بر پایه گزارش آکسیوس، تیم ترامپ پیش‌نویس طرح صلح را پیشتر از طریق تماس تلفنی در اختیار ولودیمیر زلنسکی قرار داده بود؛ نه در جریان دیدار روز پنجشنبه در کی‌یف، آن‌گونه که زلنسکی ادعا کرده بود.

به گزارش ایسنا، «ولودیمیر زلنسکی»، رییس جمهور اوکراین، برخلاف آنچه ادعا کرده، یک هفته پیش از طریق بلندگوی تلفن به سخنان «استیو ویتکاف» و «جارد کوشنر»، مشاوران رییس جمهور آمریکا که در حال خواندن سطر به سطر طرح 28 ماده‌ای برای پایان دادن به جنگ در اوکراین بودند، گوش داد.

وجود این طرح دو روز بعد در وب‌سایت آکسیوس گزارش شد. تا روز جمعه، زلنسکی به مردم اوکراین هشدار می‌داد که طرح ترامپ - و فشاری که برای امضای آن با آن مواجه بود - اوکراین را به یکی از سخت‌ترین لحظات حیات خود فرو برده است.

مشارکت زلنسکی از طریق تلفن در جلسه آخر هفته گذشته بین مشاور امنیت ملی او، «رستم امروف»، و تیم ترامپ قبلاً گزارش نشده بود و شفافیت بیشتری در مورد زمان ورود او به مذاکرات ارائه می‌دهد. روندی که منجر به آن جلسه دراماتیک و طرح 28 ماده‌ای شد، حدود یک ماه قبل در پروازی به میامی آغاز شد.

این روایت آکسیوس بر اساس مصاحبه با شش مقام آمریکایی، دو مقام اوکراینی و یک منبع آگاه دیگر است که اکثر آنها مستقیماً در مذاکرات مربوط به این طرح دخیل بوده‌اند.

نماینده روسیه که ریاست صندوق ثروت ملی روسیه را نیز بر عهده دارد، در مصاحبه‌ای در 17 نوامبر به آکسیوس گفت که آنها برای مکتوب کردن تفاهمات حاصل شده در اجلاس ترامپ-پوتین در آلاسکا تلاش کرده‌اند.

«کریل دیمیتریف» گفت: هدف، ایجاد چارچوبی بود که «اساساً بگوید: چگونه می‌توانیم در نهایت امنیت پایدار را برای اروپا، نه فقط اوکراین، به ارمغان بیاوریم.»

نتیجه جلسات با دیمیتریف، پیش‌نویس اولیه‌ای بود که به طرح 28 ماده‌ای ایالات متحده تبدیل شد. دیمیتریف در مصاحبه با آکسیوس به طرح صلح آتی ایالات متحده اشاره نکرد، اما گفت که نسبت به مسیر مذاکرات خوش‌بین است: «ما احساس می‌کنیم که موضع روسیه واقعاً شنیده می‌شود.»

در آن زمان، ویتکاف و کوشنر از ترامپ اجازه گرفته بودند. یکی از مقامات آمریکایی گفت: «ویتکاف و کوشنر بدون دریافت چراغ سبز از ترامپ، در مذاکرات با روس‌ها و اوکراینی‌ها در مورد یک طرح جدید شرکت نمی‌کردند.»

این مقام افزود که «مارکو روبیو»، وزیر امور خارجه آمریکا، «در هر مرحله از مسیر، اطلاعات لازم را دریافت می‌کرد». «جی‌دی ونس»، معاون رییس جمهور آمریکا هم در جریان امور بود.

یک مقام ارشد دولتی آمریکا گفت که ایده ونس این بود که دن دریسکول، وزیر ارتش و همکلاسی حقوقش در دانشگاه ییل، را برای ارائه طرح 28 ماده‌ای به اوکراین به کار گیرد.

در همین حال، ویتکاف و کوشنر طی 2 روز در خانه ویتکاف در میامی با «امروف»، مشاور زلنسکی، دیدار کردند. همچنین یک مقام ارشد قطری که روابط خوبی با فرستادگان ایالات متحده، امروف و ولادیمیر پوتین دارد، در این جلسه حضور داشت. ویتکاف و کوشنر، امروف را در جریان این طرح قرار دادند و برخی از نظرات او را نیز در آن گنجاندند.

آکسیوس می‌نویسد، ایده امروف این بود که با زلنسکی تماس بگیرد تا او بتواند طرح را مستقیماً از تیم ترامپ بشنود. یک مقام اوکراینی که به شدت به این طرح و نحوه ارائه آن اعتراض داشت، گفت: «آنها صحبت کردند و سعی کردند نکات طرح را برای رییس جمهور بخوانند، اما انجام چنین کاری از طریق تلفن واقعاً امکان‌پذیر نیست.»

با این وجود، تیم آمریکایی از این جلسه با خوش‌بینی از همراهی اوکراینی‌ها بیرون آمد. ویتکاف هم قصد داشت روز چهارشنبه برای بحث مستقیم با زلنسکی به ترکیه سفر کند اما آن جلسه برگزار نشد و طرف آمریکایی احساس کرد که اوکراینی‌ها از تمایل خود برای مشارکت در این طرح عقب‌نشینی کرده‌اند.

یک مقام اوکراینی که بروز سوءتفاهم را مقصر این اتفاقات دانست، گفت تیم زلنسکی فکر می‌کرد که ویتکاف و کوشنر فقط ایده‌های اولیه را ارائه می‌دهند، در حالی که آمریکایی‌ها آن را یک پیشنهاد رسمی می‌دانستند. در پی آن، دریسکول موظف شد تا رسماً این طرح را روز پنجشنبه حضوری به زلنسکی ارائه دهد و او را برای موافقت با آن تحت فشار قرار دهد.

آکسیوس می‌نویسد، با این حال این خبر با سردرگمی مقامات پایتخت‌های اروپایی و بسیاری در واشنگتن و کی‌یف که هنوز در جریان آن نبودند، مواجه شد.

دو دیپلمات مطلع گفتند، وقتی مقامات اروپایی در ابتدا با وزارت امور خارجه آمریکا تماس گرفتند و درخواست توضیحات کردند، به آنها گفته شد که این یک «طرح ترامپ» نیست. اما ترامپ نه تنها این طرح را پذیرفت، بلکه از اوکراین خواست تا قبل از روز شکرگزاری آن را امضا کند.

یک مقام اوکراینی هم گفت که زلنسکی موافقت کرد که از این طرح به عنوان مبنای مذاکرات استفاده کند زیرا می‌دانست که نمی‌تواند آن را رد کند و فشارها هم ساعت به ساعت در حال افزایش بود.

وب‌سایت آکسیوس می‌نویسد، حداقل برخی در دولت ترامپ، از جمله روبیو، معتقد بودند که اوضاع خیلی سریع پیش رفته است. با این حال، این خود ترامپ بود که مهلت شکرگزاری را برای کی‌یف اعلام کرد و این تا حدی به دلیل دلخوری از زلنسکی بود. یک مقام ارشد دولت واشنگتن ادعا کرد ترامپ که بعدا احساس کرد اوضاع خیلی آشفته شده، روبیو را به همراه ویتکاف، کوشنر و دریسکول به ژنو فرستاد.

براساس این گزارش، روبیو هم به محض ورود به سوییس، به تیم اوکراینی تاکید کرد ایالات متحده تا زمانی که بیانیه‌ای مبنی بر اینکه این طرح روسیه نیست و اوکراینی‌ها در آن مشارکت داشته‌اند صادر نکند، آماده ملاقات نیست. طرف آمریکایی، اوکراینی‌ها را به افشای جزییات منفی در مطبوعات ایالات متحده متهم کرد. اوکراینی‌ها هم موافقت کردند که برای رفع ابهام، بیانیه‌ای مثبت صادر کنند.

دو منبع آگاه می‌گویند اگر مذاکرات پیشرفت بیشتری نشان دهد، ترامپ و زلنسکی ممکن است این هفته یا اوایل هفته آینده با هم دیدار کنند. هنوز تاریخی تعیین نشده است.در حالی که طرف‌های آمریکایی و اوکراینی هر دو بیانیه‌ای خوش‌بینانه در مورد مذاکرات روز یکشنبه در ژنو منتشر کردند، جلسات چند ساعته پرتنش بود.