در روزهای گذشته، همزمان با تحلیل پیامدهای تجاوز رژیم صهیونیستی به کشورمان به ویژه با عنصر ریزپرنده ها، مجموعه‌ای از گزارش‌ها، شواهد میدانی و گمانه‌زنی‌های معتبر، توجه تحلیلگران را به شمال کشور و مرزهای ایران با جمهوری آذربایجان جلب کرده است. بر اساس اظهارات رسمی سفیر ایران در ارمنستان، اطلاعاتی در اختیار مقامات کشور قرار گرفته است که حکایت از احتمال ورود برخی ریزپرنده‌ها از خاک همسایگان شمالی به داخل ایران دارد. همین داده‌ها کافی بود تا رییس‌جمهور ایران در تماس مستقیمی با الهام علی‌اف، خواستار انجام تحقیقات دقیق و ارائه گزارش رسمی در این‌باره شود. واکنش رسمی باکو اما حاوی انکار کامل این ادعاها بود. وزارت امور خارجه آذربایجان با صدور بیانیه‌ای ضمن «بی‌اساس» خواندن این گمانه‌زنی‌ها، اعلام کرد تاکنون هیچ مدرک معتبری مبنی بر استفاده از حریم هوایی یا خاک آذربایجان برای عملیات نظامی علیه ایران ارائه نشده است. اما به نظر می‌رسد این موضع‌گیری نتوانسته پاسخگوی تمام نگرانی‌های مقامات کشورمان باشد؛ چرا که شواهد میدانی و همچنین روندهای دیپلماتیک سال‌های اخیر در روابط باکو و تل‌آویو، از پیوندی عمیق و راهبردی خبر می‌دهند که نمی‌توان در تحلیل این رویداد از آن چشم پوشید. نخست، باید به افتتاح رسمی سفارت آذربایجان در اسراییل اشاره کرد که پس از سه دهه صورت گرفت و بلافاصله با راه‌اندازی سفارت اسراییل در عشق‌آباد، تنها چند کیلومتر آن‌سوتر از مرزهای شرقی ایران، تکمیل شد. این تحرکات دیپلماتیک، نشانه‌ای آشکار از هماهنگی‌های فرامنطقه‌ای تل‌آویو در نزدیکی مرزهای ایران است. تل‌آویو طی یک دهه گذشته کوشیده تا جایگاه خود را به‌عنوان شریک نظامی، اطلاعاتی و اقتصادی جمهوری آذربایجان تثبیت کند؛ همکاری‌ای که نقطه اوج آن را می‌توان در جنگ دوم قره‌باغ مشاهده کرد؛ جایی که پهپادهای انتحاری رژیم صهیونیستی  نقشی کلیدی در پیروزی باکو ایفا کردند. در سوی دیگر، وابستگی متقابل اقتصادی میان این دو بازیگر نیز قابل توجه است. آذربایجان از اصلی‌ترین تأمین‌کنندگان انرژی اسراییل به شمار می‌رود و در مقابل، یکی از بزرگ‌ترین دریافت‌کنندگان تجهیزات پیشرفته نظامی و فناوری‌های نظارتی از تل‌آویو محسوب می‌شود. در چنین بستری، اگر فرضیه بهره‌گیری اطلاعاتی یا عملیاتی رژیم صهیونیستی از خاک آذربایجان برای حمله به ایران حتی به‌طور غیرمستقیم تأیید شود، آن‌گاه تهران ناچار خواهد شد ترتیبات امنیتی خود را در مرزهای شمالی بازتعریف کرده و نسبت به آینده روابط با باکو تجدیدنظر کند. آن‎چه مسلم است این‎که ادامه این مسیر برای آذربایجان بدون هزینه نخواهد بود. در نهایت، باید تاکید کرد که چنان‎چه نقش آفرینی باکو در تجاوزات رژیم صهیونیستی محرز شود، تهران می بایست یک بار برای همیشه تکلیف خود را با باکو مشخص کند.

خراسان