به نقل از timesofindia، جملاتی مانند دیرت شده ، اتوبوس داره می رسه ، تست داره می سوزه اغلب والدین را به واکنش سریع و فریاد زود باش! سوق می دهد، اما دهه ها تحقیق نشان داده اند که این واکنش لحظه ای، فراتر از سرعت بخشیدن به خروج کودک از خانه عمل می کند بلکه باعث افزایش استرس، تضعیف یادگیری و کنترل ذهنی و تخریب ارتباط عاطفی می شود. خبر خوب این است که تغییرات کوچک در نحوه مدیریت زمان، گفت وگو و ساختاردهی به روال روزانه، همکاری بهتر در کوتاه مدت و سلامت روانی در بلندمدت را به همراه دارد.

فریاد زود باش! معمولاً با صدای بلند و از روی فشار یا ناامیدی بیان می شود. اما تحقیقات روزافزون نشان می دهند که فریاد زدن حتی با نیت خوب می تواند تأثیرات منفی جدی بر رشد مغزی، سلامت روانی، رفتار و رابطه والد-فرزند داشته باشد. درک این تأثیرات به والدین کمک می کند تا روش های ارتباطی سالم تری را جایگزین کنند.

فریاد زدن، واکنش جنگ، گریز یا انجماد را در کودک فعال می کند و مغز را با هورمون های استرس مانند کورتیزول و آدرنالین پر می سازد. مقاله ای از مؤسسه Jai در سال 2024 توضیح می دهد که این افزایش هورمون ها باعث خاموش شدن قشر پیش پیشانی مغز می شود بخشی از مغز که مسئول کنترل تکانه ها، تصمیم گیری و تنظیم احساسات است.

یعنی کودکانی که تحت استرس ناشی از فریاد هستند، کمتر قادر به تفکر منطقی یا کنترل رفتار خود هستند؛ که در واقع نتیجه ای برخلاف هدف تربیتی والدین دارد.

مطالعات MRI نشان داده اند کودکانی که به طور مکرر در معرض پرخاشگری کلامی قرار دارند، تغییرات فیزیکی در بخش هایی از مغز مرتبط با پردازش زبان، تنظیم احساسات و حافظه نشان می دهند. این تغییرات عصبی می توانند رشد شناختی را مختل کرده و خطر ابتلا به اضطراب و افسردگی در آینده را افزایش دهند.

مطالعه ای در سال 2014 در مجله Child Development نشان داد که فریاد زدن با نتایجی مشابه تنبیه بدنی همراه است—از جمله افزایش استرس، اضطراب، افسردگی و مشکلات رفتاری. برخلاف انضباط آرام و مداوم، فریاد زدن به ندرت رفتار را در بلندمدت تغییر می دهد و در عوض ممکن است پرخاشگری را تشدید کرده و چرخه ای از تنش و درگیری ایجاد کند. کودکانی که والدینشان زیاد فریاد می زنند، اغلب اعتمادبه نفس پایینی دارند و در تنظیم احساسات دچار مشکل هستند.

مطالعه ای در سال 2025 در BetterHelp روی کودکان 8 تا 12 ساله از زمینه های مختلف نشان داد که تنبیه کلامی شدید، از جمله فریاد زدن، علائم اضطراب را افزایش می دهد و ممکن است باعث شود کودکان رفتارهای پرخاشگرانه را نسبت به والدین یا دیگران تقلید کنند. پسرها معمولاً کنترل خود را از دست می دهند و دخترها با عصبانیت یا ناامیدی واکنش نشان می دهند.

استرس مزمن ناشی از فریاد زدن می تواند منجر به مشکلات جسمی شود، زیرا سطح کورتیزول بالا باقی می ماند. پاسخ فیزیولوژیکی به استرس باعث افزایش ضربان قلب و فشار خون می شود و در طول زمان می تواند به بیماری هایی مانند آسم، درماتیت، میگرن و دردهای مزمن منجر شود. این پیامدهای جسمی نشان می دهند که محیط عاطفی مستقیماً بر سلامت جسمی تأثیر می گذارد.

مرکز رشد کودک دانشگاه هاروارد مفهوم استرس سمی را توضیح می دهد؛ جایی که فریادهای مکرر می توانند پاسخ بیولوژیکی به استرس در کودک ایجاد کنند و استرس مزمن یا سمی باعث تغییر در یادگیری، حافظه و سلامت می شود. مطالعاتی که نشانگرهای زیستی استرس را اندازه گیری کرده اند، ارتباط بین خشم والدین و افزایش کورتیزول در کودکان را نشان داده اند. سخت گیری والدین با افزایش ترشح کورتیزول در نوجوانی مرتبط است، که نشان دهنده تثبیت فیزیولوژیکی استرس در بدن است.

با وجود شواهدی که آسیب های فریاد زدن را نشان می دهند، مطالعه ای در سال 2020 در قطر نشان داد که حدود یک سوم والدین فریاد زدن را نوعی کودک آزاری نمی دانند و 70٪ آن را کمتر از تنبیه بدنی مضر می دانند. این مطالعه که در مجله Family Medicine and Primary Care منتشر شد، تأکید کرد که این شکاف آگاهی نیازمند آموزش سلامت اجتماعی برای تغییر نگرش والدین و ترویج ارتباطات غیرخشونت آمیز است.

تکنیک های انضباطی مثبت والدین را تشویق می کنند تا احساسات خود را با آرامش بیان کرده و مرزهای روشن را بدون فریاد تعیین کنند. ارتباط محترمانه با کودک، الگوی تنظیم احساسات را نشان می دهد و همکاری را تقویت می کند. ارتباط مشارکتی به کودکان کمک می کند تا خودانضباطی را یاد بگیرند، نه اینکه از روی ترس یا استرس واکنش نشان دهند.

پیش از آن که والدین دوباره فریاد زود باش! بزنند، ضروری است بدانند که این رفتار چه تأثیرات مخربی بر مغز در حال رشد، سلامت روانی، رفتار و آینده کودک دارد. تحقیقات به طور مداوم نشان می دهند که فریاد زدن برای تغییر رفتار در بلندمدت مؤثر نیست و به رابطه والد-فرزند آسیب می زند. انتخاب ارتباط آرام و حمایت گر و ایجاد محیطی امن از نظر احساسی، به کودکان کمک می کند شکوفا شوند و در عین حال استرس والدین را کاهش می دهد. هر پدر و مادری باید بداند که صبر و درک، از فریاد زدن مؤثرتر است در پرورش کودکانی سالم و با اعتمادبه نفس.