در شرایطی که تورم مزمن و افزایش هزینه‌های زندگی، فشار قابل‌توجهی بر خانوارهای بازنشسته وارد کرده است، اعلام دو تصمیم مهم درباره حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی امید تازه‌ای را در میان این قشر زحمتکش ایجاد کرده است. افزایش پلکانی حقوق تا 45 درصد برای سال 1404 و آغاز تسویه معوقات فروردین‌ماه، دو خبر محوری هستند که نه‌تنها بر قدرت خرید بازنشستگان اثرگذارند، بلکه نشان‌دهنده حرکت سیاست‌گذار به سمت اجرای واقعی همسان‌سازی و جبران عقب‌ماندگی‌هاست.

بر اساس مصوبه هیئت دولت، افزایش حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی در سال 1404 به‌صورت پلکانی اجرا می‌شود تا اثر حمایتی بیشتری برای سطوح پایین‌تر حقوقی داشته باشد. این سازوکار به‌گونه‌ای طراحی شده که فاصله حقوقی میان حداقل‌بگیران و سایر گروه‌ها کاهش یابد.

حداقل‌بگیران؛ افزایش 45 درصدی

بازنشستگانی که تا پایان سال 1403 حقوق آن‌ها معادل یا کمتر از حداقل دستمزد مصوب شورای عالی کار بوده است، مشمول افزایش 45 درصدی می‌شوند. این گروه بیشترین سهم را از افزایش جدید می‌برند و هدف سیاست‌گذار نیز ترمیم فوری‌تر معیشت حداقل‌بگیران است.

سایر سطوح؛ 32 درصد به‌علاوه مبلغ ثابت

برای بازنشستگانی که حقوقی بالاتر از حداقل دارند، افزایش 32 درصدی به‌همراه مبلغ ثابت 931 هزار و 605 تومان در نظر گرفته شده است. این فرمول برای مستمری ازکارافتادگی جزیی نیز معتبر بوده و از ابتدای سال 1404 لازم‌الاجراست.

در کنار افزایش سالانه، مرحله دوم همسان‌سازی حقوق بازنشستگان نیز با 30 درصد افزایش اضافی اجرایی شده است. این اقدام با هدف کاهش فاصله حقوقی بازنشستگان با شاغلان همتراز و در چارچوب تعهدات برنامه هفتم توسعه انجام می‌شود. اجرای این مرحله، بخشی از مسیر رسیدن به هدف 90 درصد حقوق شاغلان همتراز برای بازنشستگان است.

دومین خبر خوش برای حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی، تسویه معوقات حقوق فروردین 1404 است. پرداخت این معوقات به‌صورت مرحله‌ای آغاز شده و بنا بر اعلام رسمی، بیش از نیمی از بازنشستگان تاکنون معوقات خود را دریافت کرده‌اند. پیش‌بینی می‌شود تا پایان آبان، حدود 80 درصد مطالبات تسویه شود.

زمان‌بندی و دامنه پرداخت

پرداخت معوقات برای حدود 5 میلیون بازنشسته و مستمری‌بگیر در سه مرحله انجام می‌شود. این پرداخت‌ها از مبالغ تا 20 میلیون تومان آغاز شده و به‌تدریج تکمیل می‌شود. منشأ این معوقات، متناسب‌سازی و افزایش حقوق ابتدای سال است.

مبنای حقوقی این تحولات به ماده 28 قانون برنامه هفتم توسعه بازمی‌گردد؛ ماده‌ای که دولت را مکلف به همسان‌سازی حقوق بازنشستگان تا 90 درصد شاغلان همتراز می‌کند. از منظر اقتصادی نیز، تورم فزاینده و فشار معیشتی، ضرورت اصلاح سیاست‌های پرداخت را دوچندان کرد. پیگیری‌های مستمر بازنشستگان و همراهی دولت و مجلس، مسیر تصویب و اجرا را هموار ساخت.

افزایش پلکانی، به‌ویژه 45 درصد برای حداقل‌بگیران، مستقیماً قدرت خرید را تقویت می‌کند و امکان پوشش بهتر هزینه‌های روزمره را فراهم می‌سازد. در کنار آن، پرداخت معوقات به کاهش بدهی‌های انباشته خانوارها کمک می‌کند و از رجوع به وام‌های پرهزینه می‌کاهد. این ترکیب، نقش مهمی در ثبات اجتماعی و کاهش تنش‌های معیشتی دارد.

تزریق نقدینگی هدفمند به جامعه بازنشستگان (حدود 5 میلیون نفر) می‌تواند چرخه مصرف را فعال‌تر کند و در عین حال، با اجرای همسان‌سازی ساختاری، فشار بلندمدت بر صندوق را مدیریت‌پذیرتر سازد. از منظر اجتماعی، کاهش شکاف میان بازنشستگان و شاغلان، رضایت عمومی را افزایش داده و زمینه کاهش اعتراضات را فراهم می‌کند.

مزایای جانبی برای حقوق بازنشستگان

بیمه تکمیلی

بیمه تکمیلی بازنشستگان با شرکت آتیه‌سازان حافظ تمدید شده است. حق بیمه ماهانه 720 هزار تومان تعیین شده که 250 هزار تومان آن را سازمان تأمین اجتماعی می‌پردازد. این پوشش، هزینه‌های درمانی سنگین را کاهش می‌دهد و ثبت‌نام از طریق درگاه‌های رسمی امکان‌پذیر است.

تسهیلات قرض‌الحسنه

وام 50 میلیون تومانی بانک رفاه برای بازنشستگان واجد شرایط (فاقد دریافت وام در سه سال اخیر) در نظر گرفته شده است. برای سال 1404، 300 هزار فقره وام تخصیص یافته و پرداخت‌ها به‌صورت دوره‌ای انجام می‌شود؛ ابزاری مکمل برای مدیریت شوک‌های مالی.

پرسش‌های پرتکرار بازنشستگان

زمان واریز حقوق آذر 1404؟
طبق روال، واریز حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی از 28 تا 30 آذر انجام می‌شود:
الف تا چ: 28 آذر | ح تا ش: 29 آذر | ص تا ی: 30 آذر

همسان‌سازی مرحله دوم از چه زمانی اجرا شده؟
از ابتدای سال 1404 با 30 درصد افزایش اجرایی شده و مابه‌التفاوت‌ها در حال واریز است.

آیا افزایش حقوق سالانه تغییر می‌کند؟
در طرح‌های جدید، حرکت به سمت افزایش متناسب با تورم به‌جای افزایش سالانه ثابت دنبال می‌شود.

ثبت‌نام بیمه تکمیلی چگونه است؟
از طریق سایت سازمان تأمین اجتماعی یا کانون‌های بازنشستگی؛ سرانه 720 هزار تومان با سهم 250 هزار تومانی سازمان.

شرایط وام 50 میلیونی چیست؟
پرداخت حقوق از بانک رفاه تهران و عدم دریافت وام مشابه در سه سال اخیر؛ ثبت‌نام از مسیرهای معرفی‌شده کانون عالی بازنشستگان.

نگاه به آینده معیشت بازنشستگان

این بسته تصمیمی—افزایش پلکانی، همسان‌سازی مرحله‌ای و تسویه معوقات—گامی رو به جلو در ترمیم حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی است. با این حال، استمرار اثرگذاری آن به کنترل تورم، پایبندی به زمان‌بندی پرداخت‌ها و تکمیل همسان‌سازی تا هدف 90 درصد وابسته است. تداوم گفت‌وگو میان ذی‌نفعان و سیاست‌گذار، ضامن پایداری این مسیر خواهد بود.

جمع‌بندی

دو خبر مهم—افزایش 45 درصدی حقوق برای حداقل‌بگیران و پرداخت معوقات فروردین‌ماه—نقطه عطفی در سیاست‌های حمایتی از بازنشستگان تأمین اجتماعی است. اجرای دقیق و به‌موقع این مصوبات می‌تواند معیشت بازنشستگان را بهبود دهد و اعتماد عمومی به اصلاحات رفاهی را تقویت کند.

منبع

مصوبات هیئت دولت، سازمان تأمین اجتماعی، قانون برنامه هفتم توسعه، اطلاعیه‌های رسمی مرتبط

گزارش: فردانیوز