به گزارش پارسینه به نقل از ایسنا، اسماعیل بقایی صبح روز دوشنبه در نشست بزرگداشت روز ملل متحد و گرامیداشت فرارسیدن هشتادمین سالگرد تاسیس سازمان ملل که در مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران برگزار شد، در بخشی از صحبت های خود با اشاره به عدم پایبندی برخی از دولت ها به اصول و منشور ملل متحد گفت: متاسفانه از همان سال های ابتدایی تاسیس سازمان ملل، اهداف و منشور سازمان ملل در معرض دست اندازی، تفاسیر دلخواهانه و سوء استفاده مکرر از سوی کسانی قرار گرفته است که نتوانستند خود را از ذهنیت و تصور خودبرتربینی گذشته رها کنند.

این دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران گفت: آمریکا و برخی از متحدان آن بزرگترین ناقضان منشور سازمان ملل متحد هستند.

بقایی همچنین در سخنان خود در این نشست اظهار کرد : سازمان ملل نه تنها صرفاً بزرگترین و تنها نماد جهان شمول برای صیانت از صلح و تقویت، همکاری و پیشبرد توسعه و رفاه در عرصه جهانی است؛ بلکه نماد روشنی برای عبرت آموزی بشر از دردها و رنج های گذشته است.

وی همچنین در این نشست تصریح کرد: ایران حامی ثابت قدم در حمایت از صلح و ثبات و دفاع از منشور سازمان ملل متحد است و به عنوان عضوی مسئول و اثرگذار در دفاع از منشور ملل متحد عمل کرده است.

بقایی همچنین گفت: ما به سازمان مللی ایمان داریم که نمایندگی واقعی همه ملت ها باشد.

بقایی در ادامه سخنان خود در این نشست با اشاره به نقض مکرر منشور سازمان ملل از سوی برخی از دولت ها به خصوص در سال های اخیر خاطرنشان کرد: باید به صراحت گفت که آمریکا و برخی از متحدین آن بزرگترین ناقضان اصول و اهداف منشور ملل متحد هستند، کافیست عملکرد این کشور و طرفی که به اعتراف صریح رییس جمهور آمریکا نایب یا پراکسی آن به شمار می آید را مدنظر قرار دهیم.

وی افزود: در این 2 سال همزمان با ارتکاب بزرگترین نسل کشی مستمر تاریخ در فلسطین اشغالی رژیم صهیونیستی به چندین کشور تهاجم نظامی کرد، مرتکب اقدامات تروریستی شد و خاک 2 کشور را به اشغال خود درآورد این در حالیست که همه این نقض های فاحش اصول و اهداف منشور با حمایت به همدستی آمریکا و برخی طرف های اروپایی همراه بوده است به نحوی که نوعی بی کیفرمانی مطلق برای رژیم اشغالگر ایجاد شد و آمریکا حتی اقدام به تحریم و تهدید قضات دیوان بین المللی کیفری و دیوان بین المللی دادگستری به خاطر رسیدگی به جنایات ارتکابی در غزه کرده است.

متن کامل سخنرانی سخنگوی وزارت خارجه در این مراسم بدین شرح است:

امروز به مناسبت هشتادمین سالگرد تصویب منشور سازمان ملل متحد گرد هم آمده ایم تا ضمن یادآوری اصول و اهداف عالیه سازمان ملل متحد و با قدرشناسی نسبت به همه دستاوردهای جمعی سازمان که آقای پریزنر به بعضی از آنها اشاره کردند، نسبت به وضعیت نابسمان موجود و روندهای نگران کننده جاری در سطح بین المللی تامل کنیم. وضعیتی که نتیجه عدم پایبندی برخی قدرتها به مهمترین اصول و اهداف ملل متحد است؛ و روندی که می تواند همه دستاوردهای بشری در لگام زدن بر زور و خشونت و تجاوزگری را در معرض نابودی قرار دهد.

حضار گرامی،
سازمان ملل متحد نه صرفا بزرگترین و تنها نماد جهان شمول برای تعامل و همکاری جهت صیانت از صلح، تقویت همکاری، ارتقای احترام به حقوق بشر و کرامت انسانی، و پیشبرد توسعه و رفاه ملت ها است؛ بلکه نماد و نشانه عبرت آموزی نوع بشر از دردها و رنج های گذشتگان است.

سازمان ملل متحد بر خاکستر جنگی عالمگیر و ویرانگر، و با درس آموزی از تجربه ناکام پیشین یعنی جامعه ملل که خود تلاشی در جهت جلوگیری از تکرار فاجعه جنگ اول جهانی بود، بنا نهاده شد. بی دلیل نیست که "در امان نگاه داشتن نسل های آینده از بلیه جنگ" به عنوان مهمترین فلسفه و کارویژه سازمان ملل متحد در صدر منشور سازمان نقش بست، "صیانت از صلح و امنیت بین المللی" در کنار "توسعه روابط دوستانه بین کشورها بر مبنای "احترام به اصل حقوق برابر" و "حق تعیین سرنوشت ملت ها" به عنوان دو هدف از اهداف اصلی سازمان تعیین شد، و "منع توسل یا تهدید به توسل به زور" در کنار "تعهد به احترام به تکالیف و موافقتنامه های بین المللی" و "تعهد نسبت به حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات" به عنوان قواعدی بنیادین در ماده 2 منشور گنجانده شد.

احترام به حقوق برابر انسان ها و ملت ها که در اصل بنیادین حق تعیین سرنوشت ملت ها به عنوان یک اصل بنیادین حقوق بین الملل تجسم یافته است، مستلزم منع و نفی هرگونه دخالت و مداخله بیگانه در امور داخلی کشورها، خصوصا احترام به حاکمیت ملی و تمامیت سرزمینی دولتهاست است.

دوستان عزیز،

شوربختانه، اهداف و اصول منشور ملل متحد از همان بدو تاسیس سازمان ملل متحد در معرض نقض، دست اندازی، تفاسیر دلبخواهانه و سوء استفاده های مکرر از سوی طرف هایی قرار گرفت که تا به امروز نتوانسته اند خود را از ذهنیت و توهم "خود برتر پندار" استعماری رها کنند. و چنین شد که اکنون، تنها 8 دهه بعد از تاسیس سازمانی که در برگیرنده آرمان انسانی صلح، عدالت و کرامت انسانی بود، جهان ما با کابوس جنگ های بی پایان مواجه است، بی عدالتی در ابعاد مختلف غوغا می کند و کرامت انسانی قربانی طمع ورزی و نژادپرستی می شود.

اگر مروری بر تاریخ یکصد ساله اخیر در روابط بین المللی بیندازیم و تاملی کوتاه در وضعیت کنونی روابط بین المللی، از غرب آسیا تا کاراییب و آمریکای لاتین، داشته باشیم، می بینیم که قانون شکنی ها و نقض های فاحش حقوق بین الملل که موجب و موجد فجایع بزرگ انسانی و جنگ های ویرانگر شده است، همواره از جانب بازیگرانی قدرتمند بوده است که خود را ورای قواعد حقوق بین الملل پنداشته و در یک دهه اخیر نیز با جعل مفهوم "نظم مبتنی بر قواعد"، R ترتیباتی خودسرانه، خودخواهانه و سیال را به عنوان مبنای رفتارهای خود جایگزین "اصول و قواعد حقوق بین الملل" کرده اند.

"یکجانبه گرایی ستیزه جویانه" ای که اکنون راهنمای عمل آمریکا و متحدین آن در روابط بین الملل شده و جهان را دستخوش ناامنی و هرج و مرجی بی سابقه کرده است مبنایی جز همین "قاعده های ساختگی" که صرفا تامین کننده مطامع و منافع غیرقانونی است، ندارد. در دنیایی که بر مبنای این "قواعد" اداره می شود استفاده از زور و تهدید و ارعاب، عادی می شود، بی حرمتی به توافق ها و تعهدات حقوقی-بین المللی هیچ تبعاتی برای ناقضین ندارد، نقض های فاحش حقوق بشر و ارتکاب شدیدترین جنایات بین المللی-ولو در حد نسل کشی و امحای جمعی یک ملت- مورد حمایت قرار می گیرد، و در یک کلمه همه اصول و آرمان های ملل متحد به سادگی نادیده گرفته می شوند.

حضار گرامی،

اغراق نیست اگر ادعا کنیم که اصول و اهداف منشور ملل متحد و سامانه نهادین برآمده از آن که مبتنی بر حرمت گذاری به حقوق بین الملل و اصول بنیادینی چون احترام به حق تعیین سرنوشت ملت ها، احترام به حاکمیت ملی و تمامیت سرزمینی دولتها، منع توسل به زور، ممنوعیت مداخله در امور داخلی کشورها و امثالهم بوده است، هیچ گاه چنین در معرض فشار و تحریف و نقض از جانب قدرت هایی که ازقضا در چارچوب شورای امنیت سازمان ملل متحد مکلف به صیانت از صلح و امنیت بین المللی شده اند، نبوده است.

باید به صراحت گفت که آمریکا و برخی از متحدین آن بزرگترین ناقضان اصول و اهداف منشور ملل متحد هستند. کافی است عملکرد این کشور و طرفی که به اعتراف صریح رییس جمهور آمریکا "نایب یا پراکسی" آن به شمار می آید را مد نظر قرار دهیم؛ در این دو سال همزمان با ارتکاب بزرگترین نسل کشی مستمر تاریخ در فلسطین اشغالی، رژیم صهیونیستی به چندین کشور تهاجم نظامی کرد، مرتکب اقدامات تروریستی شد و خاک دو کشور را به اشغال درآورد. این در حالی است که همه این نقض های فاحش اصول و اهداف منشور با حمایت و همدستی کامل آمریکا و برخی طرف های اروپایی همراه بوده است به نحوی که نوعی بی کیفرمانی مطلق برای رژیم اشغالگر اسراییل ایجاد شده و آمریکا حتی اقدام به تحریم و تهدید قضات دیوان بین المللی کیفری و دیوان بین المللی دادگستری به خاطر رسیدگی به جنایات ارتکابی در غزه نموده است.

در آن سوی جهان در منطقه کاراییب و آمریکای لاتین، آمریکا به بهانه هایی که قبلا بارها در همان منطقه آزموده شده است، حاکمیت ملی و حق تعیین سرنوشت ونزوئلا و برخی دیگر از کشورهای مستقل را نشانه گرفته است و بدتر اینکه سرزمین کشورهای همسایه را تبدیل به محلی برای سازماندهی و آماده سازی استفاده از زور علیه کشوری دیگر کرده است؛ و این یعنی اخلال در روابط دوستانه و حسن همجواری بین ملت هایی که در شرایط عادی، زیستی صلح آمیز و محترمانه ای با هم داشته اند.

بدون تردید اقدامات تحریک آمیز و تهدیدهای مستمر آمریکا علیه ونزوئلا، کوبا، کلمبیا، نیکاراگوئه، برزیل و دیگر مشورهای منطقه کاراییب و آمریکای لاتین محکوم و ناقض صلح و امنیت بین المللی است.

حضار محترم،

ایران حامی ثابت قدم در مسیر صلح و عدالت و کرامت انسانی و روابط دوستانه بین ملت ها به عنوان اصول بنیادین منشور ملل متحد است.

درست است که هر دو جنگ خانمانسوز جهانی از غرب و توسط اروپاییان شروع شد، اما دایره آتش آن همه جهان را در برگرفت و کشور ما نیز علیرغم اعلام بیطرفی از تبعات آن نه تنها مصون نماند، بلکه شاید حتی بیشتر از طرف های شروع کننده و درگیر در جنگ آسیب دید.

به همین دلیل ایران با دغدغه مندی واقعی و نگاهی امیدوارانه برای شکل دهی به جهانی که مانع از تکرار تجربه های تلخ جنگ شود کوشش کرد. در رابطه با جامعه ملل، طرف های پیروز جنگ مانع از حضور و مشارکت ایران در کنفرانس صلح ورسای شدند اگرچه ایران متعاقبا عضو جامعه ملل شد.

ایران اما نقش مهمی در مذاکرات تدوین منشور سازمان ملل داشت و مشخصا برای مهار زدن بر آزادی عمل دولت ها جهت توسل به زور تلاش کرد و خواستار تعریفی مشخص از مفهوم "تجاوز" در ماده 39 منشور بود.
در این 8 دهه، ایران به رغم سوگیری های آشکاری که در قالب شورای امنیت سازمان ملل و برخی دیگر از اجزای آن دیده است، همواره به عنوان عضوی مسئول و اثرگذار برای صیانت از اصول و اهداف منشور تلاش کرده است. علیرغم اینکه سازمان ملل تحت نفوذ و سوء استفاده آمریکا و برخی دوستان آن، در جنگ 8 ساله صدام علیه ایران عملا در سمت متجاوز ایستاد، در دهه های بعد اقدام به صدور قعطنامه های غیرقانونی و ظالمانه علیه ما کرد، همین چندماه پیش حتی از صدور یک بیانیه ساده برای محکومیت تجاوز آشکار آمریکا و رژیم صهیونیستی علیه ایران طفره رفت، و علی رغم اینکه بارها در این 5 دهه قطعنامه ها و گزارش های نادرست به بهانه های حقوق بشری علیه ایران صادر کرد، ما هیچ گاه منشور سازمان را به نشانه بی حرمتی به اصول و اهداف آن پاره نکردیم، سازمان را نهادی بی خاصیت توصیف نکردیم، قضات دیوان های بین المللی را تهدید نکردیم و دبیرکل را عنصر نامطلوب نام ننهادیم. و این است رفتار ملتی ریشه دار، بابصیرت، شریف و مقتدر که بین اصالت اصول انسانی و اخلاقی و قانونی، و سوء استفاده از آنها تمایز قائل می شود و می داند در جهانی که اصول مشترک اخلاقی و انسانی برای زیست صلح آمیز و همراه با رعایت کرامت انسانی- یعنی همان اصولی که در قالب اصول و اهداف منشور تدوین شده اند- به حاشیه بروند، ناامنی و هرج و مرج و بی اخلاقی بر همه جا سایه می افکند.

همانطور که دبیرکل در پیامشان اشاره کردند، اکنون زمان عقب نشینی و انفعال نیست.
ما به عدالت باور داریم. ما به سازمان مللی ایمان داریم که نماینده واقعی حقوق ملتها باشیم.

در این روز بیایید تنها به آرمان ها بسنده نکنیم، بلکه برای تحقق آن ها از نو پیمان ببندیم. سازمان مللی بسازیم که بتواند همین امروز مانع از بلای جنگ نسل های آینده را از تکرار بلای جنگ نجات برای نسل کنونی و نسلهای آینده شود.

در پایان، مایلم ضمن تشکر از آقای پریزنر که ماموریتشان بعد از 4 سال تلاش جدی و خدمت در مسیر سازمان ملل متحد و ارتقای همکاری بین جمهوری اسلامی ایران و نهادهای مختلف سازمان ملل، به پایان رسیده. تشکر و قدردانی عمیق خود را ابراز بدارم.

آقای پریزنر در این سالها با رویکردی حرفه ای و دغدغه مندانه با همکاران من هم در سطح وزارت خارجه و هم در بیرون از وزارت خارجه همکاری بسیار ارزشمندی داشتند.

برای ایشان از صمیم قلب آرزوی بهترینها را داریم و امیدواریم در هر مسئولیتی که بعد از مسئولیت نمایندگی سازمان ملل متحد در ایران متقبل شوند، نثل همیشه اثرگذار و موفق باشند.