یک کارشناس حقوق اقتصاد بین‌الملل با تشریح ابعاد تحریم‌های فصل هفتم گفت اثرات مکانیسم ماشه پیش‌تر پیشخور شده و ایران می‌تواند با راهکارهای منطقه‌ای آن را مدیریت کند.

به گزارش مهر، رضا سهرابی، کارشناس حقوق اقتصاد بین‌الملل با بیان اینکه تحریم‌های فصل هفتم سازمان ملل که به مدت 10 سال تعلیق شده بودند، با فعال شدن مکانیسم ماشه دوباره به حالت اجرایی درآمدند، تاکید کرد: برای مقابله با این تحریم‌ها، در قدم اول باید درک کنیم که این تحریم‌ها شامل چه مواردی هستند.

وی توضیح داد: تحریم‌های فصل هفتم بیشتر فعالیت‌های هسته‌ای ایران را هدف قرار داده و از سال 2006 میلادی آغاز شده است. هر ساله یک یا دو تحریم هسته‌ای به تحریم‌های قبلی اضافه شده و آخرین تحریم هسته‌ای یک سال قبل از برجام، یعنی حدود 11 سال پیش، وضع شده است. با توافق برجام، تمام تحریم‌های هسته‌ای ایران به ظاهر تعلیق شد.

این کارشناس افزود: بخشی دیگر از تحریم‌های فصل هفتم شامل ممنوعیت کمک‌های مالی و دریافت وام‌های امتیازی از سوی ایران است. به دلیل اینکه ایران سال‌ها تحت تحریم‌های آمریکا بوده، عملاً در تحریم به سر می‌برد و تحریم جدیدی به آن اضافه نشده است. بنابراین، در سال‌های گذشته از مراودات بین‌المللی و نظام بانکی بین‌المللی استفاده نکرده‌ایم و در نتیجه، مکانیسم ماشه تأثیری بر مراودات بین‌المللی ایران ندارد.

وی خاطرنشان کرد: بازرسی از کشتی‌ها نیز یکی از موارد مهم است. طبق قطعنامه سازمان ملل، کشورها مجازند در صورت داشتن ضن معقول که کشتی یا هواپیمای ایرانی کالای ممنوعه‌ای را حمل می‌کند، آن‌ها را در بنادر و فرودگاه‌ها متوقف و بازرسی کنند. این موضوع قابل مدیریت است و می‌توان با تدابیری از سوی حاکمیت آن را کنترل کرد.

اثرات منفی تحریم‌های سازمان ملل در بازارها پیشخور شد

سهرابی اظهار کرد: مکانیسم ماشه ترسناک نیست و قرار نیست اتفاق بدی برای اقتصاد ایران رخ دهد، اما این تحریم‌ها اثرات منفی هم خواهد داشت و بی‌اثر هم نیست. اولین اثر این است که با شنیده شدن خبر فعال شدن مکانیسم ماشه، بازارها ملتهب و نرخ ارز دچار شوک قیمتی شد که البته بخش مهمی از این اثرات منفی قبل از خبر قطعی پیشخور شده بود. با این حال، با مدیریتی که در بدنه بانک مرکزی وجود دارد، می‌توان از بسیاری از رویدادها و شوک‌ها جلوگیری کرد. همانطور که در حال حاضر نیز شاهد آغاز سیر نزولی قیمت‌ها در بازار ارز و به تبع آن طلا و سکه هستیم.

این کارشناس تصریح کرد: باوجود تأکید برخی بر تعویق مکانیسم ماشه، این تحریم‌ها در زمان مقرر فعال شد؛ هرچند در ظاهر و فی‌نفسه این اقدام مثبت نیست اما به تعویق افتادن آن و بلاتکلیفی اقتصاد ایران می‌توانست عواقب بدتری را به همراه داشته باشد.

وی تاکید کرد: در یکی دوماه اخیر شاهد بودیم که انتظارات تورمی ناشی از مکانیسم ماشه تاثیرات خود را بر بازارهای مختلف گذاشته بود که ادامه این عدم قطعیت و ابهامات به ضرر اقتصاد و مردم تمام می‌شد؛ اما با خبر قطعی فعال شدن مکانیسم ماشه چون اثرات آن پیشخور شده بود التهاب بیشتری در بازارها نداشتیم و با روشن شدن اوضاع، حالا می‌توان چاره‌اندیشی لازم برای عبور از این چالش را داشت.

راهکارهای مقابله با مکانیسم ماشه

سهرابی به راهکارهای مقابله با مکانیسم ماشه اشاره کرد و گفت: در درجه اول باید برنامه‌ریزی و هدف دشمن در نوع تحریم‌ها را بشناسیم. طراحی مکانیسم ماشه یک طراحی چندجانبه و منحصر به فرد و به‌طور ویژه برای ایران اجرایی شده است. فشار حداکثری، معافیت‌های تحریمی، بازرسی کشتی‌ها و تحریم نفت‌کش‌ها، هر کدام قطعاتی از یک پازل هستند که در کنار هم ایفای نقش می‌کنند؛ اما پرسش این است که ایران چگونه می‌تواند با این پازل مقابله کند؟

وی افزود: برای مقابله با این پازل باید راهکارهای جدیدی ایجاد کرد. به عنوان مثال، بازی کردن ایران در زمین‌های منطقه‌ای، پیمان‌های دو جانبه، عضویت در پیمان‌های بریکس و شانگهای و استفاده از ابتکارات دو جانبه و چندجانبه می‌تواند به عبور ایران از تحریم‌ها کمک کند. تا کنون از این موارد به اندازه کافی استفاده نشده است.

این کارشناس حقوق اقتصاد بین‌الملل یادآور شد: در بریکس و شانگهای کشورهایی مانند چین، روسیه و برزیل قرار دارند که همه این کشورها در تلاش برای رهایی از سلطه دلار هستند. برهمین اساس ایران می‌تواند با این کشورها در فروش نفت و مراودات مالی همکاری کند.

سهرابی در پایان تأکید کرد: در شرایط فعلی افرادی هستند که منافعشان در افزایش قیمت ارز و دیگر کالاهاست. این افراد دلالانی هستند که می‌خواهند از این وضعیت سوءاستفاده کنند؛ اما مکانیسم ماشه قابل مدیریت است و جای نگرانی برای مردم وجود ندارد.