به نقل از فارس، قرار بود شیر مدرسه از ابتدای مهر در دبستان های دولتی توزیع شود اما مشکلاتی سر راه این ماده غذایی مفید قرار گرفت که تا دهه سوم آبان به مدارس نرسید. حالا به گفته سخنگوی وزارت آموزش وپرورش، مشکلات برطرف شده و فرایند توزیع شیر در استان ها از فردا آغاز می شود.

شیر مدرسه سال1379 به صورت آزمایشی با هدف افزایش فرهنگ مصرف شیر و ارتقای سطح سلامت دانش آموزان در بین 420 هزار دانش آموز توزیع شد و مسئولان وقت مصمم شدند اجرای رسمی آن را سال 1380 با پوشش یک میلیون و 200 هزار دانش آموز کلید بزنند و رفته رفته تمام دانش آموزان تحت پوشش قرار گرفتند اما مشکلات اعتباری و همچنین همه گیری ویروس کرونا منجرشد که تا امروز ضمن کاهش پوشش دانش آموزان، این طرح اجرا نشود یا نصف و نیمه اجرا شود.

امسال هم مقرر شد که توزیع شیر مدرسه برای دانش آموزان ابتدایی مدارس دولتی با پیش بینی 70 نوبت شیر از اول مهر آغاز شود اما باز هم مشکلاتی سر راه توزیع این ماده غذایی مفید قرار گرفت. این در حالی است که در برخی کشورها برنامه شیر مدارس به بیش از 120 سال می رسد و هدف اصلی آن نیز تغذیه کودکان و نوجوانان با شیر به عنوان کامل ترین غذا است زیرا همه نیازهای تغذیه ای یک فرد را تأمین می کند.

انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشورعنوان کرده است که آثار عدم مصرف شیر و فراورده های شیری در بزرگسالی از قبیل پوکی استخوان، پوسیدگی دندان، کوتاه شدن قد، میزان بهره هوشی، مشکلات گوارشی و… قابل جبران نیست.

با علی فرهادی سخنگوی وزارت آموزش وپرورش و معاون برنامه ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش وپرورش درباره ماجرای توزیع شیر در سال جاری و دلایل اجرایی نشدن آن تاکنون به گفت وگو نشستیم.

* فارس: آقای فرهادی مسئولیت وزارت آموزش وپرورش در زمینه توزیع شیر تا چه حدودی است؟

ببینید آموزش وپرورش در بحث شیر مدرسه وظیفه عملکردی قانونی ندارد بلکه همراهی و همکاری می کند چون این طرح به شدت روی سلامت دانش آموزان و هم یادگیری آنها تأثیر مثبت دارد و آموزش وپرورش به رغم اینکه وظیفه مستقیم ندارد، همراهی کرده و در کنار سایر وظایفش از ظرفیت موجودش استفاده کرده و در این طرح همیشه همراهی بوده است.

* فارس: موضوع شیر مدرسه در قانون آمده است؟

بله امسال در قانون بودجه و همچنین در برنامه هفتم توسعه در ماده 71 بحث شیر مدارس دیده شده است.

* فارس: آموزش وپرورش برای توزیع شیر مدرسه در سال جاری چه کرده است؟

در 26 خرداد مصوبه ستاد تنظیم بازار را گرفتیم و بخشنامه توزیع شیر را قبل از آغاز سال تحصیلی ابلاغ کردیم. یعنی هم بخشنامه و هم تیپ قرارداد و جزییات را به استان ها اعلام کردیم و منتظر بودیم که اعتبار داده شود تا استان ها با کارخانه های لبنی قرارداد ببندند.

در ستاد تنظیم بازار مقرر شد نرخ شیر مدرسه به ازای هر بسته 2.5 درصد فرادما و 200 سی سی، 13 هزار تومان است که باتوجه به کارگروه شیر استان می توانست 10 درصد به آن اضافه شود. خب این اقدامات را انجام داده بودیم و امید داشتیم به موقع شیر را توزیع کنیم اما در مسیر فعالیتمان یک مشکلی پیش آمد. در قانون بودجه درباره شیر مدرسه یک کلمه ای آورده شده بود و نوشته بود که توزیع شیر در مناطق کم برخوردار انجام شود.

* فارس: چرا همان مناطق کم برخوردار را شروع نکردید؟

چند نکته داشت. باید اولاً مناطق کم برخوردار اعلام می شود و نکته دوم این بود که معتقد بودیم شیر مدرسه باید بین همه دانش آموزان مدارس ابتدایی اجرایی شود و فقط یک بخش از دانش آموزان جدا نشود. از نظر ما این طرح برای تمام دانش آموزان ابتدایی در مدارس دولتی لازم است و لذا بحث کم برخوردار بک مقدار سرعت کار را گرفت. برای اینکه این کلمه کم برخوردار حل شود، اوایل آبان از دولت مصوب گرفتیم که کم برخوردار در نظر گرفته نشود و همه مدارس ابتدایی دولتی این طرح اجرا شود. ناگفته نماند که دولت هم همراهی کرد واین مصوبه ابلاغ شد.

* فارس:توزیع شیر اوایل آبان مصوب شد اما هنوز خبری از شیر نیست؟

مشکل اول حل شد ولی یک مشکل دیگر درست شد و آن هم این بود که در این فاصله، شیر گران شد و شرکت های تولیدکننده شیر پاستوریزه و فرادما حاضر نشدند با نرخ 13 هزار تومان قرارداد ببندند و دلایلی می آوردند که قیمت شیر بالا رفته است.

*فارس: برای حل این مشکل چه کردید؟ اصلاً حل شد؟

ما مجدداً از ستاد تنظیم بازار تقاضا کردیم که این مسئله را حل کند و با وزارت صنعت و معدن و وزارت کشاورزی هم مکاتبه کردیم مبنی بر اینکه شیر گران شده و شرکت های صنایع لبنی حاضر فروش شیر به ما نیستند و در این راستا به آموزش وپرورش کمک کنید. روز دوشنبه هفته گذشته در ستاد تنظیم بازار جلسه داشتیم و در این جلسه راجع به شیر دانش آموزی خیلی بحث شد. پیش بینی ما این بود که ستاد تنظیم بازار قیمت جدید می دهد. مثلاً می گوید 13 هزار تومان نباشد و عدد دیگری را اعلام کند اما ستاد تنظیم بازار عدد جدیدی را مصوب نکرد بلکه مصوب کرد که این گونه مسائل را به استان واگذار کنیم .

براین اساس مقرر شد استاندار به عنوان رییس کمیته توزیع شیر در هر استان، در کمیته استانی تصمیم بگیرند که اولاً شیر با اولویت کارخانه لبنی مستقر در هر استان خریداری شده و ثانیاً نرخ را همان جا تعیین کنند چون در هر استان باتوجه به شرایط و دوری و نزدیکی با کارخانه های تولید شیر، قیمت متفاوت است لذا این موضوع در ستاد تنظیم بازار مصوب شد و روز چهارشنبه 21 آبان به ما ابلاغ شد.

* فارس: پس ماجرای توزیع شیر مدارس، استانی شد؟

دو بخشنامه برای استان ها آماده شود. یک بخشنامه توسط وزارت کشور برای استانداران آماده شد و ما هم مجدداً یک بخشنامه برای مدیران کل پیرو بخشنامه قبلی ارسال کردیم. شرایط قرارداد تقریباً مانند گذشته است تغیری نکرده است فقط تنها اتفاقی افتاده این است که باید مدیران کل با استاندار در کمیته استانی شیر، مسائلی چون قیمت را حل کنند.

* فارس: پس حالا توزیع شیر صورت نمی گیرد؟

ببینید از فردا بحث شیر در استان ها مدیریت می شود و مسئله توزیع حل خواهد شد و هر استانی متناسب با برطرف شدن موانع شروع به توزیع شیر خواهد کرد. حجم و محتوای هر بطری شیر 200 سی سی با 2.5 درصد چربی است. تنها شیر تولیدی با گرید A مورد تأیید وزارت آموزش و پرورش و وزارت بهداشت برای توزیع در مدارس است.

* فارس: با توضیحاتی که شما دادید ممکن است رقم خرید شیر در استان ها متفاوت باشد؟

بله بستگی به استان ها دارد و اینکه چقدر کارخانه های لبنی در آن استان با درنظرگرفتن شرایط، همراهی می کنند. این دیگر تصمیم کاملاً استانی است و قطعاً همه تلاش می کنند که نرخ کمتری بسته شود تا نوبت شیر بیشتری توزیع شود؛ یعنی قطعاً تلاش همه براین خواهد بود که نرخ منطقی باشد که نه کارخانه دار و نه دامدار ضرر نکنند از طرفی هم نرخ آن قدر بالا نباشد که تعداد دفعات توزیع شیر کم شود و اینها همه در بخشنامه هایی که ستاد تنظیم بازار داشته، آمده است.

* فارس: نرخ شیری که شرکت های لبنی به شما اعلام کرده بودند، چقدر بود؟

آنها متفاوت قیمت می دادند. بعضی برای هر بطری 15 هزار تومان و برخی هم حتی 17 هزار تومان را مطرح می کردند اما در ستاد تنظیم بازار مطرح شد که این عدد در استان بیشتر نزدیک به صحت و واقعیت خواهد بود تا اینکه ما در تهران برای استان های دیگر تصمیم گیری کنیم.

* فارس: بودجه شیر مدرسه در سال جاری چقدر است؟

بودجه شیر 5 هزار و 600 میلیارد تومان است.

* فارس: یعنی اگر قیمت شیر بالاتر رود تعداد دفعات شیر برای دانش آموزان کمتر می شود؟

طبیعی است این اتفاق می افتد.

* فارس: قرار است 70 نوبت شیر توزیع شود؟

اگر از اول مهر شروع می کردیم، پیوسته بود و هیچ مشکل و محدودیت منابع وجود نداشت، برنامه برای 70 نوبت بود اما قطعاً این تعداد کمتر خواهد شد. ولی معتقدیم هرچقدر از این میزان در طرح توزیع شیر اجرا شود قطعاً خوب و به نفع سلامت دانش آموزان است و منجر به بهبود یادگیری و افزایش رشد قد است. طرح بسیار مهمی است که در بسیاری از کشورهای دنیا اجرا می شود و در کشور ما تجربه و سابقه خوبی دارد و امیدواریم با مصوبه ستاد تنظیم بازار مسئله کاملاً حل شود.

بنا بر اعلام متخصصان، شیر موجب کاهش استرس و آرامش اعصاب می شود و به جلوگیری از بسیاری از بیماری های مختلف کمک می کند. علاوه بر این، شیر توانایی کاهش تولید کلسترول توسط کبد را دارد و به بهبود بینایی کمک می کند. بنا بر اعلام برخی محققان، شیر می تواند خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان را کاهش دهد. شیر مناسب برای بیماران دیابتی است همچنین حاوی مواد مغذی مانند پروبیوتیک ها، ویتامین D و ایمونوگلوبولین هاست که سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند و به نوبه خود خطر ابتلا به آلرژی را کاهش می دهد.

شیر موجب عملکرد بهتر مغز می شود زیرا منبع خوبی از ویتامین های B است که باعث می شود مغز به خوبی عمل کند و چرخه های خواب و بیداری غیر فعال نماند.شیر دارای منیزیم و پتاسیم است که می تواند به کاهش فشار خون و افزایش جریان خون به اندام های حیاتی کمک کند؛ به همین علت باعث کاهش فشار روی قلب و همچنین سیستم قلبی و عروقی می شود.

شیر منبع غنی پروتیین است؛ ماده ای که برای بسیاری از کارکردهای حیاتی در بدن از جمله رشد و نمو، ترمیم سلولی و تنظیم سیستم ایمنی بدن ضروری است. در کنار آب، شیر بهترین گزینه برای تأمین انرژی بدن و مرطوب نگه داشتن بدن در طول روز است. ضمن اینکه شیر دارای پروتیین، کلسیم و مواد معدنی مورد نیاز برای رشد سریع مو است.

اثر شیر در محافظت از پوست در برابر آفتاب و مرطوب نگه داشتن آن را می توان به اسیدهای آمینه موجود در آن نسبت داد. علاوه برآن محتوای ویتامین A شیر دارای خاصیت آنتی اکسیدانی بوده و به عنوان یک ماده پاک کننده رادیکال آزاد عمل می کند و به دلیل استرس، اکسیداتیو به جلوگیری از پیری زودرس پوست کمک می کند. برای افزایش سلامت استخوان ها باید شیر نوشید؛ همچنین شیر به دلیل پروتیین موجود در آن، به جلوگیری از درد عضلات کمک می کند و مایعات را که در طی فعالیت بدنی از بین رفته اند، دوباره تقویت می کند

جمعی از مخاطبان خبرگزاری فارس با ثبت پویشی با عنوان ضرورت آغاز توزیع شیر در مدارس از ابتدای مهرماه خواستار پیگیری شدند. آنها با توجه به اهمیت این ماده غذایی در رشد و سلامتی دانش آموزان درخواست دارند که توزیع شیر هرچه سریع تر در مدارس ابتدایی آغاز شود. در متن این پویش آمده است: دولت کمر همت بسته و توزیع شیر را از ابتدا شروع مدارس آغاز کند .