رهبران چین جنگ روسیه در اوکراین را تماشا کرده اند و شاید درس های هشیارکننده ای دربارهٔ دشواری های تصرف سرزمینی گرفته باشند. اما نابرابری عظیم توان نظامی میان چین و تایوان یعنی اگر حمایت آمریکا از جزیره ضعیف به نظر برسد یا هزینه های اقتصادی اقدام نظامی کاهش پیدا کند پکن ممکن است وسوسه شود کاری انجام دهد. فعلاً محاصره محتمل تر از تهاجم است، هرچند همان هم ریسک های عظیمی دارد، از جمله مداخلهٔ نظامی و تلافی اقتصادی از سوی آمریکا و متحدانش.

این دو کشور اخیراً بعد از یک درگیری مرگبار از لبهٔ پرتگاه عقب کشیده شده اند اما ریشهٔ بحرانشان همچنان حل نشده است. در آوریل 2025، حمله ای در هند که منجر به کشته شدن 26 گردشگر شد، جدی ترین بحران سال های اخیر را رقم زد؛ با حملات متقابل مرزی و بیش از 50 کشته در امتداد خط کنترل کشمیر، پیش از اعلام آتش بس بر جای گذاشت. در پاکستان، ژنرال عاصم منیر در حال تقویت کنترل خود بر قدرت است و رشد سریع اقتصادی هند شکاف نظامی متعارف میان دو کشور را وسیع تر می کند. با توجه به اینکه یک پنجم جمعیت جهان در این دو کشور زندگی می کنند، حفظ صلح در سال 2026 اهمیت کمی ندارد. دو عامل این کار را دشوارتر می کند: آمریکا که معمولاً میانجی است، در جنگ تعرفه ای با هند دچار تنش شده؛ و در آخرین رویارویی، هند و پاکستان نسبت به گذشته خویشتن داری کمتری نشان دادند.

نیروهای روسیه از دسامبر 2022 تنها 1.3 درصد سرزمین اضافی اوکراین را تصرف کرده اند. این عدد نشان می دهد که 2026 یا پیشرفت بسیار کند به همراه خواهد داشت، یا جنگی متوقف شده ناشی از فرسودگی، یا نوعی توافق. اما دو سناریوی دیگر هم ممکن است: فروپاشی خط مقدم یا صحنهٔ سیاسی اوکراین با خرابکاری کرملین؛ یا فروپاشی اقتصاد روسیه در صورت فلج شدن صنعت نفت آن بر اثر حملات هوایی. هرکدام از این دو سناریو پیامدهای عظیمی برای اروپا و جهان خواهد داشت.

غزه ویران شده، با ده ها هزار کشته. نیروهای اسراییلی هنوز نیمی از منطقه را در کنترل دارند و حماس هنوز خلع سلاح نشده است. هرچند وحشتناک، ازسرگیری جنگ غیرقابل تصور نیست. دو طرف یکدیگر را به نقض آتش بس اخیر که در اکتبر مذاکره شد، متهم کرده اند. اما اگر ترامپ همچنان پای طرح صلحش بایستد و طرف ها همکاری کنند، روزنه ای از امید هم وجود دارد. اگر یک نیروی حافظ صلح بین المللی شکل بگیرد، ممکن است بازسازی در مقیاسی واقعی آغاز شود. آوارگان غزه می توانند به بقایای خانه هایشان برگردند. اما فعلاً محتمل ترین سناریو همان تصویر آشناست: سرزمینی تقسیم شده، فلسطینیانی رنج کشیده، و توقفی موقت در خشونت که دیر یا زود پایان می یابد.

تنش های دیرینه بر سر شکاف های قومی و ثروت معدنی شرق کنگو، تهدیدس است که به جنگی تمام عیار تبدیل شود.

در سال 2025، دولت رواندا تحت رهبری دیکتاتور آن، پل کاگامه، شورشیان M23 را هنگام تصرف شهر گوما، یکی از شهرهای مهم جمهوری دموکراتیک کنگو، مسلح، تجهیز و هدایت کرد، و حتی نیروهای خودش را هم فرستاد. مناطق عملیاتی M23 در کنگو، عملاً وسعت قلمروی رواندا را از طریق نیروهای نیابتی دو برابر می کند، و توافق نازکی که در کاخ سفید میان کاگامه و فلیکس تشیسکدی، رییس جمهور کنگو، امضا شد، شامل این مناطق نمی شد. نیروهای اوگاندا نیز به عنوان شریکان امنیتی دولت ضعیف کنگو، فعالیت های خود را در کنگو افزایش داده اند. زیرا نگران M23 هستند که با متحدان محلی شان می جنگند.

طلا بخشی از جذابیت ماجراست. رواندا که عملاً معدن چندانی ندارد، به طرزی مرموز به یکی از صادرکنندگان عمده طلا تبدیل شده است. در کنار طلا، نفت، گاز و موادی مثل کبالت حیاتی برای تولید باتری نیز در این بحران نقش دارند.

نیروهای مسلح سودان (SAF) و نیروهای واکنش سریع (RSF) همچنان درگیر جنگی شدید و بی رحمانه اند. شبه نظامیان آراس اف بخش های وسیعی از دارفور و غرب سودان را در کنترل دارند، در حالی که ارتش پایتخت و مناطق شرقی کشور را در دست دارد. میلیون ها غیرنظامی در حال فرارند و بسیاری از گرسنگی می میرند.

این جنگ که بزرگ ترین بحران انسانی آفریقا نیز هست، احتمالاً ادامه خواهد یافت؛ جنگی که با حمایت مصر (حامی SAF)، امارات (حامی RSF) و دیگر قدرت های منطقه ای تشدید شده (امارات دخالت را رد می کند). اما اگر حامیان دو طرف به این نتیجه برسند که ادامه جنگ صرفه ای ندارد، یک توافق ممکن است و حتی ممکن است برای برخی سودآور باشد. برای میانجی گری جاه طلبی مانند دونالد ترامپ، سودان هم منابع غنی (طلا، نفت و یک ساحل راهبردی) و هم فرصت پایان دادن به شاید مرگبارترین درگیری فعال جهان را در خود دارد.

در چارچوب تمرکز تازهٔ دولت ترامپ بر امنیت در نیمکرهٔ ما ، آمریکا نیروهای خود را در نزدیکی ونزوئلا گرد آورده، تمرینات نظامی را گسترش داده و قایق های کوچکی را هدف قرار می دهد که مدعی است حامل مواد مخدر هستند. هدف نهایی احتمالاً تسریع پایان حکومت نیکلاس مادورو است، هرچند روشن نیست آمریکا تا چه حد آمادهٔ استفاده از زور باشد. حملات هوایی محتمل تر از یک تهاجم آبی خاکی هستند. ترامپ اگر فرصتی برای دستگیری یا کشتن مادورو ببیند، حتی ممکن است نیروهای ویژه را به کار بگیرد.

رییس جمهور ونزوئلا دشمن کم ندارد. او اخیراً ادعای یک قرنی ونزوئلا دربارهٔ دو سوم خاک گویان همسایه، منطقهٔ نفت خیز اسکوییبو را تشدید کرده است. ونزوئلا با وجود دستور دیوان بین المللی دادگستری برای خودداری از این اقدام، در مه 2025 انتخابات فرمانداری غیرقانونی برای گویانا اسکوییبا برگزار کرد و مدیرانی را برای سرزمینی انتخاب کرد که کنترلی بر آن ندارد. اما اکنون هرگونه حرکت ونزوئلا علیه گویان تقریباً قطعاً موجب رویارویی با آمریکا خواهد شد.