به نقل از همشهری آنلاین انتخاب هندوانه رسیده و شیرین نه فقط به ظاهر بلکه به تجربه و چند ترفند ساده بستگی دارد که می تواند تضمین کننده طعم دل چسب باشد. علاوه بر نشانه های ظاهری، هندوانه بارها در فرهنگ عامه با خواصی مرتبط با سلامت و حتی پیشگیری از بیماری های زمستانی نیز پیوند خورده است. در این گزارش هم از نشانه های علمی انتخاب هندوانه خوب می گوییم و هم از فلسفه تاریخیِ حضورش در شب یلدا.

اگر تا حالا هنگام خرید هندوانه دقیق نبودید، این راهنما کمک می کند دقیق تر و آگاه تر انتخاب کنید.

تشخیص هندوانه رسیده و شیرین هنگام خرید همیشه چالشی بزرگ است، چون نمی توان میوه را قبل از خرید چشید. اما چند نکته علمی و عملی کمک می کنند تا انتخاب بهتری داشته باشید.

1. وزن مناسب

هندوانه ای که نسبت به اندازه اش سنگین تر است معمولاً آبدارتر و شیرین تر است؛ چون آب و قند بیشتری دارد. وزن می تواند نشانه خوبی از آبدار بودن داخل باشد.

2. لکه زرد زیر میوه

زیر هندوانه، جای تماس با زمین باید سفید مایل به زرد یا نارنجی روشن باشد. این یعنی میوه بیشتر روی زمین مانده و زمان بیشتری برای رسیدن داشته است.

3. صدای ضربه

وقتی با انگشت یا کف دست به هندوانه ضربه می زنید، صدای عمیق و توخالی نشانه رسیده بودن و معمولاً طعم بهتر است.

4. ظاهر پوست

پوست باید یکنواخت و بدون لک های بیرونی زیاد باشد. پوست خیلی براق می تواند نشانه نارس بودن باشد، درحالی که پوست مات تر معمولاً رسیده تر است.

5. خطوط پوست

خطوط قوی و تضاد بین رنگ ها، یا نشانه های قهوه ای تیره روی پوست می تواند از قند نشأت گرفته و نشان دهنده طعم شیرین تر باشد.

حتی اگر همه این نشانه ها را بررسی کنید باز هم ممکن است یک هندوانه ظاهر خوبی داشته باشد اما داخلش خیلی شیرین نباشد؛ چون هندوانه بعد از چیدن دیگر مثل بعضی میوه ها شیرین تر نمی شود، شیرینی و رسیدگی آن کاملاً وابسته به زمان رشد در مزرعه است.

6. ناف هندوانه

هندوانه هایی را انتخاب کنید که ناف کوچکتری دارند چرا که رسیده تر هستند و پوست نازک تری دارند. هندوانه ای که ناف بزرگتری دارد زودتر چیده شده و هنوز کاملا رشد نکرده است.

7. توجه به ساقه

ساقه جایی است که مواد مغذی به میوه می رسد. پس از چیدن میوه، ساقه دیگر آب و مواد مغذی را منتقل نمی کند بنابراین به سرعت زرد و خشک می شود. فقط هنداونه های تازه، تردی، سفتی و شیرینی خود را در درون حفظ می کنند. بنابراین از خرید میوه هایی که خیلی وقت است چیده شده اند خودداری کنید. زیرا ممکن است قسمت داخلی آنها در حال خراب شدن باشد. و اغلب طعم شیرینی کمتری داشته باشند. بنابراین بهتر است هندوانه ای را انتخاب کنید که ساقه سبزتری داشته باشد. معمولا ساقه هنداونه تازه و شیرین سبزتر و فر خورده تر است اما هندوانه کهنه ساقه زرد و صاف تری دارد.

برخی باورهای سنتی می گویند اگر در شب یلدا هندوانه بخورید، سرماخوردگی و بیماری های زمستانی کمتر سراغ شما می آید. این باور با ذهنیت نمادین گرما و تابستان و همچنین نوشیدن و خوردن میوه های آبدار در زمستان ارتباط دارد. در گذشته این ایده را نمادی از حفظ گرما و سلامت می دانستند.

از طرف دیگر، هندوانه خودش سرشار از ویتامین ها و آنتی اکسیدان ها است و می تواند به آبرسانی بدن، تقویت سیستم ایمنی و محافظت از قلب کمک کند.

در یک سنت دیگر که در برخی مناطق ایران بیان شده، هنگام بریدن هندوانه در شب یلدا، بزرگتر خانواده آن را قسم می دهد که بیماری و سختی را از خانه دور کند در واقع نمادی از رفع بدی ها و شروع سالم فصل جدید.

از طرفی شب یلدا ریشه در جشن های باستانی ایران دارد و به انقلاب زمستانی (بلندترین شب سال) مرتبط است. ایرانیان باستان این شب را جشن می گرفتند چون از فردای آن، روزها بلندتر می شوند و نور خورشید بازمی گردد، نمادی از پیروزی نور بر تاریکی.

در چنین جشن هایی، خوردن میوه های تازه فصل — به ویژه میوه های قرمز مثل هندوانه و انار — جایگاه ویژه ای داشتند. به اعتقاد باور گذشتگان رنگ قرمز این میوه ها نمایانگر گرما، زندگی و نور خورشید بود.

البته هندوانه در ایران تابستانی است، اما نگهداری طولانی یا خشک کردن هندوانه و خربزه در گذشته یکی از روش های بهره گیری از میوه های تابستان بود تا این میوه ها در شب چله نیز حضور داشته باشد.

طبق رسوم و همچنین تجربه های غذایی، معمولاً هندوانه بعد از شام و در جریان دورهمی شب چره سرو می شود تا مهمانان از طعم و تازگی میوه لذت ببرند.

هرچند برخی متخصصان تغذیه توصیه می کنند به دلیل سردی طبیعت هندوانه در فصل زمستان، بهتر است همراه آجیل یا قبل از شام سبک مصرف شود تا هضم راحت تر باشد.

در مجموع:

• هندوانه قرمز، سنگین و دارای لکه زمینه زرد بهترین انتخاب است.

• هندوانه بعد از چیدن شیرین تر نمی شود، پس انتخاب درست در خرید مهم است.

• رنگ و نماد هندوانه (سرخی، آسیابیدن نور و گرما) ارتباط فرهنگی عمیقی با جشن یلدا دارد.

• خوردن هندوانه همراه آجیل در شب چره یا بعد از شام به رسم امروزی و سنتی ایرانیان است.