به نقل از انتخاب، گاردین نوشت: استقبال کاخ سفید از محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، مجلل ترین مراسم دوران ریاست جمهوری ترامپ بود؛ نمایشی پرزرق وبرق که پیام روشنی دربارهٔ اولویت های سیاست خارجی دولت او داشت.

در ادامه این مطلب آمده است: این دیدار در ظاهر یک سفر کاری معرفی شده بود، اما باشکوه تر از هر سفر رسمی قبلی بود. رییس جمهور، ولیعهد را در چمن جنوبی کاخ سفید ــ بزرگ ترین صحن کاخ ــ استقبال کرد. مردان یونیفرم پوش سوار بر اسب با پرچم ها حضور داشتند و جنگنده های نیروی هوایی نیز پرواز نمایشی انجام دادند.

در داخل دفتر بیضی شکل تازه طلاکوب شده، ترامپ همچون فردی شیفتهٔ مهمانش ظاهر شد. او دست ولیعهد را محکم گرفت و چندین بار اعلام کرد که افتخار بزرگی است که دوستی خاندان سلطنتی را داشته باشد. وقتی یک خبرنگار این فضای طلایی را با پرسیدن دربارهٔ قتل و مثله کردن جمال خاشقجی در 2018 ــ که دلیل اصلی عدم سفر ولیعهد به آمریکا در هفت سال گذشته بود ــ بر هم زد، ترامپ به تندی واکنش نشان داد و خبرنگار و شبکهٔ ABC را مورد حمله قرار داد.

او گفت خاشقجی بسیار جنجالی بوده و همه او را دوست نداشتند (گویی این ها دلیل موجهی برای قتل وحشیانه هستند) و اصرار داشت که ولیعهد هیچ اطلاعی از قتل در استانبول توسط مأموران دولتی سعودی نداشته است؛ ادعایی که کاملاً برخلاف نتیجهٔ نهادهای اطلاعاتی آمریکا است.

بی اعتنایی ترامپ به حقوق بشر، نادیده گرفتن دستگاه های اطلاعاتی آمریکا و شیفتگی آشکارش نسبت به خودکامگان موضوع تازه ای نیست. سیاست خارجی آمریکا از همان ژانویه، هم زمان با آغاز دوره دوم ریاست جمهوری او، به طور جدی در همین مسیر حرکت می کرد. اگر در دیدار ولیعهد نشانه ای از تغییر واقعی وجود داشت، آن در آسمان واشنگتن بود.

جنگنده های رادارگریز F-35 که برای نمایش پرواز کردند، در حال حاضر برای فروش به عربستان هستند؛ ترامپ این موضوع را تأیید کرد. این فروش بدون هیچ شرطی خواهد بود و مشخصات F-35های عربستان دقیقاً مانند نمونه های اسراییل خواهد بود.

اگر این معامله انجام شود، برخلاف یکی از اصول پایدار روابط آمریکا و اسراییل خواهد بود: اینکه اسراییل همیشه بهترین تجهیزات نظامی را دریافت می کند تا برتری کیفی خود را حفظ کند. ترامپ با کنار گذاشتن این اصل تصریح کرد که هر دو دولت به یک اندازه به واشنگتن نزدیکند و هر دو باید بهترین سخت افزار را دریافت کنند.

ترامپ گفت: عربستان متحد بزرگی است و اسراییل هم متحد بزرگی است. از نظر من، هر دو در سطحی هستند که باید بهترین تجهیزات ممکن را داشته باشند.

این همان زبانی نیست که اسراییل دوست دارد از دهان رییس جمهور آمریکا بشنود، و تازه ترین نمونه از چندین عقب گرد در روابط دوجانبه در ماه های اخیر است.

همچنین، دولت آمریکا اعلام کرده که ممنوعیت فروش چیپ های پیشرفته هوش مصنوعی به عربستان و امارات را لغو خواهد کرد. این تصمیم بلندپروازی ریاض برای تبدیل شدن به یک مرکز جهانی فناوری را به شدت تقویت می کند؛ جاه طلبی ای مبتنی بر ایجاد ابرمرکزهای داده انرژی بر که پایه های اقتصاد جهانی هوش مصنوعی را شکل خواهند داد؛ اقتصادی که عربستان و آمریکا می خواهند مشترکاً در آن پیشگام باشند.

گریگوری گاوس، پژوهشگر مؤسسه خاورمیانه در واشنگتن، جاه طلبی شراکت آمریکا-عربستان در اقتصاد هوش مصنوعی را با توسعهٔ میادین نفتی عربستان در دههٔ 1930 توسط شرکت های آمریکایی مقایسه کرد.

او گفت: این می تواند پیوندی واقعی و مستحکم میان دو کشور باشد ــ تضمینی بهتر از هر توافق نامهٔ امنیتی روی کاغذ.

ادامه تحولات نشان دهندهٔ فاصله گرفتن موقت از اسراییل

در روزهای اخیر رویدادهایی رخ داد که نشان می داد آمریکا تا حدی از محوریت اسراییل در سیاست خاورمیانه فاصله گرفته است. روز دوشنبه، پیش نویس قطعنامه ای در شورای امنیت سازمان ملل که آمریکا تهیه کرده بود، شامل اشاره ای به مسیر احتمالی تشکیل کشور مستقل فلسطین بود؛ اشاره ای که اسراییل تلاش کرد حذف شود.

چند ماه قبل تر، ترامپ برخی تحریم ها علیه سوریه را لغو کرد، اقدامی خلاف ترجیحات اسراییل. و در ماه مه، او برای نمایش سیاست خارجی اش به عربستان، قطر و امارات سفر کرد، اما به اسراییل نرفت.

تمام این ها نشانهٔ فاصله گرفتن از نقطه اوج روابط آمریکا و اسراییل است؛ همان زمانی که ترامپ هدف دیرینهٔ نتانیاهو را محقق کرد و در حملات هوایی اسراییل علیه تأسیسات هسته ای ایران در ژوئن شرکت کرد؛ حملاتی که نگرانی عمیقی در سراسر خلیج فارس ایجاد کرد.

سنام وکیل از چتم هاوس گفت: رهبران سعودی از این نگران بودند که چگونه درگیری می تواند به سرعت در سراسر منطقه گسترش یابد ،

او افزود: هرچند اکنون آتش بس شکننده ای وجود دارد، اما ریاض همچنان بیم دارد که هر لحظه رویارویی دیگری بدون هشدار آغاز شود.

پس از این حملات، به نظر می رسید نتانیاهو حمایت واشنگتن را بدیهی می داند و پا را فراتر گذاشت: او هدف مهمی در دوحه، پایتخت قطر، را برای کشتن مقام های حماس بمباران کرد. گفته می شود ترامپ تقریباً هیچ اطلاعی از این عملیات علیه یکی از متحدان نزدیک آمریکا نداشت.

ترامپ در واکنش، نتانیاهو را در سفر اواخر سپتامبر او به کاخ سفید تحقیر کرد و او را وادار کرد در دفتر بیضی شکل به امیر قطر زنگ بزند و عذرخواهی کند.

مزیت کشورهای خلیج فارس در کاخ سفیدِ معاملاتی ترامپ

در کاخ سفید ترامپ که به طور آشکار معامله محور است، اسراییل نمی تواند با کشورهای خلیج فارس رقابت کند.

محمد بن سلمان وعدهٔ 1 تریلیون دلار سرمایه گذاری در اقتصاد آمریکا را داده است. قطر نیز یک هواپیمای لوکس 400 میلیون دلاری را برای تبدیل شدن به ایرفورس وان جدید به ترامپ اهدا کرده است.

عربستان، قطر و امارات نیز در مجموع نزدیک به 5 میلیارد دلار در صندوق سرمایه گذاری تحت مدیریت جَرِد کوشنر، داماد ترامپ، سرمایه گذاری کرده اند.

ترامپ همواره نشان داده که به حاکمان مطلقه نزدیک تر است تا رهبران منتخب.

محمد بن سلمان هیچ یک از محدودیت های سیاسی ای را که نتانیاهو با آن ها درگیر است، ندارد.

او همچنین بارها روشن کرده که اگر آمریکا ناامیدش کند، به سراغ چین خواهد رفت تا سخت افزار و تضمین های امنیتی لازم را دریافت کند.

ترس از اینکه عربستان به چین واگذار شود به دورهٔ بایدن بازمی گردد و موجب شد او از توصیف ولیعهد به عنوان منفور به خاطر قتل خاشقجی، تا عقب نشینی تحقیرآمیز و سفر به جده در 2022 و سلام مشت کوب بدنام با ولیعهد، عقب نشینی کند.

آیا این تغییرات واقعاً به معنای بازتنظیم سیاست آمریکا در خاورمیانه است؟

برخی تحلیلگران می گویند تغییرات ماه های اخیر دلیل بر یک بازتنظیم واقعی در سیاست آمریکا نیست. آنان می گویند ورای زرق وبرق سفر ولیعهد، بسیاری از مسائل مطرح شده سطحی تر از آن است که به نظر می رسد.

محمد بن سلمان هنگام اعلام وعدهٔ 1 تریلیون دلار سرمایه گذاری، هیچ جدول زمانی ارائه نکرد.
مشخص نیست آمریکا چند فروند F-35 به عربستان خواهد فروخت.
موضوعاتی مثل پیمان دفاعی دوجانبه و توافق هسته ای غیرنظامی نیز به راحتی در کنگره قابل بلوکه شدن است.

بحث عادی سازی روابط عربستان و اسراییل هم مطرح شد اما ولیعهد آن را کنار گذاشت. او گفت عادی سازی منوط به تعهد جدی به تشکیل کشور فلسطین است؛ بسیار بیشتر از زبان مبهم و مشروط در قطعنامه اخیر شورای امنیت.

دربارهٔ غزه و فلسطین، دانیل لوی، رییس پروژه آمریکا/خاورمیانه، چشم انداز بسیار کمی برای تغییر می بیند.

او گفت: در مسئله فلسطین اصلاً امیدی وجود ندارد. اسراییل دست کاملاً بازی دارد. گروگان ها را آزاد کرده و هنوز در حال بمباران غزه است.

اما او افزود که در تصویر بزرگ تر، هرچه سیاست آمریکا در خاورمیانه بیشتر تغییر می کند، بیشتر شبیه قبل باقی می ماند.

اگر کمی حماقت دولت بایدن را کنار بگذاریم، و منافع خانوادگی دولت ترامپ را اضافه کنیم، همراه با واکنش ها به رویدادها و زیاده روی های اسراییل، باز هم نمی بینیم که تغییر بنیادی رخ داده باشد.

او گفت سیاست آمریکا اساساً تغییر نکرده است: این سیاستی است که عمدتاً توسط افرادی با درک بسیار سطحی از منطقه هدایت می شود؛ افرادی که عملاً از اسراییل و چند حاکم منطقه خط می گیرند.