به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی طبق تحقیقات انجام شده توسط پژوهشگران این پژوهشگاه، آبسنگ‌های مرجانی از مهم‌ترین بوم‌سازگان‌های دریایی هستند که در خلیج فارس تحت شرایط خاص دما و شوری بالا شکل گرفته‌اند. حساسیت بالای مرجان‌ها به تغییرات اقلیمی و فشارهای انسانی، ضرورت مدیریت علمی برای حفاظت از این اکوسیستم ارزشمند و تنوع زیستی منطقه را دوچندان کرده است.

در یک پژوهش تازه، پژوهشگران پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی با استفاده از مدل‌سازی MaxEnt به پیش‌بینی توزیع احتمالی زیستگاه‌های مرجانی خلیج فارس در بازه زمانی سال‌های 2090 تا 2100 میلادی پرداختند. این پیش‌بینی‌ها بر پایه سناریوهای مسیرهای مشترک اجتماعی–اقتصادی ( SSPs) صورت گرفته که آینده احتمالی جهان را بر اساس روندهای جمعیتی، اقتصادی، زیست‌محیطی و مصرف انرژی شبیه‌سازی می‌کنند. سناریوهای SSP در واقع «تصویرهای احتمالی از آینده» هستند. هر کدام شرایطی متفاوت برای جهان در نظر می‌گیرند: از آینده‌ای پایدار با همکاری کشورها و کاهش آلودگی (SSP1)، تا جهانی پرچالش با مصرف بیشتر سوخت‌های فسیلی و افزایش شدید گازهای گلخانه‌ای (SSP5). این چارچوب به دانشمندان کمک می‌کند تا پیامدهای تغییرات اقلیمی را در شرایط مختلف بسنجند و راهکارهای مناسب‌تری برای حفاظت از محیط زیست ارائه دهند.

نتایج نشان می‌دهد که بر اساس شاخص‌های کیفیت آب، زیستگاه‌های مرجانی در شرایط کنونی می‌توانند در مساحتی حدود 94 هزار کیلومتر مربع از خلیج فارس از نظر مطلوبیت زیستگاهی بالقوه حضور داشته باشند. در سناریوی خوش‌بینانه SSP1 (مسیر پایداری)، این مساحت اندکی کاهش یافته و به حدود 92 هزار کیلومتر مربع می‌رسد. سناریوی SSP3 (چالش برای سازگاری) افزایش احتمالی زیستگاه‌ها تا حدود 14 درصد را پیش‌بینی می‌کند، در حالی که در سناریوی بدبینانه SSP5 (توسعه مبتنی بر سوخت‌های فسیلی)، کاهش شدید 18 درصدی و قطعه‌قطعه شدن زیستگاه‌ها محتمل است.

امیر قاضی لو، سرپرست این پروژه پژوهشی تأکید می‌کند که برای حفاظت از این اکوسیستم حساس، اقداماتی مانند پایش مستمر، بازسازی مرجان‌ها، کنترل فعالیت‌های انسانی، ایجاد مناطق حفاظت‌شده و آموزش جوامع محلی ضروری است. به گفته پژوهشگران، بهره‌گیری از داده‌های علمی و مدیریت مبتنی بر سناریوهای آینده می‌تواند نقش کلیدی در حفظ و احیای مرجان‌های خلیج فارس ایفا کند.

این پژوهش گامی مهم در جهت درک آینده آبسنگ‌های مرجانی و برنامه‌ریزی برای توسعه پایدار و حفاظت از تنوع زیستی منطقه به شمار می‌رود.