به گزارش پارسینه به نقل از گجت نیوز، برخی ادعا می کنند بر اساس یک سنت عجیب کاپیتان ها باید با کشتی خود غرق شوند. آیا چنین چیزی در تاریخ اتفاق افتاده و چه ارتباطی با ماجرای غرق شدن تایتانیک دارد؟

تاریخچه دریانوردی به روزهای اولیه پیدایش انسان در زمین می رسد. برخی از دانشمندان حتی بر این باور هستند که انسان ها 900 هزار سال پیش به توانایی گذر از دریا دست یافتند. هرچند ایده غرق شدن کاپیتان با کشتی به قرن نوزدهم می رسد. داستان جالبی نیز پشت این سنت خاص وجود دارد.

در قرن نوزدهم و دوران ویکتوریایی باورهای کاملا متفاوتی بر جهان حاکم بود. در آن زمان مفهوم جوانمردی بسیار اهمیت داشت. به همین خاطر سربازان لباس روشن و مشخص می پوشیدند تا کسی آنها را با افراد غیرنظامی اشتباه نگیرد. جاسوسی عملی کثیف محسوب می شد و سرویس های جاسوسی به گستردگی امروز وجود نداشتند. همچنین کاپیتان کشتی وظیفه اخلاقی خاصی نسبت به دیگران داشت.

او نه تنها باید از کشتی و محموله های درون آن محافظت می کرد، بلکه باید سلامتی و ایمنی تک تک مسافران را در اولویت قرار می داد.

هیچ قانونی وجود ندارد که بر اساس آن کاپیتان موظف به غرق شدن با کشتی باشد. هرچند در قوانین بین المللی گفته شده که ناخدا باید به اصول دریانوردی محتاطانه پایبند بوده و از ایمنی مسافران و خدمه اطمینان حاصل نماید.

در سال 1914 و پس از رخ دادن فاجعه تایتانیک بود که کنوانسیون بین المللی ایمنی جان اشخاص در دریا (SOLAS) وظایف قانونی ناخدا را مشخص کرد. بعدها این کنوانسیون پایه های سازمان بین المللی دریانوردی را شکل داد. نهادی که زیرمجموعه سازمان ملل متحد است و وظیفه تدوین قوانین بین المللی کشتیرانی و حفظ امنیت حمل و نقل دریایی را بر عهده دارد.

شاید در قوانین جهانی به مسئله غرق شدن کاپیتان با کشتی اشاره ای نشده باشد، اما در قوانین برخی کشورها وضعیت فرق می کند. اسپانیا، یوتان، ایتالیا و فنلاند سابقه دیرینه ای در زمینه دریانوردی دارند. در قوانین این کشورها به صراحت عنوان شده که ناخدا باید به عنوان آخرین نفر از کشتی خارج شود. پیش از آن نیز باید اطمینان حاصل کند که تمامی مسافران و خدمه در امنیت هستند و دیگر هیچ تلاشی نمی توان برای نجات کشتی انجام داد.

همین قانون نیز باعث شده که بسیاری از کاپیتان ها جان خود را از دست بدهند.

برای قرن ها ناخدا صاحب کشتی محسوب می شد و در تمام زمینه ها اختیار کامل داشت. طبیعتا همراه با اختیار کامل مسئولیت کامل نیز می آمد. همچنین کشتی معمولا خانه ناخدا محسوب می شد و تمام زندگی او در آن قرار داشت. در صورتی که یک فاجعه دریایی رخ می داد، تلاش تا آخرین لحظه همیشه گزینه بهتری نسبت به ویرانی اقتصادی و مشکلات قضایی بود.

به همین خاطر حتی پیش از قرن نوزدهم نیز در اکثر مواقع کاپیتان کشتی غرق شدن را به هر سرنوشت دیگر ترجیح می داد. هرچند ماجرای تایتانیک باعث شد که این مسئله حسابی برجسته شود. در اثر این حادثه 1500 نفر از جمله ناخدا ادوارد اسمیت جان خود را از دست دادند. ناخدا نه تنها حاضر نشد با قایق های نجات از فاجعه فرار کند، بلکه دستور داد اولویت با زنان و کودکان باشد.

ریشه این دستور نیز به سال 1852 برمی گردد. در آن زمان هنوز ناوهای هواپیمابر اقیانوس ها را در اختیار نگرفته بودند و صنعت کشتی رانی نیز چندان پیشرفته نبود. کشتی نظامی انگلیسی HMS Birkenhead هنگام عبور از دماغه امید نیک در آفریقای جنوبی با صخره برخورد کرد و به شدت آسیب دید.

حدود 640 افسر و سرباز به همراه زنان و کودکان خود در کشتی حضور داشتند. از میان آنها تنها 193 نفر نجات یافتند. چراکه کاپیتان آلموند و افسران تصمیم گرفتند اولویت با زنان و کودکان است و باید غرق شدن با کشتی را انتخاب کنند. این اقدام قهرمانانه خیلی زود توجه همگان را جلب کرد و به عنوان یک اصل بدیهی پذیرفته شد.

البته که کل ماجرا چندان قهرمانانه و جوان مردانه نیست. چراکه یک جنبه مهم دیگر نیز وجود دارد. بر اساس قوانین دریانوردی اگر کاپیتان کشتی در حال غرق شدن را رها کند و شخص دیگری بتواند آن را نجات دهد، کشتی و تمامی وسایل داخل آن به فرد تعلق خواهد گرفت.

در سال 1857 کشتی SS Central America به خاطر طوفان در شرف غرق شدن قرار گرفت. در آن زمان 575 مسافر و 2 میلیون دلار طلا در کشتی وجود داشت. ناخدا در ابتدا دستور داد که زنان و کودکان از کشتی خارج شوند. هرچند خودش تا لحظه آخر کشتی را رها نکرد.

او حتی به قایق های نجات نیز هشدار داد که دیگر کسی در کشتی وجود ندارد و نباید نزدیک شوند.

در سال 1893 دو ناو جنگی انگلیسی به نام های HMS Victoria و HMS Camperdown مشغول انجام مانورهای تاکتیکی در سواحل لبنان بودند. دریاسالار سر جورج تریون می خواست نشان دهد که ناوگان دریایی تحت فرمان او توانایی انجام سریع تاکتیک های معکوس را نیز دارد. ببه همین خاطر به دو ستون از کشتی های پشت Victoria و Camperdown که به سمت یکدیگر بچرخند. هرچند که او فاصله ایمن بین آنها را در نظر نگرفته بود.

در آن زمان ارتباطات رادیویی بین کشتی ها وجود نداشت و همین باعث شد ناو Victoria آسیب دیده و غرق شود. در نتیجه این اتفاق 350 نفر جان خود را از دست دادند. خود دریاسالار هم تصمیم گرفت همچون یک کاپیتان سنتی کشتی غرق شدن را بپذیرد. فرمانده روی عرشه ایستاد و فریاد زد که همه چیز تقصیر او بوده است.

آخرین مورد نیز به ماجرای کاپیتان فرانچسکو شتینو مربوط می شود. در سال 2012 کشتی Costa Concordia در نزدیکی جزیره جیگلیو با صخره برخورد کرد و به شدت آسیب دید. پس از آنکه تعدادی از 4229 نفر مسافر کشتی تخلیه شدند، خود کاپیتان نیز سوار قایق نجات شد. او ادعا می کرد که می خواسته عملیات نجات را از زاویه دیگری هدایت کند.

عدم اهمیت کاپیتان به سنت غرق شدن با کشتی سبب شد که ده ها نفر جان خود را از دست بدهند. البته که خود ناخدا نیز به همین خاطر به 16 سال زندان محکوم شد.