طرح کالابرگ الکترونیک وارد حساس‌ترین مرحله خود شد. پس از ماه‌ها اختلاف‌نظر میان دولت و مجلس، حالا نسخه جدید این طرح با محور «تحویل مستقیم کالا» و تثبیت قیمت‌ها در آستانه اجرا قرار گرفته است. تصمیمی که می‌تواند مسیر حمایت معیشتی میلیون‌ها خانوار ایرانی را تغییر دهد.

در این گزارش اختصاصی، همه آنچه باید درباره شیوه جدید کالابرگ الکترونیک، مبلغ پرداختی، دهک‌های مشمول، زمان اجرا و تفاوت آن با مدل‌های قبلی بدانید را می‌خوانید.

کالابرگ الکترونیک یک ابزار حمایتی است که به‌جای پرداخت یارانه نقدی، امکان خرید کالاهای اساسی را برای خانوارها فراهم می‌کند. تفاوت نسخه جدید این طرح با نسخه قبلی در یک نکته کلیدی است:

 قبلاً «اعتبار پولی» داده می‌شد
اکنون «کالا» به‌صورت مستقیم تخصیص داده می‌شود

به گفته نمایندگان مجلس، این تغییر باعث کاهش اثر تورمی و افزایش امنیت غذایی می‌شود.

احمد نادری، عضو هیئت رییسه مجلس، اعلام کرده است که کالابرگ الکترونیک در فاز اول فقط برای سه دهک پایین جامعه اجرا می‌شود.

جزییات مرحله اول به این صورت است:

معادل 500 هزار تومان کالا برای هر نفر

محاسبه بر اساس 2100 کالری استاندارد غذایی

تحویل مستقیم کالا، نه واریز پول

این مرحله از «همین هفته» آغاز می‌شود.

طبق اعلام رسمی، زمان‌بندی اجرای نسخه جدید کالابرگ الکترونیک به شرح زیر است:

شروع اجرا برای دهک 1 تا 3: طی روزهای آینده

تکمیل این مرحله: حداکثر تا دو هفته

آغاز پوشش دهک‌های 4 تا 7: بلافاصله پس از اتمام فاز اول

هدف، جلوگیری از ایجاد شوک معیشتی در جامعه است.

یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در مسیر اجرای کالابرگ الکترونیک، اختلاف دیدگاه دولت و مجلس بود:

دولت: تأکید بر «پرداخت اعتبار»

مجلس: تأکید بر «تحویل مستقیم کالا»

در نهایت دولت به قانون تمکین کرد و مدل مجلس مبنای اجرا قرار گرفت.

کالابرگ الکترونیک و ثابت ماندن قیمت کالا در طول سال

یکی از جذاب‌ترین ویژگی‌های نسخه جدید کالابرگ الکترونیک این است که:

 قیمت کالا برای مصرف‌کننده در طول سال ثابت می‌ماند
نوسانات تورمی تأثیر مستقیم بر سبد خانوار ندارد
دولت مابه‌التفاوت تورم را جبران می‌کند

در مدل جدید، مردم دو انتخاب دارند:

خرید از فروشگاه‌های زنجیره‌ای با تخفیف 20 تا 30 درصدی

خرید به روش اعتباری از فروشگاه‌های خرد مانند گذشته

طبق نظرسنجی‌های رسمی:

 72 درصد مردم روش اعتباری را به پرداخت نقدی ترجیح داده‌اند.

کالابرگ الکترونیک شامل چه کالاهایی می‌شود؟

در حال حاضر کالابرگ الکترونیک شامل 11 قلم کالای اساسی است:

برنج

روغن

گوشت مرغ

تخم‌مرغ

لبنیات (شیر، پنیر، ماست)

حبوبات

ماکارونی

در نسخه جدید احتمال افزایش تنوع کالاها نیز وجود دارد.

کالابرگ الکترونیک و نقش فروشگاه‌های طرف قرارداد

بیش از 12 هزار فروشگاه در کشور به سامانه کالابرگ الکترونیک متصل شده‌اند. این فروشگاه‌ها موظف‌اند:

 کالا را با قیمت مصوب عرضه کنند
تخفیف‌های تعیین‌شده را اعمال کنند
 امکان استفاده آسان از کارت بانکی را فراهم کنند

کالابرگ الکترونیک و دهک‌های مشمول در فازهای بعدی

پس از اجرای موفق فاز اول:

دهک‌های 4 تا 7 نیز مشمول خواهند شد

برای این گروه‌ها مبلغ تخصیص‌یافته کمتر از دهک‌های اول است

هدف، توزیع عادلانه منابع است

کالابرگ الکترونیک و دلیل تغییر شیوه اجرا

تورم بالای 30 درصدی، تحریم‌ها و فشار اقتصادی باعث شد دولت و مجلس به فکر تغییر شیوه اجرای کالابرگ الکترونیک بیفتند.

هدف اصلی این تغییر:

مهار فشار تورمی
جلوگیری از شوک قیمتی
حفظ قدرت خرید دهک‌های پایین

کالابرگ الکترونیک و نقش مجلس و دولت چهاردهم

در دولت چهاردهم، تمرکز ویژه‌ای بر کالابرگ الکترونیک صورت گرفته است. به گفته محمدباقر قالیباف:

«این طرح به‌زودی به‌صورت کامل اجرایی می‌شود و در فاز اول، سه دهک و سپس تا هفت دهک را پوشش می‌دهد.»

کالابرگ الکترونیک و آینده حمایت معیشتی در ایران

کارشناسان معتقدند کالابرگ الکترونیک می‌تواند هسته اصلی سیاست‌های رفاهی آینده ایران باشد، زیرا:

تورم‌زا نیست

هدفمند است

امنیت غذایی را تقویت می‌کند

جمع‌بندی نهایی

نسخه جدید کالابرگ الکترونیک با تمرکز بر «تحویل کالا»، «تثبیت قیمت» و «حمایت هدفمند» در حال اجراست. فاز اول این طرح تا دو هفته آینده تکمیل خواهد شد و سپس دهک‌های دیگر نیز تحت پوشش قرار می‌گیرند.

این گزارش اختصاصی توسط فردا نیوز تهیه شده است.

سوالات متداول 

1. کالابرگ الکترونیک چه زمانی اجرا می‌شود؟
طی هفته جاری و حداکثر ظرف دو هفته آینده.

2. مبلغ کالابرگ الکترونیک چقدر است؟
برای دهک‌های 1 تا 3، معادل 500 هزار تومان کالا.

3. آیا امکان دریافت پول نقد وجود دارد؟
خیر، در نسخه جدید کالا به‌صورت مستقیم تحویل داده می‌شود.

برای اطلاع از آخرین اخبار کالابرگ الکترونیک و تغییرات یارانه‌ای، همین حالا فردا نیوز را دنبال کنید و این گزارش را با دیگران به اشتراک بگذارید.