موضوع قیمت پایه بنزین سوپر در هفته‌های اخیر یکی از مهم‌ترین و پربازدیدترین اخبار اقتصادی بوده است. اعلام عرضه رسمی بنزین سوپر وارداتی در بورس انرژی ایران و نرخ پایه 68 هزار و 500 تومان، بحث‌های گسترده‌ای را در میان فعالان بازار انرژی، مصرف‌کنندگان و تحلیل‌گران اقتصادی ایجاد کرده است.
در این گزارش جامع دیسکاوری، تمامی ابعاد این موضوع از جمله سازوکار عرضه، تأثیرات قیمت پایه بنزین سوپر، فرایند کشف نرخ، نقش بورس انرژی، پیامدهای بازار و آینده عرضه سوخت وارداتی بررسی می‌شود.

اعلام رسمی عرضه بنزین سوپر وارداتی با قیمت پایه 68,500 تومان برای هر لیتر در بورس انرژی، نخستین گام جدی در شفاف‌سازی قیمت سوخت غیر یارانه‌ای به شمار می‌رود.
طبق اعلام ایسنا، این عرضه با رعایت تمامی قوانین بورس انرژی و توسط شرکت‌های دارای مجوز واردات انجام می‌شود.

مطابق گزارش‌ها، شرکت دارنده مجوز واردات شماره 2، نخستین عرضه خود را در تاریخ 02/09/1404 رأس ساعت 12:00 انجام داده است.
مشخصات عرضه:

حجم کل عرضه: 300 هزار لیتر

حداقل حجم خرید: 10 هزار لیتر

حداکثر حجم خرید: 300 هزار لیتر

قیمت پایه: 658,000 ریال (معادل 68,500 تومان)

محل تحویل: بندر امام خمینی(ره)

این موارد نشان می‌دهد که عرضه در مقیاس عمده انجام می‌شود و مخاطب آن توزیع‌کنندگان رسمی و شرکت‌های دارای مجوز هستند.

عرضه بنزین سوپر وارداتی نشانه‌ای از کمبود تولید داخلی بنزین سوپر است.
در سال‌های اخیر به دلیل:

افت کیفیت بنزین تولیدی در برخی پالایشگاه‌ها

افزایش مصرف

لزوم رعایت استانداردهای یورو 5

نیاز بازار به سوخت با اکتان بالا

واردات بنزین سوپر به یک ضرورت تبدیل شده است.

هدف دولت از عرضه در بورس انرژی:

شفافیت قیمت‌گذاری

جذب سرمایه بخش خصوصی

تنظیم بازار با مکانیسم عرضه و تقاضا

با اعلام قیمت پایه 68 هزار و 500 تومان، بازار واکنش‌های مختلفی نشان داده است.
کارشناسان معتقدند:

این قیمت نشان‌دهنده واقعی‌تر شدن نرخ سوخت غیر یارانه‌ای است.

احتمال دارد در آینده فاصله قیمت بنزین سوپر آزاد با قیمت پایه بورس انرژی کاهش یابد.

این اقدام می‌تواند فشار بر سامانه توزیع یارانه‌ای را کم کند.

طبق گزارش رسمی بورس انرژی، دو شرکت دارای مجوز واردات از سوی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران پذیرفته شده‌اند.
در آینده و پس از صدور مجوزهای جدید، تعداد عرضه‌کنندگان افزایش خواهد یافت.

این موضوع رقابت را بالا می‌برد و منجر به:

کاهش هزینه‌ها

شفافیت بیشتر

افزایش حجم عرضه

خواهد شد.

کشف قیمت در بورس انرژی بر اساس میزان عرضه و تقاضا صورت می‌گیرد.
زدون سوخت در بازار فیزیکی بورس انرژی مشابه سایر کالاهای هیدروکربوری انجام می‌شود.

زمان معاملات:
شنبه تا چهارشنبه – ساعت 09:00 تا 16:30

تسویه:
طبق دستورالعمل سپرده‌گذاری و پایاپای بورس انرژی انجام می‌شود.

خریداران با:

تسویه کامل

ثبت سفارش

ارائه مدارک حمل

می‌توانند مطابق برنامه زمان‌بندی عرضه‌کننده، سوخت را از بندر امام خمینی(ره) برداشت کنند.

عرضه رسمی مانع بازار سیاه سوخت سوپر خواهد شد.

تمام معاملات ثبت‌شده و قابل پیگیری است.

با این اقدام، اختلاف قیمت میان بنزین سوپر آزاد و بازار واقعی کاهش خواهد یافت.

اگر قیمت کشف‌شده در بورس انرژی کمتر از نرخ فعلی جایگاه‌ها باشد، این موضوع می‌تواند به فشار بر جایگاه‌داران برای کاهش نرخ منجر شود.

این اقدام دروازه ورود شرکت‌های خصوصی به مسیر واردات رسمی را باز می‌کند.

با توجه به:

رشد مصرف

هزینه‌های واردات

نوسان نرخ دلار

میزان رقابت شرکت‌ها

احتمال افزایش قیمت بنزین سوپر تا پایان سال وجود دارد.

اما اگر تعداد عرضه‌کنندگان افزایش یابد، قیمت می‌تواند پایدار شود.

اعلام قیمت پایه بنزین سوپر در بورس انرژی، نقطه عطفی در بازار سوخت ایران به شمار می‌رود.
این اقدام:

شفافیت

رقابت

کاهش رانت

تنظیم بازار

را به همراه خواهد داشت و می‌تواند در آینده زمینه‌ساز آزادسازی منطقی قیمت سوخت‌های غیر یارانه‌ای باشد.