سید عباس عراقچی، رییس دستگاه دیپلماسی کشورمان که طی روزهای  اخیر با سفرهای فشرده و رایزنی‌های گسترده، نقش پررنگی در ایجاد توازن میان میدان و دیپلماسی در برابر تجاوزات رژیم صهیونیستی ایفا کرده، در تازه‌ترین گفت‌وگوی تلویزیونی خود در پسا آتش بس  به بیان جزییات کمتر شنیده‌شده‌ای از روند رسیدن به آتش‌بس پرداخت. وی با اشاره به دیدارهای اخیر خود با سه کشور اروپایی، گزارشی از محتوای این مذاکرات ارائه داد و در پاسخ به پرسشی درباره احتمال مذاکره با ایالات متحده تأکید کرد: «در صورتی که منافع جمهوری اسلامی ایران تأمین شود، بازگشت به میز مذاکره امکان‌پذیر است و مسیر دیپلماسی را مسدود نمی‌دانیم.» عراقچی همچنین از رفتارهای «غیرمنصفانه و یک‌جانبه» آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انتقاد و تصریح کرد که در شرایط فعلی، ایران اجازه ورود رافائل گروسی، مدیرکل آژانس به کشور را نخواهد داد. بخش های مهم اظهارات عراقچی را در ادامه به گزارش ایرنا می خوانید:

​​​​​اگر مسیر مذاکره را امتحان نکرده بودیم، این پرسش مطرح می‌شد که چرا مذاکره نکردید؟

*  اگر این مسیر مذاکره را امتحان نکرده بودیم، شاید این پرسش مطرح می‌شد که چرا مذاکره نکردید و شاید این اتفاقات رخ نمی‌داد. اما اکنون کاملاً روشن است که ما دیپلماسی و مذاکره را آزمودیم و این طرف مقابل بود که مسیر مذاکره را به مسیر جنگ تبدیل کرد.

* یکی از دلایل همبستگی بی‌نظیر مردم ایران در این دوره، صداقتی است که در عملکرد دولت خود مشاهده کردند. آن‌ها دیدند که دولت هر راه ممکنی را برای رسیدن به راه‌حل مسالمت‌آمیز امتحان کرده، از مذاکره فرار نکرده و در عین حال، حقوق ملت را با قاطعیت حفظ کرده است.

*  ما هماهنگی کاملی بین میدان و دیپلماسی داشتیم.

 * در این دوره، شاهد حمایت بی‌سابقه‌ای از سوی کشورهای منطقه بودیم که برخلاف رفتارهای گذشته‌شان، این بار قاطعانه از جمهوری اسلامی ایران حمایت کردند،   57 کشور عضو سازمان همکاری اسلامی در قطعنامه‌ای که روز یک شنبه گذشته صادر شد، حملات رژیم صهیونیستی را به شدت محکوم و با عباراتی محکم و بی‌نظیر، همبستگی خود را با مردم ایران اعلام کردند. علاوه بر این، شورای همکاری خلیج فارس از همان ابتدا بیانیه‌ای در محکومیت این حملات صادر کرد. 

* ما سیاستی داشتیم که به تصویب مراجع تصمیم‌گیر نظام رسیده بود. آن سیاست این بود که اگر دشمن بدون پیش‌شرط متوقف شود و حملاتش را متوقف کند، جمهوری اسلامی ایران نیز واکنش‌های خود را خاتمه خواهد داد. علت آن هم روشن است، به ما تهاجم شده بود و ما در حال دفاع از خود بودیم. وقتی این تهاجم متوقف شود، دفاع هم طبیعتاً تا حدی موضوعیت خود را از دست می‌دهد.

صراحتاً به طرف مقابل گفتم به رژیم صهیونیستی بگویید ایران، لبنان نیست

* وقتی که آن‌ها حدود ساعت یک بامداد روز سه‌شنبه بود این موضوع را اعلام کردند. من در حال بازگشت به تهران از مسیر زمینی بودم. برای اجلاس وزرای خارجه کشورهای اسلامی رفته بودم، و از آن جا به مسکو سفر کردم و دیداری با رییس‌جمهور روسیه داشتم، سپس از مسکو پرواز کردیم به عشق‌آباد و از عشق‌آباد، به‌صورت زمینی به تهران بازگشتیم. در همین مسیر زمینی بود که پیام طرف مقابل به ما منتقل شد که اعلام آمادگی کردند که از ساعت 4 صبح به وقت تهران، حملات خود را متوقف کنند و اگر ایران هم حملات را متوقف کند، دیگر ادامه نخواهند داد.

*  اما نکته‌ای که وجود دارد این است که چرا بین ساعت 4 صبح تا 7:30 صبح این موضوع تغییر کرد؟  ظاهراً یک سوءتفاهم یا اختلاف نظر در این بازه زمانی به وجود آمد که باعث شد عملیات تا ساعت 7:30 صبح ادامه یابد. البته باید بگویم که آن‌ها عملیات خود را در ساعت 4 صبح به وقت تهران متوقف کردند، اما نیروهای مسلح ما تا ساعت 7 صبح (4 صبح به وقت گرینویچ) ادامه دادند.  ضربات نهایی ما بسیار مؤثر و تعیین‌کننده بود و تمام ضربات آخر توسط نیروهای مسلح ما وارد شد. از ساعت 7:30 صبح (4 صبح به وقت گرینویچ)، نیروهای ما نیز عملیات را متوقف کردند و پس از آن، آنچه اکنون به‌عنوان آتش‌بس شناخته می‌شود، برقرار شد و ادامه یافت.

*   من صراحتاً به طرف مقابل گفتم به رژیم صهیونیستی بگویید ایران، لبنان نیست. این‌طور نیست که فکر کنند می‌توانند آتش‌بسی را اجرا کنند که فقط آن‌ها رعایت کنند و بعد ما، از ترس این‌که دوباره جنگ شروع نشود، کوتاه بیاییم. نه، اگر هر اقدامی انجام دهند، ما بلافاصله اقدام متقابل خواهیم کرد.

مذاکره نه امری مقدس است و نه امری مذموم

*  این که آیا به طور مشخص به مذاکره با آمریکا بازگردیم یا نه، موضوعی است که در حال بررسی است و به منافع ملی ما بستگی دارد. مذاکره نه امری مقدس است و نه امری مذموم؛ بلکه پدیده‌ای است که بر اساس محاسبه هزینه و فایده و با توجه به منافع ملی درباره آن تصمیم‌گیری می‌شود. اگر منافع ما اقتضا کند که مجدد وارد شویم، به‌هرحال تصمیم گرفته خواهد شد و وارد خواهیم شد.

هنوز زود است که قضاوت کنیم آیا امکان مذاکره‌ای موفق وجود دارد یا خیر

هم‌اکنون دوستان ما در سازمان انرژی اتمی مشغول بررسی آسیب‌ها و صدمات وارده هستند. این خسارات کم نبوده و آسیب‌های جدی به تأسیسات ما وارد شده است. آن‌ها در حال ارزیابی دقیق این خسارات هستند. در عین حال، ما نیز در حال بازنگری سیاست‌های خود هستیم تا ببینیم چه مؤلفه‌های جدیدی به وجود آمده و چه موضوعات جدیدی باید مطرح شود. هنوز زود است که قضاوت کنیم آیا امکان مذاکره‌ای موفق وجود دارد یا خیر.

فعلا بنای پذیرش گروسی را نداریم 

*  قانون مصوب مجلس تکلیف را روشن کرده است اما راه را کاملاً نبسته و تصمیم‌گیری در این خصوص را به تشخیص شورای عالی امنیت ملی واگذار کرده است و ملاک قرار داده است. با توجه به تحولات اخیر، لازم است کار حقوقی بیشتری روی این قانون انجام دهیم تا مشخص شود چگونه می‌توانیم روابط خود با آژانس را بر اساس این قانون تنظیم کنیم. 

*فعلا بنای پذیرش شخص گروسی را در تهران نداریم. در مورد بازرس‌ها هم باید بررسی شود

از مسیر زمینی به ترکیه و سپس با پرواز به ژنو رفتم

* با توجه به ممنوعیت‌های پروازی من هم تصمیم گرفتم رفت‌وآمدم زمینی باشد. با افتخار، مسیر زمینی را انتخاب کردم. از مرز که خارج و وارد ترکیه شدیم، یکی از هواپیماهای ما که  در استانبول بود استفاده شد و  به ژنو رفتیم.

*بحث ها در ژنو با سه کشور اروپایی  بسیار جدی بود و منطق ما آن‌قدر قوی بود که آن‌ها پاسخی نداشتند،...این گفت‌وگوها آن‌قدر جدی و مفید بود که در نهایت به این نتیجه رسیدند که باید ادامه پیدا کند. در بیانیه‌شان هم اعلام کردند که دوباره ملاقات خواهیم کرد. در این یکی دو روز نیز تماس‌هایی برقرار شده و صحبت از این است که چه زمانی دوباره بنشینیم و گفت‌وگوها را ادامه دهیم.

 *در دوره‌ای که ما با آمریکا مذاکره می‌کردیم، اروپا عملاً از بازی کنار گذاشته شد. این خواست ما نبود بلکه تصمیم آمریکایی‌ها بود. صراحتاً می‌گویم که آمریکایی‌ها هیچ علاقه‌ای به حضور اروپایی‌ها در مذاکرات نداشتند و معتقد بودند که باید به‌صورت دوجانبه با ما مذاکره و مسائل را حل کنند... یکی از بحث‌های چالشی ما همین موضوع بود. صراحتاً به آن‌ها گفتم که بزرگ‌ترین اشتباه تاریخی اروپا این خواهد بود که از این مکانیسم استفاده کند. چون در این صورت، برای همیشه به نقش خود در موضوع هسته‌ای ایران پایان داده است. اگر می‌خواهند بخشی از این بازی و این فرایند مذاکره باشند، باید در آن باقی بمانند. مذاکراتی که احتمال دارد تا قبل از مهر یا اکتبر به نتیجه نرسد.

خراسان