به نقل از صدای بورس هیات وزیران اخیرا به پیشنهاد سازمان برنامه و بودجه، برنامه جامع تأمین و تخصیص حاملهای انرژی شبکه حمل و نقل کشور را تصویب کرده است. این برنامه در راستای اجرای بند (ب) ماده 46 قانون برنامه هفتم پیشرفت مصوب شده که دولت را مکلف به رفع ناترازی بنزین کرده است.

دولت در این مصوبه، اصلاح یارانه بنزین را نه مثل آبان 98 (افزایش شوک آور قیمت) بلکه مشروط به اجرایی شدن مجموعه ای از سیاست های عمدتا غیرقیمتی کرده است. دولت در این برنامه جامع، چندین راهبرد یا سیاست برای رفع ناترازی بنزین تصویب کرده که فقط یکی از آنها اصلاح تدریجی قیمت است و مابقی موارد، سیاست های غیرقیمتی است.

افزایش قیمت؛ گام آخر است

پس از 6 سال از حادثه تلخ افزایش ناگهانی قیمت بنزین، دولت مسعود پزشکیان چاره ای جز اصلاح قیمت تدریجی ندارد چرا که پرداخت یارانه سوخت با قیمت تثبیت شده وابستگی ایران به واردات بنزین را به اوج رسانده است. اما سوال اینجاست که چگونه می شود هم دولت دنبال افزایش قیمت بنزین نباشد هم بتواند جلوی تشدید کسری بنزین را بگیرد اما فشاری به مردم وارد نشود؟

متنوع کردن سبد سوخت حمل و نقل، تولید و واردات خودروهای سنگین، نیمه سنگین، سبک و موتورسیکلت های کم مصرف و برقی، نوسازی ناوگان حمل و نقل جاده ای با خارج کردن خودروهای فرسوده و بنزین خوار، کاهش آلودگی هوا با توزیع سوخت استاندارد و البته اصلاح تدریجی قیمت حامل های انرژی از جمله محورهای یک برنامه جامع تامین و تخصیص حامل های انرژی در شبکه حمل و نقل کشور است.

گام آخر دولت اصلاح قیمت سوخت بنزین و گازوییل خواهد بود و این قیمت هر سال به میزان نرخ تورم اعلام شده توسط مرکز آمار ایران افزایش می یابد. اما قبل از برداشتن گام آخر و افزایش قیمت همپای تورم، دولت باید 7 گام بزرگ بردارد.

گام اول: سی ان جی به جای بنزین

1- افزایش تعداد خودروهای دوگانه سوز

2- افزایش زیرساخت و جایگاه های سی ان جی

3- اصلاح فاصله قیمت بین سی ان جی و بنزین

گام دوم: اسقاط حداکثری وسایل نقلیه فرسوده

1- از رده خارج کردن وسایل نقلیه عمومی و موتورسیکلت های فرسوده

2- محدودیت تردد وسایل نقلیه فرسوده در کلان شهرها

3- کاهش سهمیه سوخت خودروهای فرسوده

4- واردات خودرو به شرط استقاط خودروهای فرسوده

5- تولید و جایگزینی خودروهای دوگانه سوز، هیبریدی و برقی

گام سوم: توسعه حمل و نقل ریلی

1- گسترش حمل و نقل ریلی بار و مسافر

2- توسعه مترو در تهران و 8 کلانشهر دیگر

3- نوسازی ناوگان حمل و نفل ریلی مسافری

4- توسعه قطارهای حومه و ریل باس

گام چهارم: سهمیه سوخت هدفمند به حمل و نقل عمومی

1- اختصاص بنزین و گازویل به حمل و نقل عمومی با سنجش عملکرد، معاینه فنی

2- اصلاح روش تردد ناوگان حمل و نقل بار و مسافر

3- کنترل رفت و آمد خودروهای بارسی با دوربین

4- فروش سوخت یارانه ای به ناوگان به شکل اعتبار ریالی

5- مدیریت جابجایی بار درون و برون شهری

گام پنجم: تشویق استفاده از حمل و نقل با سوخت پاک

1- کاهش تعرفه واردات خودروهای هیبریدی، برقی و گازسوزد

2- وضع عوارض بر تولید و واردات خودروهای پرمصرف

3- گرفتن عوارض بیشتر از تردد وسایل نقلیه پرمصرف و آلاینده

4- اصلاح شکاف قیمت بنزین، برق و سی ان جی

5- افزایش تعداد مصرف کنندگان سی ان جی به جای بنزین

6- جلوگیری از شماره گذاری خودروهای غیراستاندارد

7- کاهش سهمیه بنزین و گاوییل خودروهای پرمصرف و آلاینده

گام ششم: تغییر روش سهمیه سوخت خودروها و موتورسیکلت های شخصی

1- شناسنامه دار شدن سوخت گیری وسایل نقلیه شخصی

2- تعیین سقف مشخص سهیمه سوخت خودروهای شخصی

3- افزایش قیمت بنزین آزاد و بالاتر از سقف سهمیه

گام هفتم: تغییر سبد خودروهای تولیدی و وارداتی

1- اجرای استاندارد ملی برچسب سوخت خودروها و موتورسیکلت ها

2- حذف سهمیه سوخت وسایل نقلیه پرمصرف

3- حذف سهمیه سوخت موتورسیکلت های کاربراتوری

4- صدور مجوز واردات خودرو با گواهی اسقاط