بیش از یک دهه از ماجرای «قهر 11 روزه» محمود احمدینژاد گذشته، اما همچنان روایتهای تازهای از آن روزها منتشر میشود. تازهترین مورد، سخنان عباس امیریفر، مشاور پیشین احمدینژاد است که مدعی شده پس از قهر رییسجمهور وقت، مجلس به «عدم کفایت سیاسی» او رأی داده و محسن رضایی به عنوان کفیل ریاستجمهوری انتخاب شده بود. ادعایی که به سرعت واکنشبرانگیز شد و فضای سیاسی را بار دیگر به سال 1390 برد. تکذیب صریح از سوی عضو هیئت رییسه وقت محسن کوهکن، عضو هیئت رییسه مجلس هشتم، با رد قاطع این روایت گفت: «من از نویسندگان پیشنویس طرح عدم کفایت احمدینژاد بودم. متنی با هشت تا نه بند آماده کردیم، اما هیچگاه به صحن علنی نرسید و حتی در جلسات غیررسمی هم بررسی نشد.» او تأکید کرد که تنها سه نفر از نویسندگان طرح و رییس وقت مجلس از جزییات آن باخبر بودند و در نهایت تصمیم گرفته شد موضوع پیگیری نشود. کوهکن افزود: «اینکه گفته میشود مجلس به عدم کفایت رأی داده یا فردی مانند محسن رضایی به عنوان کفیل انتخاب شده، بهکلی بیاساس است. چنین اتفاقی نه از نظر قانونی ممکن بود و نه در عمل رخ داد.» جایگاه قانون و شایعات سیاسی طبق قانون اساسی، در صورت بروز شرایطی مانند فوت یا عدم کفایت رییسجمهور، تنها معاون اول میتواند بهطور موقت مسئولیت را برعهده بگیرد. مجلس نقشی در تعیین جانشین ندارد. همین نکته نشان میدهد که روایت امیریفر نهتنها از نظر تاریخی بلکه از نظر حقوقی نیز قابل اتکا نیست. با این حال، طرح چنین شایعاتی نشان میدهد که ماجرای قهر 11 روزه هنوز هم ظرفیت بازخوانی و دستمایه جدلهای سیاسی را دارد. چرا نام محسن رضایی؟ یکی از پرسشهای مهم این است که چرا در این روایت نام محسن رضایی مطرح شده است. رضایی در آن مقطع دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام بود و بهعنوان چهرهای با سابقه نظامی و سیاسی شناخته میشد. به نظر میرسد طرح نام او در چنین ادعایی، بیش از آنکه ریشه در واقعیت داشته باشد، برآمده از جایگاه خاصش در معادلات سیاسی آن دوران بوده است. سابقه ادعاهای امیریفر امیریفر پیشتر هم با اظهارات جنجالی خبرساز شده بود. از جمله طرح شایعاتی درباره شهادت برخی فرماندهان نظامی که همان زمان نیز تکذیب شد. همین سابقه باعث شده روایت اخیر او نیز با تردیدهای جدی همراه شود و بیشتر رنگ و بوی شایعه داشته باشد تا واقعیت. با مرور همه جوانب، روشن است که ادعای انتخاب محسن رضایی بهعنوان کفیل ریاستجمهوری در سال 1390 پایهای در واقعیت ندارد. مجلس هرگز به عدم کفایت احمدینژاد رأی نداد و هیچ تصمیمی درباره جانشینی او نگرفت. این روایت تازه بیش از آنکه سندی تاریخی باشد، بازتاب ذهنی یک چهره سیاسی است که در سالهای اخیر بارها با ادعاهای حاشیهساز در رسانهها حاضر شده است. ماجرای قهر 11 روزه احمدینژاد همچنان یکی از نقاط حساس تاریخ سیاسی معاصر ایران است، اما روایتهای نادرست نمیتواند جای واقعیت را بگیرد. آنچه مسلم است، بازگشت احمدینژاد پس از آن قهر، پرونده را همان زمان بست و هیچ کفالت یا جانشینی در کار نبود. |