به گزارش پارسینه به نقل از فرادید، پژوهشی جدید نشان می دهد پاسخ بسیاری از پرسش های مربوط به دوام یا فروپاشی روابط عاشقانه نه در اتفاقات بزرگ، بلکه در رفتارهای کوچک و واکنش های لحظه ای زوجین در دل اختلافات پنهان شده است.

تعیین اینکه یک رابطه عاشقانه در بلندمدت دوام خواهد آورد یا نه، کاری دشوار و حتی گاهی ناممکن به نظر می رسد. آینده همیشه ناشناخته است و موانع زیادی ممکن است در مسیر یک رابطه ظاهر شود. شاید یکی از شما فرد دیگری را ملاقات کند و همه چیز ناگهان تغییر کند؛ شاید هم یکی از طرفین به مرور دچار دل زدگی، خستگی یا سرخوردگی شود و این احساسات، آرام آرام پایان رابطه را رقم بزنند.

با این حال، ممکن است تعجب کنید اگر بدانید که نشانه های اصلیِ سرنوشت رابطه، درست در دل همان گفت وگوهای روزمره ای پنهان است که با شریک زندگی تان دارید. تنها کافی است کمی دقیق تر گوش کنید، مخصوصاً زمانی که یک بحث یا دلخوری کوچک میان شما شکل می گیرد. در همان لحظات، الگوهایی آشکار می شود که پژوهش ها نشان می دهند می تواند آینده یک رابطه را تا حد زیادی روشن کند.

پژوهشگران حوزه روابط نزدیک سال هاست که در تلاش اند بفهمند چه عواملی باعث دوام یا فروپاشی ارتباطات عاشقانه می شود. اریکا اسلاتر و همکارانش در دانشگاه ویلانووا در سال 2023 نظریه ای مطرح کردند که برخلاف تصور رایج، اتفاقات بزرگ یا بحران های مهم نیستند که مسیر روابط را تعیین می کنند؛ بلکه آنچه بیشترین نقش را بازی می کند، تعاملات کوچک، کوتاه و تکراری روزمره است. همان لحظات ساده ای که شاید به چشم نیایند، اما وقتی در میانه یک اختلاف نظر، اندکی از مسیر آرام خارج شوند، می توانند معنای بزرگی پیدا کنند.

بر اساس نظریه میان وابستگی یا interdependence theory، اسلاتر و همکارانش توضیح می دهند که هر رابطه می تواند بر اساس دو بُعد مهم در نظر گرفته شود: غلبه جویی (dominance) و گرمی (warmth). این دو بُعد، اساس چیزی است که پژوهشگران آن را رقص مکمل سازی در رابطه می نامند.

طبق این رویکرد:

در بعد غلبه جویی: غلبه موجب تسلیم می شود و تسلیم نیز غلبه را تقویت می کند. یعنی وقتی یکی از طرفین در یک بحث، نقش قوی تر یا هدایت کننده تری می گیرد، طرف مقابل ناخودآگاه نقش نرم تر یا پیروتری پیدا می کند.

در بعد گرمی: گرمی، گرمی می آفریند و سردی، سردی را. اگر یکی از طرفین در یک بحث با مهربانی، آرامش و حس همدلانه واکنش نشان دهد، احتمال زیادی وجود دارد که طرف مقابل نیز واکنشی مشابه نشان دهد؛ و برعکس.

به بیان ساده، زوج ها دائماً در حال تنظیم رفتار خود با یکدیگر هستند؛ درست مانند حرکات یک رقص که هر حرکت از سوی یک نفر، پاسخی را از سوی نفر دیگر ایجاد می کند.

یکی از روش های رایج در مطالعات روابط نزدیک این است که زوج ها را در آزمایشگاه کنار هم بنشانند و از آن ها بخواهند درباره یک موضوعِ اختلافی صحبت کنند. موضوع معمولاً مهم است اما بحرانی نیست؛ یعنی اختلافی که پیش تر حل نشده اما تهدیدکننده رابطه هم نیست.

در مطالعه اسلاتر و همکارانش، 180 زوج که به طور متوسط نزدیک به 10 سال با هم زندگی کرده بودند (میانگین سنی 33 سال و دامنه 18 تا 73 سال)، به مدت 8 دقیقه درباره یک مسئله تا حدی ناراحت کننده بحث کردند. سپس، گروهی از ارزیابان حرفه ای فیلم ها را در بازه های 10 ثانیه ای کدگذاری کردند تا میزان گرمی، مهربانی، سردی، غلبه جویی یا تسلیم پذیری هر فرد را در طول بحث اندازه گیری کنند.

علاوه بر این گفت وگوی بحث برانگیز، از زوج ها خواسته شد درباره تغییراتی که در طول رابطه در خود احساس کرده اند و ویژگی هایی که در شریک شان بیشتر می پسندند نیز صحبت کنند. آنها همچنین 60 پرسش نامه مختلف را تکمیل کردند که طیفی گسترده از متغیرها شامل سرمایه گذاری در رابطه، برداشت از کیفیت رابطه، میزان عشق، سازگاری اهداف و سبک دلبستگی را می سنجید.

یافته ها نشان داد که زوج ها در حین بحث، معمولاً به سمت ناسازگاری در بُعد غلبه جویی و همخوانی در بُعد گرمی حرکت می کنند. به عبارت دیگر، در بحث ها یکی از طرفین کمی غالب تر و دیگری کمی تسلیم تر می شود، اما در حالت عاطفی و احساسی، همچنان هم سو باقی می مانند.

نکته مهم تر اینکه زوج های خوشحال و کارآمد، بسیار زودتر از زوج های مشکل دار به این نقطه تعادل می رسند. پژوهشگران این پدیده را هم ترازی دوباره انگیزه ها توصیف کردند؛ یعنی زوج های سالم حتی در میانه اختلاف، به سرعت انگیزه هایشان را در راستای نیازها، اهداف و نگرانی های طرف مقابل تنظیم می کنند.

در نتیجه، آنچه از بیرون دیده می شود، عملکردی مثل یک ماشین هماهنگ و روان است. هرچند پژوهشگران ترجیح می دهند از استعاره رقص استفاده کنند: مانند زندگی، عشق نیز شاید همان رقصی باشد که آن را در طول مسیر یاد می گیرید.

حال، کافی است به آخرین باری فکر کنید که با شریک تان وارد بحث یا دلخوری شدید. چقدر طول کشید تا یکی از شما کوتاه بیاید یا عقب نشینی کند؟ مهم تر از آن، آیا این روند باعث شد احساس گرمی یا محبت شما نسبت به طرف مقابل کم شود؟

بر اساس مطالعه ویلانووا، زوج هایی که می توانند اختلافات را با کمترین تنش و کدورت حل کنند، خیلی سریع تر به نقطه توافق می رسند و دل خوری کمتری در دل شان باقی می ماند.

البته این به معنای آن نیست که همیشه یک نفر باید کوتاه بیاید؛ یا اینکه غلبه جویی لزوماً نشانه ای از شخصیت سلطه گر باشد. در این پژوهش، غلبه صرفاً به معنای این بود که در آن لحظه خاص، نظر یا خواسته چه کسی توانست دیگری را متقاعد کند.

چیزی که باید به آن توجه کنید، سیگنال های رفتاری بسیار جزیی است که در طول بحث میان شما ردوبدل می شود؛ همان اشارات کوچک کلامی و غیرکلامی که شاید تنها چند ثانیه طول بکشند. همان طور که پژوهش نشان داد، این لحظات بسیار کوچک، ثابت و یک نواخت نیستند؛ بلکه دائماً در حال تغییرند. هر 10 ثانیه ممکن است الگوهای جدیدی در رابطه شکل بگیرد.

اگر رابطه شما در مسیر سالم و رو به رشد باشد، معمولاً احساس می کنید که این تغییرات، حتی هنگام اختلاف، در نهایت شما را به هماهنگی و احساس نزدیکی بیشتر می رسانند.

پژوهش ها نشان می دهند که پیش بینی سرنوشت یک رابطه الزاماً به بررسی مسائل بزرگ و بحران های بزرگ بستگی ندارد. بلکه تعاملات کوچک، واکنش های لحظه ای، تن تنظیم رابطه و نحوه رقص شما با شریک تان ، در ابعاد گرمی و غلبه جویی، اطلاعات بسیار بیشتری درباره آینده رابطه در اختیار می گذارند.

اگر در دل بحث ها و لحظه های حساس، هر یک از شما بتوانید رفتار خود را در هماهنگی با دیگری تنظیم کنید و پیامی از گرمی، احترام و انعطاف نشان دهید، احتمال اینکه رابطه تان همچنان سالم و پایدار ادامه پیدا کند، بسیار بیشتر است.