با این حال، پیچیدگی های بازار امروز، ورود ارقام متعدد و شباهت ظاهری برنج های باکیفیت به نمونه های تقلبی، فرآیند خرید را به یک چالش جدی تبدیل کرده است. بسیاری از مصرف کنندگان، ناخواسته به دلیل عدم آگاهی از ترفندهای تشخیص، متحمل ضرر شده و محصولی را خریداری می کنند که نه عطر مطلوب را دارد و نه پخت ایده آل. از این رو، دستیابی به دانش لازم برای تشخیص دانه ی سالم، کشیده و خوش عطر از دانه های شکسته و فرآوری شده، یک ضرورت برای هر ایرانی خانواده دوست است.

این گزارش با جمع آوری توصیه های کارشناسان تغذیه و تجربه ی کشاورزان، 10 روش مطمئن را به شما معرفی می کند تا هر بار هنگام خرید برنج، انتخابی هوشمندانه و مطمئن داشته باشید.

1. ظاهر، اولین راهنما

برنج باکیفیت از ظاهرش مشخص است. دانه های سالم باید کشیده، باریک و هم اندازه باشند. اگر دانه ها شکسته، گرد یا کوتاه اند، احتمال آمیختگی با برنج های ضعیف وجود دارد.

برنج ایرانی اصیل معمولاً رنگی سفید مایل به کرم دارد، نه براق و نه بیش از حد سفید. درخشش غیرطبیعی گاهی نشانه ی صیقل شیمیایی است.

2. عطر شالیزار را حس کنید

اگر هنگام بو کردن برنج، رایحه ای خوش، طبیعی و خاکی مانند حس کردید، بدانید با محصول تازه ی شالیزار روبه رو هستید.

برنج های وارداتی معمولاً بی بو هستند یا بوی مصنوعی می دهند. عطری که تند و سردردآور است، حاصل افزودن اسانس شیمیایی است و هنگام پخت از بین می رود.

3. لمس کنید تا مطمئن شوید

دانه های برنج مرغوب زیر انگشت خشک، محکم و کمی زبرند. برنج بی کیفیت معمولاً پوک یا پلاستیکی حس می شود. اگر دانه ها زیاد به یکدیگر بچسبند یا بیش از حد لغزنده باشند، ممکن است با مواد روغنی یا براق کننده پوشیده شده باشند.

4. آزمون در آب

یک مشت برنج خام را داخل لیوان آب سرد بیندازید. برنج های خالص ته نشین می شوند، زیرا وزن و تراکم بیشتری دارند. اگر دانه ها روی آب ماندند یا در سطح شناور شدند، احتمال وجود ناخالصی و سبک سازی مصنوعی بالاست.

5. رنگ طبیعی را فراموش نکنید

رنگ برنج مرغوب، طبیعی و یکنواخت است. اگر دانه هایی دیدید که یکی سفید براق است و دیگری زرد یا خاکستری، این نشان از ترکیب چند نوع برنج یا کهنگی محصول دارد. در برخی نمونه ها، افزودن رنگ مصنوعی باعث می شود برنج بیش از حد سفید به نظر برسد، درحالی که از درون بی کیفیت است.

6. بو و واکنش هنگام پخت

برنج مرغوب هنگام پخت نه تنها قد می کشد، بلکه عطر آن کل خانه را پر می کند. اگر بعد از دم کشیدن هیچ بویی نداشت یا ظاهر شفته ای پیدا کرد، احتمالاً مواد مصنوعی در ترکیبش بوده یا مدت طولانی در انبار مانده است.

7. آزمایش با آتش

یک روش سنتی اما جالب برای سنجش طبیعی بودن برنج: چند دانه را روی شعله ی ملایم بگیرید. اگر ناگهان آتش بگیرد یا بوی پلاستیک متصاعد شود، با برنج تقلبی روبه رو هستید. برنج سالم فقط کمی قهوه ای می شود و بوی طبیعیِ دانه ی پخته شده می دهد.

8. تست با دستمال مرطوب

چند دانه برنج را درون دستمال مرطوب بپیچید و 5 دقیقه نگه دارید. اگر رنگ دستمال تغییر کرد، به احتمال زیاد برنج رنگ شده است. دانه ی مرغوب، رنگ و لعاب مصنوعی پس نمی دهد.

9. توجه به صدا و شکستگی

اگر مقداری برنج را در مشت گرفته و اندکی فشار دهید، صدای خش خش یا ترک ملایمی باید شنیده شود. این یعنی برنج خشک و خوب عمل آمده است. صدای خفه یا نداشتن صدا می تواند نشانه ی رطوبت زیاد یا شوره باشد که روی کیفیت پخت تأثیر می گذارد.

10. توجه به منبع خرید

در نهایت، بهترین تضمین کیفیت، خرید از فروشنده ی معتبر است. فروشگاه هایی که به صورت رسمی در زمینه ی فروش برنج ایرانی فعالیت دارند، معمولاً اطلاعات دقیقی از نوع رقم (هاشمی، صدری، بینام…) و محل کشت ارائه می دهند. از خرید برنج های بدون نام یا در کیسه های بی مشخصات خودداری کنید؛ حتی اگر ارزان تر باشند.

برنج تازه معمولاً نرم تر است و زودتر می پزد، اما برنج کهنه هنگام پخت قد بیشتری می کشد و برای میهمانی ها جلوه گرتر است. اگر قصد دم کشی مجلسی دارید، ترکیب 30٪ برنج کهنه با 70٪ برنج تازه نتیجه ای عالی می دهد.

تشخیص برنج مرغوب، فقط دانستن چند ترفند نیست، بلکه نوعی تجربه و دقت است. شناخت بو، رنگ، شکل و رفتار برنج در پخت، مانند شناخت روح یک ماده غذایی است که قرن ها در سفره ی ایرانی جریان داشته است.

با رعایت این 10 نکته، دیگر فریب ظاهر یا تبلیغ را نمی خورید و می توانید با خیال راحت، عطر واقعی شالیزار را به خانه بیاورید.