به نقل از هم میهن، بررسی های تازه از بازار نشان می دهد در میان تمام اقلام خوراکی، برنج ایرانی رکورددار افزایش قیمت بوده است. بر اساس داده های میدانی، قیمت هر کیلو برنج ایرانی از 125 هزار تومان به حدود 332 هزار تومان رسیده؛ افزایشی معادل 2/6 برابر. در بخش برنج های وارداتی نیز وضعیت تفاوت چندانی ندارد. قیمت هر کیلو برنج خارجی که پیش تر حدود 69 هزار تومان بود، اکنون به 113 هزار تومان رسیده و 1/6 برابر رشد را تجربه کرده است.

نکته قابل توجه اینجاست که احتمالا ابتدای هفته ارز ترجیحی برنج حذف شود و همین موضوع عامل گرانی برنج وارداتی خواهد بود. غلامرضا نوری قزلجه، وزیر جهاد کشاورزی از حذف ارز ترجیحی برنج خبر داد و گفت که با پیش بینی های انجام شده مشکلی در معیشت مردم ایجاد نمی شود.

رضا کنگری، رییس اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران با اشاره به حذف ارز ترجیحی برنج در خصوص قیمت برنج های وارداتی گفته بود: هر کیلو برنج پاکستانی در حال حاضر در بنکداری ها 220 هزار تومان و هر کیلو برنج هندی 145 تا 148 هزار تومان است که با سود 10 درصدی خرده فروشی ها به دست مردم خواهد رسید. یعنی برنج پاکستانی 230 هزار تومان و برنج هندی 155 هزار تومان در خرده فروشی ها عرضه می شود. با حذف ارز ترجیحی به نظر می رسد که در ماه های آتی برنج پرچم دار تورم ماهانه کالاهای اساسی مصرفی باشد.

محمد مختاریانی، رییس انجمن تولیدکنندگان و تأمین کنندگان برنج ایران گفت: واقعیت این است که با حذف ارز ترجیحی واردات برنج، این افزایش قیمت کاملاً قابل پیش بینی بود. کالایی که واردکننده در سال 1401 با ارز 28500 تأمین می کرد، حالا باید با نرخ آزاد یا نزدیک به آزاد تهیه کند. طبیعی است کالایی که مثلاً 28 یا 29 هزار تومان تمام می شد، امروز ممکن است 100 هزار تومان درآید؛ بنابراین افزایش حدود سه تا سه ونیم برابری از نظر فنی چیز عجیب و غیرمنتظره ای نبود.

او ادامه داد: دولت در چند ماه گذشته عملاً هر کاری توانست انجام داد تا قیمت برنج در بازار بالا برود. به جای اینکه روند طبیعی واردات طی شود، با انواع مانع تراشی ها مواجه بودیم. چندین ماه است که هیچ برنج وارداتی جدید وارد بازار نشده. شرکت بازرگانی دولتی بارها مصاحبه کرده، وعده داده، اما نه خودش برنجی ترخیص کرده و نه اجازه داده واردکنندگان بخش خصوصی کارشان را انجام بدهند. رفتار دولت نشان می دهد کاملاً مصمم بوده قیمت برنج را به تدریج بالاتر ببرد.

رییس انجمن تولیدکنندگان و تأمین کنندگان برنج ایران تاکید کرد: امروز شانزدهم ماه است و هنوز هیچ اقدامی انجام نشده است. برای اینکه بارها از بندر وارد بازار شود، دولت باید دو سه توافق و مجوز ساده را صادر کند، اما هیچ کاری نکرده. شانزده روز است که محموله ها خاک می خورند و انگار نه انگار که بازار در التهاب است. ما ده ها بار صحبت کرده ایم، نامه زده ایم، پیگیری کرده ایم که چه باید کرد؟ اما پاسخ مشخصی نگرفته ایم. همان طور که یکی از نمایندگان مجلس هم چند روز پیش گفت، به نظر می رسد دولت، به ویژه در حوزه وزارت جهاد، عملاً کشور را رها کرده است.

مختاریانی گفت: وقتی ورودی کالا طبیعی نیست، وقتی عرضه به اندازه نیاز بازار نیست، نتیجه اش افزایش قیمت است. اکنون هم تقاضا به خاطر قیمت بالا کاهش پیدا کرده، اما وقتی رقابتی وجود ندارد و کالا کم است، حتی با تقاضای پایین هم فروش انجام می شود.

رییس انجمن تولیدکنندگان و تأمین کنندگان برنج ایران در خصوص صادرات برنج ایرانی اظهار کرد: اگر واقع گرایانه بخواهیم بگوییم اقبالی برای برنج ایرانی در خارج وجود ندارد. صادرات برنج ایرانی طی همه سال ها در حد بسیار ناچیز بوده و عملاً می توان آن را صفر در نظر گرفت. برنج ایرانی فقط برای مصرف ایرانی هاست؛ چه داخل کشور و چه ایرانیان مقیم خارج. بخش عمده صادرات موجود هم به امارات و کانادا رفته که آنجا هم باز فقط ایرانی ها خریدارش هستند. از نظر فرهنگی و ذائقه ای، برنج ایرانی برای کشورهای دیگر جذاب نیست؛ بنابراین تصور اینکه کاهش مصرف داخل باعث صادرات شود، چندان منطقی نیست.

او در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه عدم اقبال به برنج باعث ارزانی آن می شود گفت: اگر بازار ورودی نرمال داشته باشد و عرضه کافی باشد، ممکن است قیمت کمی تعدیل شود. اما وقتی واردات ماه هاست قفل شده و دولت اجازه ورود رقبا را نمی دهد، طبیعتاً کاهش مصرف به تنهایی نمی تواند قیمت را پایین بیاورد. فعلاً وضعیت اینطور است که عرضه کم است، رقیب وجود ندارد و قیمت بالا رفته؛ بنابراین حتی با کاهش خرید مردم، باز هم فروش صورت می گیرد.

مختاریانی در نهایت گفت: تا زمانی که دولت درباره واردات تصمیم شفاف و اجرایی نگیرد، التهاب ادامه خواهد داشت. بازار نیازمند جریان طبیعی عرضه است. اگر روند فعلی ادامه پیدا کند، قیمت ها کم کم باز هم بالاتر می روند و فشار بیشتری به سفره مردم وارد خواهد شد.