به نقل از psychologytoday، وقتی با یک علامت عجیب بدنی مواجه می شوید، آیا به جای مشورت با پزشک، به چت بات هایی مثل ChatGPT مراجعه می کنید؟

اگر چنین است، شما تنها نیستید. نیویورک تایمز اخیراً گزارشی درباره استفاده از چت بات ها برای مشاوره پزشکی منتشر کرده و اشاره کرده است که یک چهارم بزرگسالان زیر 30 سال به طور منظم از هوش مصنوعی برای به دست آوردن اطلاعات پزشکی استفاده می کنند. این گزارش هم بر مزایای استفاده از چت بات ها—به ویژه با توجه به چالش های سیستم بهداشت و درمان آمریکا—و هم بر معایب تکیه بر کامپیوتر به جای پزشک تمرکز دارد.

آنچه نیاز به توجه دارد، پدیده ای است که متخصصان سلامت روان مرتباً با آن مواجه می شوند: فوری بودن دریافت اطلاعات از فناوری باعث شده بسیاری از افراد مضطرب تر شوند. موضوع جزییات اطلاعات نیست؛ بلکه خودِ عمل دریافت سریع اطلاعات است.

افرادی که با اضطراب دست وپنجه نرم می کنند معمولاً از عدم قطعیت خوششان نمی آید؛ آن را برابر با خطر یا اتفاق بد می دانند. در حالی که در واقعیت، عدم قطعیت خنثی است. اگر چیزی هنوز رخ نداده، نامشخص است و باید هم نامشخص باشد.

افرادی که اضطراب ندارند، عدم قطعیت را فاجعه آمیز نمی بینند؛ آن را می پذیرند و بخشی از زندگی می دانند. اما فردی با اضطراب سلامتی ممکن است سردرد را فوراً به تومور مغزی ربط دهد و سطح اضطرابش بالا برود. سپس از ChatGPT می پرسد و پاسخی جامع و آرام بخش دریافت می کند: نه، این تومور مغزی نیست و توضیح می دهد چرا. فرد آرام تر می شود.

در نگاه اول عالی به نظر می رسد، اما در واقع چنین نیست. فرد فقط اطمینان خاطر گرفته است. دفعه بعد که علامت دیگری ظاهر شود، دوباره به دنبال اطمینان خواهد رفت. این چرخه عدم قطعیت → اضطراب → اطمینان خاطر ادامه می یابد. فرد یاد نمی گیرد چگونه عدم قطعیت و اضطراب مرتبط را تحمل کند و اضطراب سلامتی اش عمیق تر می شود.

فناوری به ما پاسخ های فوری می دهد، اما توانایی تحمل عدم قطعیت را از ما می گیرد.

یکی از دلایل افزایش اضطراب در میان نوجوانان و جوانان این است که آن ها با گوشی های هوشمند بزرگ شده اند. بنابراین فرصت کمی برای تجربه ندانستن داشته اند. بسیاری از نوجوانان دائماً با والدین خود در تماس هستند و در هر ناراحتی به آن ها رجوع می کنند. وقتی در موقعیتی قرار می گیرند که حمایت فوری دریافت نمی کنند، بسیار مضطرب می شوند چون یاد نگرفته اند نبودِ رضایت فوری را تحمل کنند.

همچنین، اگر کسی در موقعیت اجتماعی احساس ناراحتی کند، می تواند با گوشی از آن موقعیت کناره گیری کند. این رفتار باعث افزایش اضطراب اجتماعی می شود، زیرا فرد فرصت تمرین تعامل با دیگران را از دست می دهد. نوجوانان به ویژه آسیب پذیرند چون هنوز در حال توسعه مهارت های اجتماعی خود هستند.

- رفتارهای خودکار خود را ارزیابی کنید: چند روز دقت کنید چه زمانی گوشی برمی دارید، اینترنت یا چت بات استفاده می کنید. محرک ها را شناسایی کنید.

- یک موقعیت خاص انتخاب کنید: آیا جستجوی اطمینان درباره مشکلات سلامتی است؟ یا پیام دادن بیش از حد به کسی؟

- تمایل به استفاده از فناوری را به تأخیر بیندازید: حتی یک دقیقه تأخیر شروع خوبی است. به تدریج زمان را بیشتر کنید.

- اضطراب را عادی بدانید: طبیعی است اگر هنگام تغییر احساس اضطراب کنید. یادآوری کنید که اضطراب گذراست.

- موفقیت ها را جشن بگیرید: هر بار که عادتی را شکستید، به خودتان پاداش مثبت بدهید.

فناوری مزایای زیادی دارد، اما با محروم کردن افراد از فرصت یادگیری تحمل عدم قطعیت، به مشکلات اضطرابی دامن زده است. یادگیری تعادل میان استفاده از فناوری و پذیرش عدم قطعیت، به مدیریت اضطراب در بلندمدت کمک خواهد کرد.