| دکتر یکتا اشرفی- این جایزه، نشان دهنده پیوند میان دانش، فناوری و ظرفیت نهادی در توسعه اقتصادی است و رویکرد میان رشته ای پژوهشگران یادشده، درک ما را از این پیوند عمیق تر کرده است. پیش نیازهای رشد پایدار: دیدگاه موکیر جوئل موکیر با تحلیل های تاریخی و نهادی خود، نشان می دهد که رشد اقتصادی پایدار تنها زمانی حاصل می شود که جامعه توانسته باشد دانش و نوآوری را در ساختار نهادی خود نهادینه کند. در این چارچوب، سرمایه انسانی، ظرفیت یادگیری سازمانی و جریان آزاد ایده ها به عنوان مولفه های کلیدی تولید و تکثیر دانش عمل می کنند. این نگرش، برای سیاستگذاری پولی و مالی اهمیت بنیادی دارد؛ زیرا رشد اقتصادی صرفا با تزریق نقدینگی یا انباشت سرمایه فیزیکی حاصل نمی شود، بلکه مستلزم انباشت دانش، اعتماد نهادی و ثبات کلان اقتصادی است. بانک مرکزی، با ایفای نقش راهبردی در حفظ ثبات پولی، مدیریت انتظارات تورمی و ایجاد بسترهای مالی پایدار، به صورت غیرمستقیم از فرآیند نوآوری و افزایش بهره وری حمایت می کند. تخریب خلاقانه و پویایی نهادی: نظریه آگیون و هاویت نیمه دوم جایزه نوبل، به فیلیپ آگیون و پیتر هاویت تعلق گرفت؛ دو اقتصاددانی که مدل رشد اقتصادی مبتنی بر تخریب خلاقانه را توسعه داده اند. این مدل نشان می دهد که رشد پایدار اقتصادی، ناشی از جریان مستمر فناوری های نوین و جایگزینی تدریجی ساختارهای قدیمی است. اگرچه این فرآیند کوتاه مدت با اختلالاتی همراه است، اما در بلندمدت موجب افزایش بهره وری، ارتقای رقابت پذیری و تقویت پویایی اقتصادی می شود. از منظر نهادی، نهادهای مالی و تنظیم گر ـ از جمله بانک مرکزی ـ نقش اساسی در تعادل میان ثبات و نوآوری ایفا می کنند. نوآوری ذاتا با ریسک همراه است؛ اما بدون ثبات پولی و مالی، این ریسک به بی اعتمادی و آشفتگی اقتصادی تبدیل می شود. بانک مرکزی موظف است با ایجاد زیرساخت اعتماد، تضمین پیش بینی پذیری و شفافیت مالی، امکان تبدیل تخریب خلاقانه به رشد خلاقانه را فراهم کند. [کلیک و کشیدن برای جابجایی] درس های سیاستی برای اقتصاد ایران 1. ثبات پولی به عنوان زیربنای نوآوری: تجربه کشورهای پیشرفته نشان می دهد که رشد فناورانه تنها در محیطی باثبات از نظر پولی و تورمی تحقق می یابد. کنترل انتظارات تورمی و حفظ ارزش پول ملی، زمینه سرمایه گذاری های بلندمدت دانش بنیان را فراهم می کند. 2. هدایت نظام مالی به سمت نوآوری: بانک مرکزی می تواند با طراحی ابزارهای مالی نوین، اوراق نوآوری و سیاست های اعتباری هدفمند، مسیر تامین مالی شرکت ها و پروژه های فناورانه را تسهیل کند. 3. تقویت نهادهای داده محور و دانایی محور: توسعه زیرساخت های اطلاعاتی و داده ای، بهره گیری از هوش مصنوعی در تحلیل سیاست پولی و ارتباط نظام مند با دانشگاه ها و مراکز پژوهشی، امکان تصمیم سازی مبتنی بر شواهد و یادگیری سازمانی را فراهم می کند. 4. تعادل میان ثبات و پویایی اقتصادی: تجربه نظریه تخریب خلاقانه نشان می دهد که سیاستگذار باید بین نظم و تحول تعادل برقرار کند؛ ثبات بدون نوآوری به رکود می انجامد و نوآوری بدون ثبات، موجب بی ثباتی و آشفتگی اقتصادی می شود. جمع بندی جایزه نوبل اقتصاد 2025، پیامی روشن برای اقتصادهای در حال توسعه دارد: رشد پایدار، محصول تعامل میان نهادی کارآمد، نوآوری فناورانه و ثبات کلان اقتصادی است. برای اقتصاد ایران، در مسیر گذار به اقتصاد دانش بنیان، نقش بانک مرکزی فراتر از سیاست پولی است و شامل توانمندسازی نهادی، تسهیل تامین مالی نوآورانه و تقویت زیرساخت های دانش ملی می شود. سیاستگذاری مبتنی بر داده، ارتقای بهره وری و حمایت هدفمند از بخش های دانش محور، ترجمان عملی نظریه های مورد تاکید نوبل2025 است و می تواند الهام بخش نسل جدید سیاست های پولی و مالی در ایران باشد. * معاون توسعه مدیریت و منابع بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران | 
سهم‌خواهی اروپا از صلح غزه
سردترین و گرم‌ترین مراکز استان کجاست؟
کار عجیب یک مرد 61 ساله در شهر تکیرداغ ترکیه | اعلام مرگ خود در مسجد محله +عکس