به نقل از دیجیاتو، مفهوم بارورسازی ابرها در دهه 1940 توسط دانشمندانی ازجمله برنارد وانه گت توسعه پیدا کرد. این روش شامل پخش ذراتی است که باعث می شوند قطرات آب معلق در ابرها به صورت باران فرو بریزند. در برخی از این پروژه ها، مواد نمکی را در ابرهای کم ارتفاع روی ابرها می پاشند و سایر روش ها نیز بر پخش مواد شیمیایی شامل یدید نقره، در ابرهای بالاتر و دارای فاز مخلوط تمرکز کرده اند.

قطرات آب مایع فوق سرد هنگام تماس با این ترکیب کریستالی یخ می زنند و بلورهای یخی تشکیل می دهند که سنگین شده و به صورت برف یا باران فرو می ریزند. یک آزمایش در سال 2014 که دو رشته کوه در وایومینگ را مقایسه کرد، نشان داد که بارورسازی ابر می تواند بارش را بین 5 تا 15 درصد افزایش دهد.

برای بارورسازی ابرها در ابتدا لازم است هواشناسان الگوهای بارش در ابرها را مشاهده کرده و ابرهای مناسب برای بارورسازی را شناسایی کنند. سپس زمانی که ابر به شرایط مطلوب رسید، خلبانان با هواپیماهای ویژه خود به پرواز درمی آیند که حامل فِلِرهای رطوبت گیر روی بال های هواپیما هستند. هر فلر شامل حدود 1 کیلوگرم مواد نمکی است و ممکن است تا سه دقیقه طول بکشد تا بسوزد و وارد ابرهای مناسب شود.

پس از ورود عامل بارورسازی به ابر، قطرات آب بزرگ می شوند و از ظرفیت ابر برای نگه داشتن خود در برابر جاذبه فراتر می روند و در پایان به صورت قطرات باران رها می شوند. البته در ایران علاوه بر هواپیما، از پهپادهای مخصوص نیز برای بارورسازی ابرها استفاده شده است.

بارورسازی ابرها چیست و چگونه انجام می شود؟

کشورهای مختلفی در جهان از روش بارورسازی ابرها استفاده کرده اند. یکی از این کشورها امارات متحده عربی است که در دهه 1990 به سراغ این روش رفت. تا اوایل دهه 2000، شیخ منصور بن زاید آل نهیان ، معاون رییس جمهور امارات، تا 20 میلیون دلار برای تحقیق در زمینه بارورسازی ابر بودجه اختصاص داد. امارات همچنین با مرکز ملی تحقیقات جوی در کلرادو آمریکا و ناسا همکاری کرد تا روش شناسی برنامه بارورسازی ابر را ایجاد کند.

دولت امارات یک نیروی ویژه به نام مرکز ملی هواشناسی (NCM) نیز در ابوظبی ایجاد کرد که سالانه بیش از 1000 ساعت عملیات بارورسازی ابر برای افزایش بارش انجام می دهد.

در سال 2024 امارات با یک سیل بسیار شدید مواجه شد که بخش هایی از شهر دبی و فرودگاه بین المللی این شهر را زیر آب برد. بسیاری این سیل را ناشی از بارورسازی ابرها می دانند، اما مقامات اماراتی گفته اند که این سیل نتیجه بارورسازی نبوده است.

آیا بارورسازی ابرها واقعاً نتیجه می دهد؟

بارورسازی ابر برای نخستین بار در سال 1947 در استرالیا آزمایش شد. در آن زمان یک هواپیمای سبک به پرواز درآمد و یخ خشک خردشده را در ابرها رها کرد. از آن زمان تاکنون پژوهشگران تلاش کرده اند به طور قطعی مشخص کنند که آیا این روش مؤثر است یا خیر. یک مقاله منتشرشده در سال 2009 که بارورسازی ابر در تاسمانی را بررسی می کرد، نشان داد که بارش روی منطقه هدف بین 5 تا 13 درصد بیشتر از منطقه کنترل نزدیک بوده است. همچنین یک مقاله دیگر نیز افزایش میانگین 14 درصدی بارش را به دلیل آزمایش های بارورسازی ابر در کوه های برفی استرالیا گزارش داد. یک بررسی مستقل دیگر نیز نتایج را مثبت اما غیرقطعی ارزیابی کرد.

البته منتقدان نیز می گویند این مطالعات مبتنی بر تحلیل آماری داده های بارش بوده و شامل کار میدانی جامع برای نشان دادن علت و معلول نبوده اند.

یکی از مهم ترین مزیت های بارورسازی ابر این است که میزان بارش باران را افزایش می دهد که می تواند باعث افزایش سطح آب پشت سدها یا سفره های آب زیرزمینی شود. اما انجام این کار با چالش هایی نیز همراه است. کارن هوارد ، دانشمند دفتر حسابرسی دولت آمریکا، می گوید: بارورسازی ابر اغلب در طول خشکسالی بسیار دشوار است، زیرا جو بسیار خشک است و هر ابری ممکن است رطوبت کافی نداشته باشد. دفتر حسابرسی دولت آمریکا برخی از این چالش ها را متذکر شده است، ازجمله اینکه اطلاعات قابل اعتماد درباره انجام بهینه و مؤثر بارورسازی ابر و مزایا و اثرات آن وجود ندارد.

عملیات بارورسازی ابر تنها زمانی می تواند بارش را افزایش دهد که نوع مناسبی از ابرها حضور داشته باشد که این امر فرصت های موفقیت را محدود می کند.

مشخص نیست که استفاده گسترده تر از یدید نقره چه تأثیری بر سلامت عمومی یا محیط زیست خواهد داشت، هرچند که پژوهش های موجود و محدود به چند مطالعه اخیر نشان می دهند که یدید نقره در سطوح کنونی خطری برای محیط زیست یا سلامت انسان ندارد.

عموم مردم ممکن است بارورسازی ابر را به طور کامل درک نکنند.