با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال، موضوع حقوق بازنشستگان به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های میلیون‌ها خانوار ایرانی تبدیل شده است. اعلام فرمول جدید محاسبه حقوق بازنشستگان کشوری و زمزمه‌های اجرای مرحله تازه همسان‌سازی، موجی از سؤال‌ها را در میان بازنشستگان ایجاد کرده است؛ این‌که حقوق‌ها در سال 1405 چقدر افزایش پیدا می‌کند و فرمول نهایی محاسبه دریافتی‌ها چگونه است؟

در این گزارش اختصاصی از فردانیوز، به‌صورت جامع و ساده، فرمول محاسبه حقوق بازنشستگان در سال 1405 را بررسی می‌کنیم.

بر اساس بخشنامه‌های بودجه و رویه سال‌های اخیر، حقوق بازنشستگان کشوری به شکل مستقیم از افزایش حقوق کارکنان شاغل دولت تأثیر می‌پذیرد. دولت در بودجه 1405 نیز مانند سال‌های گذشته، افزایش 20 درصدی حقوق کارکنان را در دستور کار قرار داده است؛ موضوعی که پایه اصلی افزایش حقوق بازنشستگان در سال آینده خواهد بود.

اما ماجرا فقط به همین 20 درصد ختم نمی‌شود. طرح همسان‌سازی حقوق بازنشستگان، محاسبه نهایی را چندمرحله‌ای و پیچیده‌تر کرده است.

اولین و ساده‌ترین مرحله در محاسبه حقوق بازنشستگان 1405، اعمال ضریب افزایش سالانه است.

فرمول پایه:آخرین حقوق سال 1404 * 20٪ = مبلغ افزایش
حقوق پایه جدید = حقوق قبلی + مبلغ افزایش

مثال واقعی:

تصور کنید یک بازنشسته کشوری در سال 1404 دریافتی ماهانه 16 میلیون تومان داشته است:

20٪ افزایش: 3,200,000 تومان

حقوق پایه جدید: 19,200,000 تومان

اما این عدد، پایان کار نیست. مرحله مهم‌تر، همسان‌سازی حقوق بازنشستگان است.

طرح همسان‌سازی حقوق بازنشستگان بر اساس قانون برنامه هفتم توسعه، به‌صورت پلکانی اجرا می‌شود:

سال اول اجرا: افزایش تا سطح 40٪ حقوق شاغل هم‌تراز

سال دوم: ادامه متناسب‌سازی

سال سوم (سال 1405): رساندن حقوق بازنشسته به 90٪ حقوق شاغل هم‌تراز

این یعنی حقوق بازنشستگان کشوری باید به سطحی نزدیک به حقوق شاغلان مشابه برسد.

طبق فرمول اعلام‌شده، مراحل محاسبه به این شکل است:

مرحله اول:

محاسبه عدد متناسب‌سازی کلی:مبلغ متناسب‌سازی درج‌شده در حکم سال قبل ÷ 40٪ = عدد مبنای 90٪

مرحله دوم:

محاسبه مرحله جدید همسان‌سازی:عدد مبنا * 30٪ = مبلغ افزایش مرحله دوم

مرحله سوم:

اعمال ضریب سال جدید:

این مبلغ به حقوق پایه (پس از افزایش 20 درصدی) اضافه می‌شود.

اگر بخواهیم فرمول را خیلی ساده کنیم:حقوق نهایی بازنشسته در 1405 =
(حقوق سال قبل + افزایش 20٪) + مبلغ همسان‌سازی مرحله دوم

به زبان ساده:
اول حقوق پایه زیاد می‌شود، بعد مبلغی بابت همسان‌سازی روی آن می‌آید.

حقوق بازنشستگان؛ تفاوت بازنشستگان کشوری و تأمین اجتماعی

باید توجه داشت که حقوق بازنشستگان کشوری با مستمری‌بگیران تأمین اجتماعی متفاوت محاسبه می‌شود:

 بازنشستگان کشوری:
بر اساس حقوق کارمندان دولت و قانون بودجه

 بازنشستگان تأمین اجتماعی:
بر اساس میانگین حقوق و حق بیمه سنوات اشتغال

این تفاوت باعث شده که فرمول کشوری‌ها پیچیده‌تر از سایر صندوق‌ها باشد.

حقوق بازنشستگان در سناریوهای مختلف

در ادامه چند سناریو فرضی برای حقوق بازنشستگان در سال 1405:

سناریو اول:

حقوق 1404 = 12,000,000 تومان
پس از افزایش 20٪ = 14,400,000 تومان
با همسان‌سازی تقریبی = حدود 17 تا 18 میلیون تومان

سناریو دوم:

حقوق 1404 = 16,000,000 تومان
پس از افزایش 20٪ = 19,200,000 تومان
با همسان‌سازی = حدود 22 تا 24 میلیون تومان

سناریو سوم:

حقوق 1404 = 20,000,000 تومان
پس از افزایش 20٪ = 24,000,000 تومان
با همسان‌سازی = حدود 27 تا 30 میلیون تومان

حقوق بازنشستگان و تأثیر بودجه 1405

بخشنامه بودجه نشان می‌دهد دولت به دنبال کنترل هزینه‌هاست، اما در عین حال، بهبود وضعیت معیشتی بازنشستگان را نیز در دستور کار دارد. افزایش حقوق بازنشستگان در سال 1405 یکی از پرهزینه‌ترین بخش‌های بودجه خواهد بود.

با این حال، منابع اجرای کامل همسان‌سازی همچنان یکی از چالش‌های دولت است.

حقوق بازنشستگان؛ چرا این فرمول مهم است؟

این فرمول باعث می‌شود:

فاصله حقوق بازنشستگان با شاغلان کمتر شود

عدالت نسبی در پرداخت‌ها برقرار شود

قدرت خرید بازنشستگان تا حدی حفظ شود

اما در عین حال، نگرانی‌هایی درباره تأمین منابع مالی آن نیز وجود دارد.

حقوق بازنشستگان و آینده همسان‌سازی

طبق برنامه توسعه:

سال 1405 آخرین مرحله اصلی همسان‌سازی است

هدف نهایی: رساندن حقوق بازنشستگان به 90٪ حقوق شاغلان هم‌تراز

اگر این هدف به‌طور کامل اجرا شود، تحولی بزرگ در سطح معیشت بازنشستگان رقم خواهد خورد.

سوالات پرتکرار درباره حقوق بازنشستگان (FAQ)

حقوق بازنشستگان در 1405 چقدر افزایش می‌یابد؟
حداقل 20 درصد + مبلغ همسان‌سازی مرحله دوم.

آیا همه بازنشستگان شامل همسان‌سازی می‌شوند؟
بله، بازنشستگان کشوری مشمول این طرح هستند.

آیا فرمول تأمین اجتماعی هم همین است؟
خیر، فرمول تأمین اجتماعی متفاوت است.

آیا احتمال تغییر این فرمول وجود دارد؟
بله، در صورت تغییر سیاست‌های بودجه‌ای، ممکن است تعدیل شود.

جمع‌بندی

فرمول جدید حقوق بازنشستگان در سال 1405 ترکیبی از افزایش سالانه 20 درصدی و اجرای مرحله نهایی همسان‌سازی است. این فرمول باعث خواهد شد دریافتی بسیاری از بازنشستگان نسبت به سال‌های قبل رشد قابل توجهی داشته باشد، هرچند اجرای کامل آن به وضعیت منابع دولت بستگی دارد.

این گزارش به‌صورت اختصاصی در فردانیوز تهیه شده است.