به نقل از ایسنا، بدون شک هیچ والدین دلسوز و سالمی هرگز نمی خواهند کودکشان کوچک ترین آسیبی ببیند، اما متاسفانه بسیاری از کودکان و نوجوانان در سنین مختلف ممکن است، دچار آزار جنسی شوند. سوء استفاده جنسی از کودکان در بسیاری از موارد از طریق افراد آشنا با کودک صورت می گیرد و کودک به دلیل ترس از سرزنش، شرم یا اضطراب آن را از والدین پنهان می کند. به همین دلیل لازم است که والدین آموزش های ضروری را به کودک بدهند و محافظت های لازم را از او به عمل آورند. کودکانی که قربانی آزار جنسی می شوند، معمولا علائم رفتاری خاصی از خود نشان می دهند که شناخت این علائم می تواند به پدر و مادر کمک کند تا برای بهبود و درمان کودک اقدام کنند. به این بهانه با دکتر مهسا ساداتی روانشناس کودک و نوجوان به گفتگو نشستیم که در ادامه می خوانید:

کودکانی که آزار جنسی می بینند در بسیاری از موارد تغییرات رفتاری واضحی از خود نشان می دهند. این کودکان ممکن است به طور ناگهانی از جمع دوستان، خانواده و هم سالان خود فاصله بگیرند و منزوی شوند. همچنین دچار اضطراب و افسردگی شوند و شادی و نشاط گذشته خود را از دست دهند.

یکی دیگر از مهم ترین علائم آزار جنسی کودک که والدین باید به آن توجه کنند، کبودی بدن، خونریزی یا جراحت خاصی در بدن و به خصوص در ناحیه تناسلی است که باید حتما این مورد را زیر نظر داشته باشید. بعضی از کودکان قربانی کودک آزاری، رفتارهای پس رونده ای مانند مکیدن انگشتان یا شب ادراری دارند. این کودکان ممکن است تغییرات چشمگیری در خواب و خوراک از خود نشان دهند یا شب ها کابوس ببینند و نتوانند به خوبی بخوابند. همچنین ممکن است متوجه شوید که اطلاعات یا علاقه به کارها و محتوای جنسی کودک نسبت به قبل بیشتر شده یا سوالات جنسی فراتر از سن خود می پرسد. البته لزوما و منحصرا این نشانه ها مختص به کودک آزاری نیست و می تواند دلایل دیگری نیز داشته باشد.

بدون شک فرد آزارگر و بیمار جنسی همه جا وجود دارد، بنابراین هرگز نمی توانید کودک خود را در خانه حبس کنید تا از او محافظت کرده باشید. در عوض باید کارهایی را انجام دهید که تا حد امکان از این اتفاقات تلخ جلوگیری کند.

در قدم اول مهم ترین کار این است که اثرگذاری آموزش و آگاهی را دست کم نگیرید. درباره حق و استقلال بدن به کودک آموزش دهید و لمس نامناسب را به او یاد دهید. درباره نواحی خصوصی بدن برای کودک خود توضیح دهید و به او بگویید که کسی نباید این نواحی را ببیند یا لمس کند. حتما از ابزار، کلمات و لحن مناسب کودک کمک بگیرید. همچنین می توانید با روانشناس کودک مشورت کنید تا راه های مناسب برای آموزش به کودک را در اختیار شما قرار دهد.

مهم ترین کار دیگری که می توانید انجام دهید این است که ارتباطات باز، حمایتگر و صمیمانه را با کودک بهبود دهید. محیط خانه باید امن باشد تا کودک بدون ترس و نگرانی از احساسات خود و اتفاقات روزمره صحبت کند و ترس از سرزنش نداشته باشد. به کودک کمک کنید که مرز گذاری فیزیکی را یاد بگیرد و به دیگران اجازه ندهد که این مرز را زیر پا بگذارند.

هرگز کودک را در منزل فردی که به او اعتماد و شناخت کافی ندارید، تنها نگذارید. به طور کلی بهتر است کودک هرگز بدون شما جایی نماند. زیرا این کار باعث می شود تا افراد آزارگر بتوانند از تنهایی کودک سوء استفاده کنند. توصیه می کنیم که مراقب ارتباطات آنلاین کودک در فضای اینترنت باشید، زیرا بسیاری از آزارگرها از این طریق از کودک سوء استفاده می کنند.

اگر به هر طریقی متوجه شدید که کودک قربانی آزار جنسی شده، بهتر است اقداماتی را انجام دهید، اما سعی کنید کودک را با نگرانی خود دچار اضطراب و شرم بیشتر نکنید. اگر زمان زیادی از اتفاق نگذشته باشد، بهتر است موضوع را با اورژانس اجتماعی یا پلیس در میان بگذارید و کودک را نزد پزشک ببرید تا میزان و نوع آسیب مشخص شود. اما فراموش نکنید که التیام این درد و فراموش کردن این تجربه دردناک زمان زیادی لازم دارد.

به والدین توصیه می کنیم که هرگز کودک آزاردیده را سرزنش نکنند و با او مهربان تر از قبل باشند. کودک باید حس حمایت و دلگرمی داشته باشد. باید گفت که بسیاری از بچه ها احساس گناه می کنند و از خود خشمگین هستند. شما نباید محبت خود را از کودک دریغ کنید تا او حس بی ارزشی، تنهایی و طردشدگی پیدا کند.

به حرف های او گوش دهید، اما او را سوال پیچ نکنید. درست است که می خواهید جزییات ماجرا را بدانید و بفهمید که کودک چگونه آسیب دیده است، اما بهتر است از سوالات مکرر خودداری کنید. از طرفی به کودک اطمینان دهید که در کنارش هستید و از او محافظت می کنید. از او بخواهید هر زمانی که دلش خواست با شما صحبت کند، البته می توانید این کار را به متخصص روانشناس کودک بسپارید. حتما از روانشناس کودک کمک بگیرید تا سلامت روان کودک به او بازگردد و این تجربه وحشتناک و تروما به مرور بهبود پیدا کند.

در پایان باید بگوییم که پیشگیری از آزار جنسی کودکان بسیار اهمیت دارد. با اینکه آزارگران همه جا هستند و ممکن است حتی از نزدیکان کودک باشند، اما ارائه آموزش های صحیح به کودکان در این زمینه می تواند به طور چشمگیری احتمال آسیب دیدن کودک را کاهش دهد. والدین باید همیشه نسبت به رفتارهای کودک و اطرافیان او، تغییرات رفتاری و عاطفی کودک، تعاملات و نوع ارتباط او با دیگران آگاهی کامل داشته باشند تا از این آسیب های دردناک تا حد امکان جلوگیری شود.