریل 2025. هر باتری تاد شامل 6 پرتابگر متحرک است که هر کدام هشت موشک رهگیر حمل میکنند، یعنی در مجموع 48 موشک در هر باتری. علاوه بر این، سامانه شامل رادار AN/TPY-2 با برد تشخیص 2,000 تا 3,000 کیلومتر، سیستم کنترل آتش و ارتباطات و حدود 100 پرسنل برای عملیات است. با وجود تبلیغات گسترده درباره پیشرفته بودن تاد، عملکرد آن در برابر موشکهای بالستیک یمنی نتایج متفاوتی داشته است. این سامانه در تاریخهای 4 و 9 مه 2025 نتوانست موشکهایی از یمن که فرودگاه بنگورین را هدف قرار داده بودند، رهگیری کند. اسراییل ادعا کرد که این موشکها توسط سامانه ارو (Arrow) مهار شدند، اما تردیدهایی درباره این ادعا وجود دارد، زیرا ارو برای رهگیری در فواصل دورتر طراحی شده و ضربه مستقیم به فرودگاه نشاندهنده ناکامی احتمالی است. موشکهای «فلسطین-2» یمن، که موشکهای بالستیک هایپرسونیک با سرعت تا 16 ماخ و کلاهکهای مانورپذیر هستند، چالش بزرگی برای تاد ایجاد کردند. پرستیوی مینویسد محدودیتهای این سامانه شامل دشواری در تشخیص کلاهکهای واقعی از فریبدهندهها، آسیبپذیری در برابر حملات گسترده و ناکارآمدی نسبی در برابر موشکهای هایپرسونیک جدید است. به نوشته این رسانه، در جریان درگیری 12 روزه با ایران، عملکرد تاد بهمراتب ضعیفتر بود. ایران بین 370 تا 500 موشک بالستیک شلیک کرد که تعداد آن فراتر از ظرفیت تاد بود. در روزهای ابتدایی جنگ، ایران بهطور عمدی از موشکهای بالستیک قدیمیتر با سوخت مایع برای خسته کردن دفاع هوایی دشمن استفاده کرد. موشکهای پیشرفتهتر و مانورپذیر تنها پس از تخلیه قابلتوجه ذخایر رهگیرهای اسراییل به کار گرفته شدند. پرستیوی نوشته در یک تحلیل جالب توجه که مبتنی بر ویدئوهای منتشرشده توسط یک عکاس اردنی به نام زید م. العبادی و همچنین دادههای مربوط به امضای احتراق موشکها و اطلاعات مکانیابی است برآورد شده که اسراییل در یکی از بیش از 20 موج حملات موشکی ایران، 39 موشک رهگیر تاد، 34 موشک ارو-3 و 9 موشک ارو-2 استفاده کرده است. تحلیلگران معتقدند که با توجه به این حجم بالای مصرف موشکهای رهگیر، ذخایر سامانه تاد احتمالاً در چهار تا پنج روز ابتدایی درگیری بهطور کامل به اتمام رسیده است. هزینه هر موشک رهگیر تاد بین 12 تا 15 میلیون دلار برآورد شده، اما با احتساب هزینههای تحقیق، توسعه و آزمایش، این رقم به 27 میلیون دلار میرسد. برآوردها از هزینههای مرتبط با استفاده از سامانه تاد در جریان این درگیری متفاوت است. تحلیلگران تخمین میزنند که بین 500 تا 800 میلیون دلار موشک رهگیر مصرف شده که معادل 40 تا 60 موشک است. روز سهشنبه روزنامه هاآرتص اسراییل در برآوردی دیگر نوشت که در مجموع 200 موشک رهگیر آمریکایی و اسراییلی به ارزش تقریبی 1.5 میلیارد دلار در جریان این درگیریها شلیک شدند. پرستیوی نوشته آنچه تمامی منابع بر سر آن توافق دارند این است که ذخایر موشکهای رهگیر تاد به شدت کاهش یافتهاند. حداقل 48 موشک رهگیر که معادل کل ظرفیت یک باتری تاد است در جریان درگیریها مصرف شده است. با توجه به استقرار دو باتری تاد در سرزمینهای اشغالی و شدت بالای عملیات به دلیل حملات موشکی قبلی یمن، احتمالاً تعداد موشکهای مصرفشده به 96 فروند نزدیکتر باشد. این میزان به منزله کاهش حدود 30 درصد از کل ذخایر موشکهای تاد آمریکا است. تحلیلگران همچنین اشاره میکنند که آمریکا در سه سال گذشته تنها 41 موشک رهگیر تاد سفارش داده است، که شامل موشکهای موردنظر برای مشتریان صادراتی نیز میشود. این نرخ پایین تولید، آسیبپذیری سامانههای پیشرفته دفاع موشکی را در برابر جنگ موشکی مداوم و پرحجم نشان میدهد. در مقابل، ایران و چین با داشتن زرادخانههای موشکی عظیم (در حد هزاران موشک)، توانایی تحمیل فشار مداوم به سامانههای دفاعی مانند تاد را دارند. پایگاه نیوزویک نوشته پنتاگون از اظهارنظر درباره این تخلیه ذخایر و هزینهها خودداری کرده و تنها اعلام کرده که «اطلاعاتی برای ارائه ندارد». این تخلیه سریع ذخایر تاد، همراه با عملکرد ضعیف در برابر حملات موشکی ایران و یمن، سؤالاتی درباره کارایی این سامانه در جنگهای موشکی با شدت بالا ایجاد کرده است. |