به نقل از همشهری آنلاین، همزمان با رشد نرخ ارز، بازار طلا و سکه نیز واکنش سریعی نشان داد؛ به طوری که قیمت سکه امامی از 138 میلیون تومان عبور کرد و سکه قدیم با رشد بیش از 4 درصدی، به 132 میلیون تومان رسید. هر گرم طلای 18 عیار نیز به حدود 13 میلیون و 370 هزار تومان افزایش یافت.

کارشناسان درباره دلایل این جهش ارزی اتفاق نظر کامل ندارند، اما در یک نقطه مشترک اند. بازار ارز بیش از آنکه تابع اخبار کوتاه مدت باشد، اسیر عدم تعادل های مزمن اقتصاد ایران است.

برخی فعالان بخش خصوصی، افزایش نرخ ارز را ناشی از اختلال های مقطعی در عرضه ارز، تأخیر در بازگشت ارز صادراتی و فشار تقاضای فصلی می دانند و معتقدند با افزایش عرضه از سوی صادرکنندگان بزرگ، امکان تعدیل نرخ وجود دارد.

در مقابل، گروهی از تحلیلگران با نگاهی بدبینانه تر، ریشه اصلی افزایش قیمت دلار را در تورم بالای مزمن، کسری بودجه دولت و تداوم سیاست های دستوری جست وجو می کنند. از نگاه این گروه، تا زمانی که شکاف میان نرخ تورم داخلی و ارزش واقعی پول ملی ترمیم نشود، حتی تزریق مقطعی ارز نیز اثر پایداری بر بازار نخواهد داشت.

بازار طلا، طبق روال سال های اخیر، سریع تر از سایر بازارها به نااطمینانی واکنش نشان داده است. رشد همزمان قیمت اونس جهانی طلا و افزایش نرخ ارز داخلی، باعث شده طلا بار دیگر نقش پناهگاه امن سرمایه را برای خانوارها و سرمایه گذاران خرد ایفا کند.

فعالان صنف طلا و جواهر معتقدند در چنین شرایطی، هر نوسان کوچک در بازار ارز، با ضریب بالاتری در بازار سکه و طلا منعکس می شود؛ موضوعی که می تواند رکود معاملات مصرفی و افزایش سفته بازی را به دنبال داشته باشد.

با وجود رسیدن دلار به آستانه 130 هزار تومان، هنوز اجماع روشنی درباره آینده کوتاه مدت بازار وجود ندارد. برخی انتظار دارند با مداخلات بانک مرکزی و افزایش عرضه ارز، بازار وارد فاز نوسانی محدود شود. در مقابل، بدبین ها هشدار می دهند که بدون اصلاحات بنیادین در بودجه، سیاست ارزی و انتظارات تورمی، این سطوح قیمتی می تواند به کف جدید بازار تبدیل شود.

آنچه مسلم است، بازار ارز و طلا در شرایط فعلی بیش از هر زمان دیگری به سیگنال های سیاست گذاری اقتصادی حساس شده و هرگونه تأخیر یا ابهام در تصمیم گیری، می تواند به تشدید نوسانات دامن بزند.

علی شریعتی، عضو اتاق بازرگانی ایران، معتقد است افزایش اخیر نرخ ارز بیش از آنکه ریشه بنیادی داشته باشد، ناشی از اختلال های مقطعی در تأمین ارز نهاده های دامی و سوءاستفاده از ارز ترجیحی بوده است. به گفته او، با مداخله دولت و بانک مرکزی، تزریق ارز به بخش های معطل مانده انجام شده و واسطه ها و دلالان ارزی تا حد زیادی حذف شده اند.

شریعتی تأکید می کند انتقال بخشی از تقاضای ارزی به تالار دوم ارزی باعث افزایش شفافیت، کاهش امضاهای طلایی و نزدیک تر شدن نرخ ها شده است. به باور او، افزایش عرضه ارز صادراتی به ویژه از سوی شرکت های بزرگ پتروشیمی و فولادی، می تواند نوسانات بازار غیررسمی را مهار کرده و به تعدیل نرخ ارز در روزهای آینده منجر شود.

علی عقیلی کارشناس اقتصادی و تحلیلگر بازار طلا می گوید در شرایط فعلی، رفتار سرمایه گذاران از تحلیل محوری به حفظ ارزش پول تغییر کرده و همین موضوع بازار طلا و ارز را به شدت هیجانی کرده است. به گفته او، فشار نقدینگی، تورم بالا و نااطمینانی های سیاسی باعث شده نوسانات قیمت ها شدید و ناگهانی باشد.

این کارشناس اقتصادی معتقد است هم زمانی عوامل داخلی مانند رشد نرخ ارز و عوامل خارجی از جمله تنش های ژئوپلیتیک و افزایش قیمت جهانی طلا، روند صعودی بازار را تقویت کرده است. عقیلی تأکید می کند کاهش مقطعی قیمت ها ممکن است رخ دهد، اما در نبود چشم انداز روشن اقتصادی، روند کلی طلا و ارز همچنان افزایشی خواهد بود.

اصغر سمیعی کارشناس بازار ارز و طلا هشدار می دهد ادامه تورم بالای 40 درصد و کسری بودجه ساختاری، افزایش نرخ دلار را اجتناب ناپذیر کرده است. به گفته او، سیاست هایی مانند سرکوب قیمت انرژی و یارانه های پنهان (از جمله بنزین ارزان) در نهایت از مسیر چاپ پول به تضعیف ریال و رشد قیمت ارز منجر می شود.

سمیعی معتقد است تعیین دستوری نرخ ارز در بودجه، زمینه ساز رانت و فساد است و تنها راه مهار پایدار بازار ارز، واقعی سازی قیمت ها، تراز بودجه و پرهیز دولت از قیمت گذاری دستوری است. او پیش بینی می کند در صورت تداوم شرایط فعلی، دلار در سال 1405 می تواند به سطوح بسیار بالاتری برسد.

هومن زنگنه عضو هیأت مدیره اتحادیه تولیدکنندگان طلا و جواهر، جهش قیمت طلا و ارز را نتیجه هم افزایی عوامل داخلی و جهانی می داند. به گفته او، رشد جهانی بهای طلا، سیاست های ارزی داخلی، فروش سکه برای جمع آوری نقدینگی و تداوم نااطمینانی های اقتصادی و سیاسی، همگی به افزایش قیمت ها در بازار داخلی دامن زده اند.

این فعال بازار طلا تأکید می کند تزریق ارز راه حل پایداری نیست و دخالت های مستقیم در بازار تعادل را برهم می زند. از نگاه او، حرکت به سمت بازار آزاد شناور و کاهش مداخلات سیاستی، شرط اصلی بازگشت ثبات به بازار طلا و ارز است.

محمد کشتی آرای رییس پیشین اتحادیه طلا و جواهر، افزایش اخیر قیمت طلا و سکه را حاصل رشد هم زمان نرخ ارز داخلی و جهش بهای اونس جهانی طلا می داند. به گفته او، رها شدن نرخ ارز در بازار آزاد طی هفته های اخیر و تنش های سیاسی بین المللی، موجب شده قیمت طلا در بازار جهانی و داخلی به سرعت رکوردهای جدیدی ثبت کند.

او تأکید می کند در شرایط نااطمینانی جهانی، طلا همچنان به عنوان پناهگاه امن سرمایه گذاران عمل می کند و هر نوسان ارزی در داخل کشور، با ضریب بالاتری خود را در بازار طلا نشان می دهد.