به گزارش پارسینه , اخیراً دولت دست به تصمیمی سیاستی برای حمایت از رانندگان تاکسی های اینترنتی زده است. تصمیمی که به نظر کارشناسان می تواند رفاه اقتصادی آحاد جامعه را کاهش دهد.

ماجرا از جایی آغاز شد که دولت تصمیم گرفت نسبت به هدف حمایت از رانندگان تاکسی های اینترنتی ، آن ها را مکلف به استفاده اجباری از بیمه تامین اجتماعی کند. بیمه ای که خود رانندگان می توانستند به صورت اختیاری و خویش فرما پرداخت کرده و از مزایای آن در دوران بازنشستگی بهره ببرند.

طبق قانون اگر هر فرد بخواهد به صورت اختیاری از خدمات بیمه تامین اجتماعی برخوردار شود، می تواند 27 درصد حداقل دستمزد را هر ماه پرداخت کند و از مزایای آن بهره مند شود. دولت معتقد است این رانندگان تاکسی های اینترنتی همانند سایر مشاغل نباید تمام 27 درصد مربوطه را بپردازند و به نوعی این تبعیض در بازار کار علیه آنان باید از بین برود.

در نتیجه نیمی از این 27 درصد (یعنی 13.5 درصد) باید از جیب راننده به تامین اجتماعی پرداخت شود. نیم دیگر از همانند سایر مشاغل باید از کارفرما گرفته شود. اما از دید تامین اجتماعی این کارفرما در پلتفرم تاکسی اینترنتی ، شرکت ارائه دهنده خدمات نیست؛ بلکه مردم (مسافران) هستند. این شرکت ها خود را واسطه میان کارفرما (مسافر) و راننده می دانند و معتقدند نباید این سهم بر گردن آن ها باشد. در نتیجه باید هزینه هر سفر به درصد مشخصی افزایش یابد تا کسی که متقاضی تاکسی اینترنتی بوده نیمی از هزینه بیمه تامین اجتماعی راننده را پرداخت کند.

با فرض اینکه سیاستگذار در جای درستی ایستاده باید پرسید آیا تمامی رانندگان این تاکسی ها باید از این طرح بیمه ای استفاده کنند و این اتفاق بر انگیزه آن ها اثری ندارد؟

ابتدا باید دانست که به طور کلی 4 گروه به عنوان راننده در این پلتفرم ها مشغولند:

1. کسانی که به عنوان شغل دوم به آن نگاه می کنند.

2. بازنشستگان

3. کسانی که به صورت غیر مداوم مشغولند.

4. کسانی که فعالانه و مداوم مشغولند.

گروه اول مکلفند هم در محل اولی که مشغول به کار هستند بیمه پرداخت کنند و هم به عنوان راننده باید بیمه پرداز باشند. این گروه انگیزه کار در پلتفرم را از دست می دهند چرا که به عنوان شغل پاره وقت به آن نگاه می کنند.

گروه دوم مستمری بگیران بازنشستگی هستند که طبق جلسات مجلس مسیر گذشته را طی می کنند و از این طرح معاف هستند.

گروه سوم افرادی هستند که به صورت هدفمند و به عنوان شغل ثابت به این پلتفرم ها نگاه نمی کنند و اجبار آن ها به پرداخت بیمه باعث کاهش انگیزه فعالیت آن ها به عنوان راننده در تاکسی های اینترنتی خواهد شد.

گروه چهارمی که به عنوان شغل اصلی در این پلتفرم ها مشغولند نیز با ضریب معینی که همچنان تایید نشده مجبور به پرداخت بیمه خواهند بود. اگر این حق بیمه از حق بیمه خویش فرما بیشتر شود و یا این افراد علاقه ای به بیمه شدن نداشته باشند؛ در نهایت فعالیت آن ها در پلتفرم های تاکسی های اینترنتی کاهش خواهد یافت.

لذا باید به این نکته توجه کرد که غایت این تصمیم به افزایش قیمت هر سفر و کاهش تقاضا توسط مردم منتج می شود. درآمد پلتفرم های تاکسی اینترنتی کاهش می یابد و غالب رانندگان نیز انگیزه خود را برای ادامه فعالیت در این پلتفرم ها از دست می دهند.

پس از اجرای این طرح می توان انتظار داشت مداخله دولت در سایر پلتفرم های مشابه که کارگر و کارفرما را به یکدیگر متصل می کند، بسط پیدا کند و رفاه را در سایر حوزه های دیجیتال نیز کاهش دهد. همچنین این اقدام افراد را به فعالیت خارج از چارچوب رصد پلتفرم ها تشویق کرده که تبعات اجتماعی آن برای کشور فزاینده و غیرقابل اندازه گیری خواهد بود.