به نقل از تسنیم در پی کمبود نیروی کار در برخی بخش های اقتصادی و با هدف سامان دهی اشتغال اتباع خارجی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از آغاز اجرای طرح جدید روادید کارگری خبر داد. این طرح که با همکاری وزارت کشور و وزارت امور خارجه از ابتدای مهرماه 1404آغاز شده، قرار است نیاز بازار کار به نیروی انسانی را به صورت قانونی و کنترل شده تأمین کند. بر اساس اعلام این وزارتخانه، اولویت در به کارگیری نیرو همچنان با کارگران ایرانی است و تنها در مشاغلی که نیروی داخلی وجود ندارد، امکان جذب اتباع خارجی فراهم خواهد بود.

سازوکار جدید برای جذب نیروی کار خارجی

بر اساس اطلاعیه رسمی اداره کل اشتغال اتباع خارجی، روادید کارگری به عنوان سازوکاری تازه برای تأمین کمبود نیروی انسانی در بخش های مختلف اقتصاد کشور تعریف شده است. ادارات کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان های مجاز برای اقامت و اشتغال اتباع خارجی اکنون آماده اند تا درخواست کارفرمایان را بررسی کنند.

کارفرمایان حقیقی و حقوقی می توانند با مراجعه به سامانه جامع اشتغال اتباع خارجی به نشانی eatba.mcls.gov.irو پس از رعایت شرایط تعیین شده، نسبت به ثبت درخواست خود اقدام نمایند.

بر اساس اطلاعیه وزارت کار، کارفرمایان متقاضی باید پیش از ثبت درخواست، چند شرط کلیدی را رعایت کنند:

1. ثبت فرصت شغلی در سامانه جستجوی شغل وزارت کار (به آدرس kar.gov.ir) الزامی است؛ به طوری که تنها در صورت نبود نیروی کار ایرانی واجد شرایط برای آن شغل، امکان به کارگیری تبعه خارجی وجود دارد.

2. ارائه تعهد محضری رسمی الزامی است. فرم تعهدنامه در بخش بارگذاری مدارک سامانه در دسترس متقاضیان قرار دارد.

3. ثبت درخواست باید صرفاً از بخش روادید کارگری انجام شود.

4. اتباع دارای سابقه کیفری یا سابقه رد مرز امکان ثبت درخواست نخواهند داشت.

5. اتباعی که داوطلبانه و به همراه خانواده کشور را ترک کرده اند در اولویت بررسی درخواست ها قرار می گیرند.

6. کارفرمایان حقوقی که پیش از اجرای طرح جدید، درخواست خود را در بخش روادید تخصصی ثبت کرده اند، باید با ارسال تیکت در سامانه، درخواست انتقال پرونده از پنل قبلی به پنل جدید (کارگری) را ارائه دهند.

تأکید بر اولویت نیروی کار ایرانی

در دومین نشست کمیسیون تخصصی شورای عالی اشتغال، معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ضمن اعلام آغاز صدور ویزای کارگری، تصریح کرد که اولویت نخست، استفاده از نیروی کار ایرانی است و تنها در صورتی به کارفرمایان اجازه به کارگیری اتباع خارجی داده می شود که برای آن موقعیت شغلی، نیروی کار ایرانی در دسترس نباشد.

به گفته ی وی، هدف از این طرح، شفاف سازی بازار کار اتباع خارجی، رصد دقیق نیروهای مجاز و جلوگیری از ورود و اقامت غیرقانونی اتباع بیگانه است.

تحلیل و پیامدهای تصمیم جدید

اجرای این طرح در نگاه نخست، یادآور بازگشت گسترده اتباع افغانستانی به بازار کار ایران است؛ اما وزارت کار تأکید دارد که روادید کارگری صرفاً برای مشاغلی صادر می شود که نیروی ایرانی متقاضی آن نباشد و این موضوع به معنای جایگزینی اتباع خارجی با کارگران ایرانی نیست.

کارشناسان حوزه کار معتقدند این طرح می تواند از یک سو به کاهش اشتغال غیرقانونی و افزایش نظارت بر بازار کار اتباع خارجی منجر شود و از سوی دیگر، به تأمین نیروی کار در بخش هایی که با کمبود نیروی انسانی روبه رو هستند کمک کند.البته برخی نیز هشدار می دهند که در صورت نبود نظارت دقیق، ممکن است اجرای این طرح موجب افزایش حضور کارگران ارزان قیمت خارجی و فشار بر دستمزد نیروی کار داخلی شود.

به گزارش تسنیم, طرح جدید روادید کارگری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تلاشی است برای سامان دهی قانونی نیروی کار خارجی، شفاف سازی بازار اشتغال اتباع و پاسخ گویی به نیاز واقعی کارفرمایان در شرایطی که بازار کار ایران با کمبود نیرو در برخی بخش ها روبه رو است.

با این حال، موفقیت نهایی این طرح وابسته به نظارت دقیق دولت، اجرای عادلانه مقررات، و حفظ اولویت اشتغال ایرانیان خواهد بود.