سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان که در احیای قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه ایران در نیویورک پس از پایان دوره قطعنامه 2231 شکست خوردند، با صدور بیانیه‌ای مشترک در نشست شورای حکام، از کشورهای عضو خواستند که به تعهدات مندرج در این اسناد لغو شده، پایبند باشند.

به گزارش ایرنا، تروییکای اروپایی در این بیانیه که روز پنجشنبه (29 آبان 1404) نسخه‌ای از آن در تارنمای دولت انگلیس منتشر شد، با استناد گزینشی به گزارش مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، مدعی شد ایران در شش سال گذشته به‌شکل جدی به تعهدات برجامی خود عمل نکرده و اکنون ذخایر اورانیوم غنی‌شده‌اش تقریباً 50 برابر سقف برجام»است.

به‌ادعای آنها، ایران بیش از 440 کیلوگرم اورانیوم با غنای حداکثر 60 درصد و بیش از «10 مقدار مهم» اورانیوم با غنای بالا در اختیار دارد و بخشی از این مواد برای بیش از پنج ماه تعیین‌تکلیف نشده باقی مانده که خطر انحراف را افزایش می‌دهد.

تروییکا با همین استدلال، فعال‌سازی سازوکار اسنپ‌بک و احیای شش قطعنامه شورای امنیت را تصمیمی قانونی و پیامی روشن از سوی شورا برای الزام ایران به رعایت تعهدات عدم اشاعه خوانده و مدعی شد تهران اکنون موظف است همه فعالیت‌های غنی‌سازی، بازفرآوری و آب سنگین را متوقف کند؛ ادعایی که آن را مبنای ارائه قطعنامه مشترک با آمریکا به شورای حکام برای صدور قطعنامه تازه به آژانس جلوه دادند.

در بخش پادمانی، سه کشور اروپایی مدعی شدند ایران تعهدات خود ذیل توافق‌نامه پادمان ان‌پی‌تی را اجرا نمی‌کند و راستی‌آزمایی مواد هسته‌ای غنی‌شده در این کشور مدت‌هاست به تعویق افتاده است. تروییکا با چشم‌پوشی از زرادخانه‌های مملو از تسلیحات اتمی رژیم صهیونیستی ادعا کرد که ایران تنها کشور غیرهسته‌ای است که چنین سطحی از مواد با غنای بالا را تولید کرده و هیچ توجیه غیرنظامی قابل‌قبولی برای آن ارائه نکرده است.

آنها ادعا کردند تهران هنوز گزارش ویژه درباره تأسیسات آسیب‌دیده و مواد هسته‌ای مرتبط را ارائه نکرده و اجازه بازرسی از سایت‌های کلیدی با ریسک بالای اشاعه را نداده است. تروییکا با برجسته‌کردن عبارت‌های مدیرکل درباره از دست رفتن تداوم دانش نسبت به موجودی مواد هسته‌ای ایران و ناتوانی آژانس در راستی‌آزمایی ذخایر اورانیوم با غنای بالا از اواسط ژوئن 2025، این وضعیت را مسئله‌ای جدی و مربوط به پایبندی ایران به توافق‌نامه پادمان توصیف کرده و خواستار ارائه فوری گزارش ویژه، ازسرگیری کامل بازرسی‌ها، اجرای کد اصلاح‌شده 3.1 و رسیدگی به پرونده مسائل ادعایی حل‌نشده شدند.

تروییکای اروپایی که پس از ناتوانی در اجرای تعهدات برجامی به فضاسازی‌های تبلیغی علیه برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران متوسل شده است، با ادعای این‌که شورای حکام نمی‌تواند از کنار این جمع‌بندی‌ها بگذرد، ایران را متهم کرد که هیچ اقدام جدی برای بازسازی اعتماد و شفافیت به‌ویژه درباره وضعیت و محل ذخایر اورانیوم غنی‌شده انجام نداده است.

به‌ادعای آنها، ضروری است آژانس در سریع‌ترین زمان ممکن موجودی مواد هسته‌ای را راستی‌آزمایی کند تا آنچه نگرانی‌ درباره احتمال انحراف مواد اعلام‌شده از مصارف صلح‌آمیز نامیدند، برطرف شود. تروییکا در عین حال، مدعی پایبندی به «راه‌حل دیپلماتیک بلندمدت» شده و ضمن دعوت از ایران برای «ورود معنادار به دیپلماسی»، از همه کشورها خواست به تعهدات خود ذیل شش قطعنامه احیاشده شورای امنیت پایبند بمانند.

به گزارش ایرنا، برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران همواره تحت فشار سیاسی و اتهامات بی‌اساس غرب قرار داشته است. پیش از برجام، کشورهای غربی با امنیتی‌سازی این موضوع کوشیدند از ابزار تحریم و تهدید نظامی علیه ایران استفاده کنند، اما بسته شدن پرونده «ابعاد احتمالی نظامی» (PMD) در سال 1394 این بهانه را از میان برداشت.

ایران پس از امضای برجام به تمامی تعهدات خود پایبند ماند، اما آمریکا در سال 1397 به‌طور یکجانبه از توافق خارج شد و اروپا نیز نتوانست تعهدات خود را اجرا کند در نتیجه، ایران در چارچوب حقوق برجامی خود گام‌هایی در کاهش تعهدات برداشت. مذاکرات احیای برجام نیز به دلیل تعلل و زیاده‌خواهی‌های غرب به نتیجه نرسید.

ایران طی هفت سال گذشته همه مسیرهای دیپلماتیک را با حسن نیت آزموده است، اما خواسته‌های بی‌پایان و غیرمنطقی اروپا و آمریکا این تلاش‌ها را به بن‌بست کشاند. ایران بارها تأکید کرده است که برای دستیابی به توافقی پایدار و قابل‌اعتماد که تحریم‌ها را به‌صورت تضمین‌شده لغو کند و مانع از سوءاستفاده در آینده شود، آمادگی دارد.