اتحادیه اروپا بدون درنظر گرفتن پایبندی جمهوری اسلامی ایران به دیپلماسی و مذاکره برای کاهش اختلاف‌نظرها در بحث هسته‌ای، به دنبال اجرای سازوکار پس‌گشت (اسنپ‌بک) امروز دوشنبه (7 مهرماه 1404) با صدور بیانیه‌ای، دنباله‌روی خود از واشنگتن را علنی و جزییات بازگشت تحریم‌ها علیه تهران را اعلام کرد.

به گزارش ایرنا، در این بیانیه که نسخه‌ای از آن در تارنمای اتحادیه اروپا منتشر شد، آمده است: امروز شورای اروپا توافق کرد که مجموعه‌ای از اقدامات محدودکننده در ارتباط با فعالیت‌های اشاعه‌ای هسته‌ای ایران را که با اجرای «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) در سال 2015 به حالت تعلیق درآمده بود، دوباره اعمال کند. این تصمیم پس از بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل متحد و در پی تصمیم شورای امنیت مبنی بر عدم تمدید لغو تحریم‌ها علیه ایران اتخاذ شد.

این در حالی است که در هفته‌ها و روزهای گذشته «سیدعباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و هیات عالیرتبه دیپلماتیک ایران، تلاش‌های مستمری را برای جلوگیری از بازگشت این تحریم‌ها پیش برد. این تلاش‌ها شامل مذاکره مستقیم با تروییکای اروپایی، حصول توافق برای ازسرگیری همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در قاهره و ارائه پیشنهادهای سازنده در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل بود. با این حال، اتحاد سه کشور اروپایی با ایالات متحده مانع از نتیجه‌بخش بودن این ابتکارات شد.

در بیانیه اتحادیه اروپا آمده است: اقدامات بازاعمال‌شده امروز شامل تحریم‌هایی است که از سال 2006 با قطعنامه‌های متوالی شورای امنیت سازمان ملل متحد تصویب و به‌طور خودکار وارد قوانین اتحادیه اروپا شده بودند، و همچنین شامل اقدامات مستقل اتحادیه اروپا می‌شود.

طبق بیانیه اتحادیه اروپا این تحریم‌ها، «ممنوعیت سفر برای افراد مشخص، مسدودسازی دارایی‌های افراد و نهادها و ممنوعیت در اختیار گذاشتن وجوه یا منابع اقتصادی برای افراد و نهادهای فهرست‌شده» و «همچنین تحریم‌های اقتصادی و مالی که بخش‌های تجارت، مالی و حمل‌ونقل را پوشش می‌دهد» را شامل می‌شود.

در ادامه بیانیه آمده است که علاوه بر ممنوعیت صادرات سلاح به ایران و ممنوعیت انتقال هرگونه اقلام، مواد، کالا و فناوری که می‌تواند به فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی و بازفرآوری یا برنامه‌های موشکی بالستیک ایران کمک کند، تدابیر جدید 1) ممنوعیت واردات، خرید و حمل نفت خام، گاز طبیعی، محصولات پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی از ایران و خدمات مرتبط با آن‌ها 2) ممنوعیت فروش یا تأمین تجهیزات کلیدی مورد استفاده در بخش انرژی 3) ممنوعیت فروش یا تأمین طلا، فلزات گران‌بها و الماس 4) محدودیت‌هایی بر فروش برخی تجهیزات دریایی و 5) ممنوعیت فروش برخی نرم‌افزارها، را شامل می‌شود.

در حوزه مالی نیز اتحادیه اروپا اقدام به مسدودسازی دارایی‌های بانک مرکزی ایران و بانک‌های عمده تجاری ایران کرده است. این اتحادیه همچنین «تدابیری را برای جلوگیری از دسترسی پروازهای باری ایران به فرودگاه‌های اروپایی اعمال می‌کند و ارائه خدمات تعمیر و نگهداری برای هواپیماها یا کشتی‌های باری ایران که حامل اقلام یا کالاهای ممنوعه باشند را نیز ممنوع می‌سازد.»

به گزارش ایرنا، 6 قطعنامه پیشین شورای امنیت علیه ایران که در گذشته لغو شده بودند، از بامداد روز گذشته، ششم مهرماه 1404، بار دیگر فعال شدند. این اقدام با سوءاستفاده تروییکای اروپایی (فرانسه، انگلیس و آلمان) از سازوکار حل‌وفصل اختلاف در توافق هسته‌ای ایران و 1+5 (برجام) صورت گرفت.

وزیر امور خارجه ایران همزمان با اقدام تروییکای اروپایی در فعال‌سازی بازگشت تحریم ها، در نامه‌ای به دبیرکل سازمان ملل متحد و رییس شورای امنیت تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران قاطعانه بازگرداندن ادعایی قطعنامه‌های خاتمه‌یافته ذیل قطعنامه 2231 (2015) را مردود می‌داند و نه ایران و نه هیچ عضو سازمان ملل متحد الزامی به تبعیت از چنین اقدامات غیرقانونی ندارند.