جنگ ناخواسته ایران و حمله اسراییل و همدستی آمریکا در هجوم به کشور، باعث شده تا دوباره داستان حضور تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی 2026 پررنگ شود. جام پیش رو قرار است به میزبانی 3 کشور آمریکا، کانادا و مکزیک برگزار شود و ایران یکی از 48 تیم حاضر در این جام خواهد بود. پیش از این، حتی قبل از آنکه آمریکا با اسراییل برای حمله به ایران همدستی کند، پرسشی در این زمینه وجود داشت و مباحثی مطرح شد. حالا این موضوع به شکل دیگری خودنمایی کرده است: الان که آمریکا هم به ایران حمله کرده، آیا تیم ملی فوتبال ایران از جام جهانی 2026 کنار گذاشته می شود؟ برای رسیدن به پاسخ این پرسش و پرسش های مشابه، باید موارد متعددی را درنظر گرفت.

همان طور که عنوان شد، پیش از همدستی آمریکا با اسراییل در حمله به تاسیسات هسته ای ایران، دونالد ترامپ قانونی را وضع کرد که طبق آن، شهروندان چندین کشور از جمله ایران، اجازه سفر به آمریکا را نداشتند. آن روزها ولی عنوان شد که این قانون مانعی برای حضور ورزشکاران در 2 تورنمنت مهم جام جهانی و بازی های المپیک نخواهد شد؛ البته به صورت مشروط. آمریکایی ها از این گفتند که ورزشکاران، مسئولان ورزشی و خانواده ورزشکاران ایرانی می توانند در طول برگزاری این رقابت ها به آمریکا سفر کنند ولی به غیر از این دایره، ویزایی صادر نخواهد شد. پس، تا قبل از همدستی با اسراییل، اگرچه ترامپ قانونی علیه شهروندان ایرانی برای سفر به آمریکا وضع کرده بود ولی این قانون مانع از حضور تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی 2026 در این کشور نمی شد.

درست است که پیش تر، مشکلی برای حضور تیم ملی فوتبال ایران در آمریکا وجود نداشت ولی حالا زمزمه هایی به گوش می رسد که مسئولان برگزاری جام جهانی ممکن است برای جلوگیری از هر احتمال ناخوشایندی، تصمیمی بگیرند که تیم ملی ایران متضرر نشود. این یکی مربوط به تصمیمی می شود که کلا بازی های ایران را به کشوری ببرند که نیازی به حضور در آمریکا نباشد. به غیر از آمریکا، کانادا و مکزیک هم میزبان جام جهانی هستند. عنوان شده که شاید فیفا تصمیم بگیرد در تصمیمی مشابه با آنچه که پیش تر اتخاذ کرده، ایران را در گروه اول جام جهانی قرار دهد تا همه بازی های مرحله گروهی اش را در مکزیک و در همگروهی با این میزبان برگزار کند. فیفا پیش از این، چنین شیوه ای را اتخاذ کرده. داستان مربوط به روزهای اولی است که روسیه و اوکراین با یکدیگر جنگ داشتند. فیفا برای پرهیز از هر تنش دیپلماتیکی، ترتیبی اتخاذ کرد تا مسیر 2 تیم ملی این کشورها از یکدیگر جدا شود.

پرسش مهم تری که این روزها عنوان می شود این است که آیا با توجه به تنش اخیر، این احتمال که تیم ملی ایران از جام جهانی 2026 کنار گذاشته شود، وجود دارد؟ این سابقه وجود داشته که پیش تر، فیفا بخواهد تیمی را از یک تورنمنت کنار بگذارد. در پی حمله به اوکراین، روسیه از رقابت هایی که زیرنظر یوفا و فیفا برگزار می شود، چندین سال است کنار گذاشته شده است.

تیم ملی اریتره هم پس از آنکه شایعه شد بازیکنان این تیم در پی اخذ پناهندگی سیاسی هستند، از گردونه رقابت های انتخابی کنار گذاشته شد. کنگو هم به دلیل دخالت دولت در امور فوتبالی، در مقطعی مورد غضب فیفا قرار گرفت. آلمان، ژاپن، آفریقای جنوبی، مکزیک، شیلی و میانمار هم در زمره دیگر کشورهایی هستند که در گذشته به تیم ملی شان اجازه حضور در جام جهانی داده نشده است. هرچند که در این میان یک موضوع مهم وجود دارد که هیچ تیمی بعد از قطعی شدن حضورش در جام جهانی، از انجام بازی در این تورنمنت منع نشده است. حالا هم ظاهرا چنین احتمالی فقط در یک صورت رخ می دهد که ایران بخواهد با آمریکا وارد جنگ شود؛ به ویژه اینکه رابطه اینفانتینو و ترامپ هم اخیرا حسابی خوب شده است.

نکته ای که به نظر می رسد چنین احتمالی را ضعیف کند این است که جانی اینفانتینو پیش از این هم نشان داده حامی تیم ملی فوتبال ایران است و نمی خواهد مسائل این چنینی، سرنوشت جامی که عهده دار برگزاری آن است را تحت تاثیر قرار دهد. اینفانتینو پیش از جام جهانی 2022 که التهابات اجتماعی ایران خبرساز شده بود، در واکنش به اینکه باید مانع از حضور تیم ملی فوتبال ایران شد، گفته بود که فوتبال و تیم ملی ایران را باید از این مسائل جدا کرد. او رقابت های جام جهانی را نه جنگ دو کشور، بلکه فقط یک بازی فوتبال بین دو تیم ملی توصیف کرده بود.