تحقیر و توهین کلامی آسیب زننده اند؛ به ویژه زمانی که از سوی والدین، معلم یا مربی صورت گیرد. اگر در محیطی بزرگ شده اید که فریاد زدن و ناسزا طبیعی بوده، شاید آن را روشی معمول و حتی مؤثر برای انضباط بدانید. اما برای کودکان، این رفتار می تواند آسیب عاطفی عمیقی با پیامدهای طولانی مدت ایجاد کند.

پژوهش ها نشان می دهد آزار کلامی می تواند

عزت نفس کودک را تضعیف کند

توانایی او در اعتماد و ایجاد رابطه را مختل کند

بر عملکرد تحصیلی و اجتماعی اثر منفی بگذارد، و حتی به اندازه آزار جسمی یا جنسی، او را در معرض خطر افسردگی و اضطراب قرار دهد.

توهین کلامی چیست؟

اگر رفتارهای زیر تکرار شود، ممکن است کودک در معرض آزار کلامی قرار داشته باشد:

1. ناسزا، تحقیر و توهین مستقیم

مانند گفتن تو احمقی ، بچهٔ بدی هستی ، ارزشی نداری .

2. انتقاد غیرمستقیم

تحقیر کودک در صحبت با همسرتان نیز آسیب زننده است. حتی اگر مستقیماً خطاب به او نباشد، کودک آن را می شنود و احساس می کند هدف حمله قرار گرفته است.

3. رد کردن یا تهدید به ترک

جملاتی نظیر کاش به دنیا نمی اومدی یا می برمت فرزندخواندگی حس ناامنی و طرد شدن ایجاد می کند.

4. تهدید به آسیب بدنی

حتی اگر عملی نشود، پژوهش ها نشان می دهند والدینی که زیاد فریاد می زنند، احتمال بیشتری برای ضربه زدن دارند. این تهدیدها ترس و بی اعتمادی ایجاد می کند.

5. تهمت و سرزنش

مانند این خانواده به خاطر تو نابود شده یا اگر تو نبودی، زندگی ام بهتر بود .

6. طعنه و تمسخر

جملاتی مثل چه باهوش! بعد از ریخته شدن آبمیوه روی فرش، کودک را تحقیر می کند.

7. توهین به همسر در برابر کودک

تحقیقات نشان می دهد دیدن پرخاشگری کلامی بین والدین، بیش از خشونت فیزیکی بین آنها برای کودک آسیب زا است.

شیوع آزار کلامی

مطالعه ای در دانشگاه نیوهمپشایر نشان داد 63 درصد والدین آمریکایی حداقل یک رفتار پرخاشگری کلامی با کودک داشته اند.اما طبق داده های خدمات حفاظت از کودکان، فقط 6 درصد گزارش ها شامل بدرفتاری عاطفی است. احتمالاً دلیل این اختلاف، دشواری تشخیص و اثبات آزار کلامی نسبت به آزار فیزیکی است.

نشانه های آزار کلامی در کودکان

1. تصویر منفی از خود

گفتن جملاتی مثل من احمقم یا کناره گیری، غمگینی و افسردگی می تواند نشانه کاهش عزت نفس باشد.

2. رفتارهای خودویرانگر

مانند بریدن پوست، آسیب رساندن به خود یا رفتارهای پرخطر.

3. رفتارهای ضد اجتماعی

مطالعات نشان می دهد این کودکان ممکن است پرخاشگری بیشتری نسبت به همسالان نشان دهند.

4. کندی رشد یا تأخیر رشدی

مشکل در ارتباطات اجتماعی، پسرفت تحصیلی، مشکل در ایجاد دوستی یا رفتارهای واپسگرایانه مانند مکیدن شست و شب ادراری.

آیا توهین کلامی پیامد بلندمدت دارد؟

بله. کودکان آسیب دیده ممکن است در آینده:

قربانی سوءرفتار شوند،

خود رفتار آزارگرانه داشته باشند،

دچار افسردگی، خودآزاری یا اضطراب شوند.

چرا ممکن است کنترل خشم برایم سخت باشد؟

گاهی والدین ناخواسته حرف هایی می زنند که از گفتنشان پشیمان می شوند. اگر این اتفاق مداوم است، باید از متخصصان کمک بگیرید.

دلایل رایج رفتارهای کلامی آسیب زننده:

ندانستن روش های صحیح ارتباط و انضباط

باور به اینکه محبت سخت ضروری است

ناتوانی در مدیریت احساسات

تجربه آزار کلامی در کودکی

چگونه از آزار کلامی نسبت به فرزندم جلوگیری کنم؟

در لحظات عصبانیت تایم اوت بگیرید؛ چند دقیقه از موقعیت فاصله بگیرید.

فقط روی مشکل فعلی تمرکز کنید، نه مجموعه ای از ناراحتی های انباشته.

احساسات خود را در خلوت با فرد مورد اعتماد در میان بگذارید.

از روش T.H.I.N.K. پیشنهادی آکادمی اطفال آمریکا استفاده کنید:

توجه به احساسات خود

همدلی با کودک

یافتن نگاه متفاوت به موقعیت

نگوش دادن به کودک

کنش آگاهانه و همراه با عشق

مطالعه ای نشان داده والدینی که این روش را تمرین می کنند، در مدیریت خشم موفق تر هستند.

چگونه از آزار کلامی دیگران نسبت به فرزندم جلوگیری کنم؟

به روابط کودک با بزرگسالان دیگر توجه کنید:معلمان، مربیان، پرستاران و حتی والدین دیگر کودکان ممکن است ناخواسته به کودک آسیب کلامی وارد کنند.

به علائم اضطراب، کابوس های شبانه، شب ادراری و ترس از مدرسه توجه کنید.

در صورت لزوم با مشاور یا متخصص اطفال مشورت کنید. اگر آزار از سوی یک مربی یا معلم رخ می دهد، محل کلاس یا گروه را تغییر دهید و موضوع را به مسئولان اطلاع دهید.

اگر در مکان عمومی شاهد آزار کلامی کودک باشیم، چه کنیم؟

رویارویی مستقیم می تواند وضعیت را بدتر کند. بهترین کار کمک به آرام شدن فضاست.

می توانید با لحنی همدلانه چیزی مانند این بگویید:

گاهی نمی دانیم در این موقعیت ها چه کار کنیم، درسته؟

این جمله نه تنها چالش برانگیز نیست، بلکه می تواند خشم بزرگسال را کاهش دهد و تمرکز او را از کودک بردارد.

هدف فقط حمایت لحظه ای از کودک است، نه اصلاح رفتار والدین.