به نقل از اطلاعات شدت خشکسالی اخیر در 57 سال گذشته بی سابقه بوده و اینک اغلب ذخایر آبهای روسطحی ایران به انتها رسیده اند.

سفره های زیرزمینی کشور نیز به دلیل برداشت بی رویه با خطر خشکی کامل روبرو هستند و وضعیت بحران آب در 70 درصد از پهنه کشور ایجاد شده است.

سازمان هواشناسی کشور برای دو هفته آینده در اغلب نقاط کشور، جوی پایدار پیش بینی کرده که معنای آن ادامه خشکی آسمان و تشدید بی آبی در شهرهای بزرگ است. این وضعیت با کاهش دمای هوا در روزهای آینده به افزایش آلاینده های جوی در شهرهای صنعتی منجر خواهد شد و بحران زیست محیطی را شدیدتر می کند.

بر اساس جدیدترین گزارش وزارت نیرو هم اینک حداکثر 33 درصد از حجم مخازن سدهای کشور پُرشدگی دارند و سطح آب در حداقل 11 سد بزرگ ایران به کف رسیده است، چند سد دیگر نیز ظرف دو هفته آینده کاملا خشک خواهند شد.

پیامد شش دوره خشکسالی متوالی که میانگین بارش های جوی ایران را به حداقل 57 سال گذشته کاهش داده و همچنین مصرف بیش از اندازه آب در شهرهای ایران باعث شده تا ظرف چند روز آینده با بزرگترین بحران زیست محیطی یک قرن گذشته روبرو باشیم. به گونه ای که رییس جمهور پریروز اعتراف کرد بزودی ناچار به تخلیه تهران خواهیم شد.

این گزارش می افزاید هم اینک فقط 17 میلیارد و 210 میلیون مترمکعب آب در سدها باقی مانده که نسبت به 22 میلیارد و 920 میلیون مترمکعب در مدت مشابه سال گذشته، افتی معادل 25 درصد را نشان می دهد. این یعنی بیش از دو سوم ظرفیت سدهای کشور خالی است.

ورودی جریان آب به سدهای کشور نیز ظرف 47 روز گذشته از شروع سال آبی جدید، فقط یک میلیارد و 350 میلیون مترمکعب بوده، رقمی که در مقایسه با 2 میلیارد و 190 میلیون مترمکعب سال قبل، 39 درصد کاهش دارد.

در همین بازه، خروجی سدها نیز با افت 26 درصدی به 2 میلیارد و 790 میلیون مترمکعب رسیده که نشان از کمبود تأمین آب برای مصارف کشاورزی، صنعت و شرب دارد.

آمارها حکایت از آن دارد که 28 استان از 31 استان کشور در وضعیت نامطلوب بارش و بحرانی قرار دارند. در 20 استان هیچ بارندگی معناداری ثبت نشده و در هشت استان باقی مانده، بارش ها به حدی محدود بوده که تأثیری بر ذخایر آبی نداشته اند. حتی در مناطق ساحلی شمال کشور که معمولا پربارش هستند، امسال با کاهش قابل ملاحظه بارش های جوی روبرو هستیم.

بر اساس آمار شرکت مدیریت منابع آب، میانگین بارش کشور از آغاز سال آبی جدید (اول مهر) تا کنون فقط 3.4 میلی متر بوده، در حالی که میانگین این شاخص در دوره بلندمدت 14.8 میلی متر و میزان بارش های سال گذشته در همین زمان 14.5 میلی متر بود.

گزارش های رسمی و تصاویر دریافتی ثابت می کندسدهای مهم استان های تهران، اصفهان، قم، کرمان، خراسان رضوی و زنجان به حجم مرده نزدیک شده اند، حالتی که در آن آب به اندازه ای کم است که دیگر قابلیت خروج طبیعی یا استفاده عملیاتی ندارد.

گفتنی است که هفته گذشته، ایران کم بارش ترین دوره پاییزی در تاریخ 57 سال گذشته را تجربه کرد. این وضعیت اسفبار حداقل برای 2 هفته دیگر ادامه دارد و بحران مدیریت منابع موجود را دشوارتر خواهد کرد.

شدت خشکسالی در بزرگترین کانون جمعیتی ایران

در تهران و البرز که بیش از یک چهارم جمعیت ایران را در خود جای داده اند، نبض تأمین آب به کُندی می زند و شمارش معکوس برای یک فاجعه ملی شروع شده است.

محسن اردکانی مدیرعامل آب وفاضلاب استان تهران پریروز هشدار داد: منابع آبی پایتخت و شهرهای اطراف به وضعیت قرمز رسیده و ذخایر سدهای تامین کننده آب استان تهران هم اکنون در کمترین میزان 60 سال اخیر قرار دارد.

وی گفت: از ابتدای سال آبی جدید، در تهران حتی یک قطره بارندگی رخ نداده، این در حالی است که در زمان مشابه سال گذشته 20 میلی متر و در دوره مشابه درازمدت به طور میانگین 30 میلی متر بارش در استان تهران ثبت شده است.

وی افزود: همه تلاش ها تاکنون بر این بوده است که به وضعیت بحران مطلق نرسیم، اما با ادامه روند فعلی به این سمت خواهیم رفت.

اردکانیان با اشاره به تصمیمات جلسه اخیر ستاد مدیریت بحران که با حضور مقامات ارشد کشور برگزار شد، گفت: نهایت سعی خود را خواهیم کرد تا تامین آب شرب مردم به خطر نیفتد و دچار قطع آب نشویم، حتی هفته قبل خط دوم انتقال آب سد طالقان به تهران را

با نهایت ظرفیت ممکن بهره برداری کردیم. این خط به میزان پنج مترمکعب برثانیه بخشی از آب مورد نیاز تهران را تامین می کند، ضمن آنکه 16 مترمکعب بر ثانیه نیز از منابع زیرزمینی استحصال می شود اما نیاز آبی تهران 40 مترمکعب بر ثانیه است و با وجود بهره برداری از منابع یادشده و ظرفیت سایر سدها، هم اکنون حدود چهار تا پنج مترمکعب بر ثانیه ناترازی بین منابع و مصارف وجود دارد که برای روزهای آتی بسیار نگران کننده است.

اردکانیان ادامه داد: حتی اجرای طرح انتقال آب از سد لار به تهران را در دستور کار قرار داده ایم، اما این طرح ها، فقط تسکین موقت هستند.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران ادامه داد: در چنین شرایطی راهی جز تشدید صرفه جویی های قبلی نداریم. قبلا از مردم درخواست کرده بودیم که میزان مصرف خود را 25 درصد کاهش دهند ولی اکنون تقاضا داریم که 10 درصد دیگر نیز در مصرف آب صرفه جویی کنند تا پاییز خشک فعلی را سپری کنیم.

خراسان رضوی در نوبت خشکی کامل

محمدعلی نعمت نژاد مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی هم دیروز گفت: میزان بارندگی این استان از ابتدای مهر تاکنون نسبت به مدت مشابه پارسال 99.7 درصد کاهش دارد و تاکنون پاییز بدون بارشی پشت سر گذاشته ایم.

وی افزود: حجم بارندگی در سال آبی جاری تاکنون حدود نیم میلیمتر بوده است. از طرف دیگر هم اینک سدهای استان خراسان رضوی فقط 5 درصد آب دارند و با توجه به کاهش بارندگی، منابع زیرزمینی نیز در شرایط نامناسبی است.

ممنوعیت کشت پاییزه در اصفهان

خبرهای دریافتی از اصفهان نیز حاکیست منابع آبی این منطقه در شرف خشکی کامل قرار داد و به دستور دولت کشت پاییزه در این استان ممنوع شده است.

طبق جدیدترین آمار، هم اینک بالغ بر90 درصد حجم سدهای استان اصفهان خالیست و میزان بارش های دریافتی استان به ویژه در نواحی مرکزی و شرقی نسبت به پارسال حدود 100 درصد کمتر شده است.