دیدار فرمانده گروهک تروریستی سنتکام با فرمانده سابق القاعده و حاکم خودخوانده کنونی سوریه آن‌هم یک روز پس از ماجرای یازدهم سپتامبر از جمله اخباری بود که مورد توجه ناظران در منطقه قرار گرفته است. کوپر در دیدار با جولانی از او خواسته کانال‌های ارتباطی دمشق با واشینگتن را فعال کند.

این دیدار در شرایطی برقرار شد که قبل و بعد از این جلسه سوریه بار‌ها از سوی ارتش رژیم صهیونیستی موردحمله قرارگرفته است. برخی شواهد حکایت از آن دارد که حمله به سوریه آن هم در میانه سفر فرمانده امریکایی به دمشق با چراغ سبز پنتاگون صورت گرفته و درواقع مکمل سفر چارلز کوپر به دمشق محسوب می‌شود.

امریکایی‌ها برای پیشبرد طرح خود در منطقه نیازمند انعطاف بیشتر از جانب جولانی هستند و فشار حملات اسراییل باعث می‌شود رژیم تحریرالشام بیشتر از محور اخوانی خود را جدا کرده و به محور عبری و امریکایی نزدیک شود.

در حال حاضر امریکایی‌ها از روند خلع سلاح در جنوب سوریه ناراضی بوده و جولانی را متهم به کم‌کاری در این زمینه کرده‌اند، برای همین سفر فرمانده سنتکام به سوریه را باید نه در چهارچوب یک دیدار سیاسی باانگیزه نظامی بلکه در بسته‌ای دید که تهدید را با ژست دیپلماتیک برای دمشق بسته‌بندی کرده است.

همچنین سفر کوپر به سوریه نشان از آن دارد که طرح باراک در منطقه شکست‌خورده و امریکایی‌ها با کنار گذاشتن تمام گزینه‌های سیاسی به دنبال نظامی کردن طرح‌های خود دارند. به عبارتی ترامپ به این نتیجه رسیده است که گزینه سیاسی در منطقه ناکارآمد بوده و تنها کارت نظامی می‌تواند بازی را به سود او تغییر دهد. در این تغییر نگرش خطرناک و قمار گونه اسراییل نقش بسزایی داشته است.

درواقع رژیم صهیونیستی با اثرگذاری روی ادراک ترامپ در حال هدایت او به سمت گزینه نظامی در منطقه و بی‌اعتبار‌سازی تمامی گزینه‌های سیاسی و دیپلماتیک است. نشانه‌هایی از این اثرگذاری حتی در رفتار برخی حکام عرب در نشست دوحه نیز قابل‌مشاهده بود. در حال حاضر فعال شدن بیشتر فرمانده تروریستی سنتکام و کم شدن اثر باراک را باید تغییر تاکتیک امریکا در منطقه خواند.

البته سکه تحولات اخیر در سوریه یک روی دیگر نیز دارد. در چند ماه اخیر رژیم صهیونیستی ضربات سختی به دارایی‌های استراتژیک ترکیه در مناطق مختلفی از سوریه زده است. حمله به وزارت دفاع و ستاد کل ارتش سوریه، حمله به فرودگاه تی‌فور و نیز نابودسازی پروکسی‌های ترکیه، چون لشکر ابوامشه نشان می‌دهد که بازی اسراییل در منطقه عیان‌سازی «جنگ علنی» بوده و از این رو کشورهایی، چون ترکیه سهمشان از تحولات دمشق چیزی بیشتر از اثرگذاری روی مرکز نیست. سفر فرمانده سنتکام به دمشق حتی روی میزان سهم آنکارا از سوریه نیز مؤثر خواهد بود و سفره را برای ترک‌ها کوچک‌تر خواهد کرد.

درحالی‌که فشار‌ها بر سوریه برای پذیرش طرح امریکایی در حال افزایش است، جولانی نیز در حال مرور معادلاتی است که او را حداقل برای مدتی در دمشق حفظ خواهد کرد. از جمله طرح‌های جدید رییس گروهک تحریرالشام استفاده از تاکتیک‌های تعادل‌بخش در سیاست‌گذاری است.

جولانی در ماه‌های اخیر تلاش کرده است تا گرایش فکری نیرو‌های مسلح در سوریه را تغییر و از شکل سلفی به شافعی تغییر جهت دهد. در این تغییر جهت العطون و الویس نقش مهمی بر عهده خواهند داشت. جولانی تصور می‌کند که با این تغییر نگرش در درون می‌تواند تعادل در بیرون را نیز مدیریت کند و به اصطلاح رهبری همه‌گیر شود.

ایجاد تعادل تنها سویه‌های داخلی نداشته و روی مناسبات خارجی رهبر تحریرالشام نیز اثر گذاشته است. جایی که جولانی مدعی شد که آماده ارتباط با ایران است. باز کردن یک کانال با ایران می‌تواند ظرفیت سوریه را در آینده بالاتر برده و او را از وضعیت دست‌بسته رها خواهد کرد.

البته ارتباط گرفتن جولانی با ایران شرط‌هایی دارد که بستگی به هوش سیاسی او خواهد داشت. فرمانده سابق القاعده می‌داند که حتی اگر فرش قرمز هم زیر پای ترامپ پهن کند، امریکایی‌ها هیچ‌گاه به او اعتماد نخواهند کرد. میزان اعتماد ایران به جولانی نیز بستگی به رفتار او در برابر لبنان دارد. آزمون خلع سلاح مقاومت در بیروت آخرین شانس جولانی برای ادامه نقش او دربازی‌های پیچیده منطقه است!

منبع: روزنامه جوان