پرداخت حقوق و معوقات بازنشستگان همواره از مهم‌ترین دغدغه‌های جامعه کارگری و بازنشستگی بوده است. در شرایطی که تورم بالای 30 درصد و کاهش قدرت خرید خانواده‌ها به موضوعی روزمره تبدیل شده، هرگونه تغییر در زمان‌بندی یا شیوه پرداخت حقوق، بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌ها و افکار عمومی دارد.

سازمان تأمین اجتماعی در تازه‌ترین اطلاعیه خود اعلام کرده است که مرحله دوم پرداخت معوقات متناسب‌سازی و افزایش حقوق سالانه مربوط به فروردین 1404، همراه با حقوق شهریورماه واریز خواهد شد. همچنین مرحله سوم این پرداخت‌ها، که به بازنشستگان با دریافتی بالای 20 میلیون تومان اختصاص دارد، پس از پایان شهریور انجام می‌شود.

این گزارش تلاش می‌کند جزییات کامل این اطلاعیه، روند مرحله‌ای پرداخت‌ها، تأثیرات اقتصادی و اجتماعی آن و همچنین واکنش بازنشستگان و کارشناسان را بررسی کند.

مرحله نخست پرداخت معوقات در تاریخ 12 شهریور 1404 انجام شد. این مرحله شامل:

تمامی بازنشستگان با حقوق و مزایا زیر 20 میلیون تومان

کلیه ازکارافتادگان تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی

این گروه نخستین جامعه هدف بودند، زیرا پایین‌ترین سطح درآمدی را دارند و بیشترین آسیب را از تورم می‌بینند.

بر اساس اطلاعیه جدید، بازماندگان بازنشستگان (اعم از همسر و فرزندان واجد شرایط) همزمان با حقوق شهریورماه معوقات خود را دریافت خواهند کرد. این اقدام باعث می‌شود خانواده‌هایی که تنها منبع درآمدشان مستمری بازنشستگی است، زودتر از سایرین به حقوق خود دسترسی پیدا کنند.

پرداخت معوقات بازنشستگانی که دریافتی آن‌ها بیش از 20 میلیون تومان است، در مرحله سوم و پس از واریز حقوق شهریور انجام خواهد شد. سازمان تأمین اجتماعی علت این تأخیر کوتاه را فشار نقدینگی و ترافیک بانکی در پایان ماه اعلام کرده است.

اجرای مرحله‌ای پرداخت‌ها بر اساس سیاست اولویت‌بندی معیشتی صورت گرفته است. سازمان تأمین اجتماعی در شرایط محدودیت منابع مالی تلاش کرده ابتدا حقوق‌بگیران کم‌درآمد را پوشش دهد. این روش از نگاه کارشناسان، هرچند باعث نارضایتی بخشی از بازنشستگان با حقوق بالاتر شده، اما می‌تواند به عنوان یک راه‌حل موقت در شرایط بحران نقدینگی توجیه شود.

برای جلوگیری از شلوغی شعب و دفاتر، تأمین اجتماعی اعلام کرده بازنشستگان می‌توانند از دو روش غیرحضوری استفاده کنند:

سامانه es.tamin.ir: دریافت فیش حقوقی و اطلاع از معوقات از ابتدای مهرماه.

اپلیکیشن تأمین من: نصب بر روی گوشی‌های هوشمند و دسترسی به اطلاعات حساب، فیش و خدمات بیمه‌ای.

این تحول دیجیتال بخشی از برنامه کلان سازمان برای کاهش مراجعات حضوری و افزایش شفافیت مالی است.

بخش بزرگی از بازنشستگان که دریافتی زیر 20 میلیون تومان داشتند، از اجرای مرحله اول راضی هستند. چرا که توانستند زودتر از سایرین به معوقات خود دسترسی پیدا کنند.

اما گروهی دیگر معتقدند اجرای مرحله‌ای می‌تواند باعث ایجاد حس تبعیض شود. برخی می‌گویند هزینه‌های زندگی برای همه بازنشستگان بالاست و نباید بین آن‌ها تفاوت قائل شد.

فعالان صنفی بازنشستگان تأکید دارند سازمان باید جدول زمان‌بندی دقیق، مبلغ معوقات هر گروه و منابع تأمین آن را شفاف‌تر اعلام کند.

پرداخت معوقات همزمان با حقوق شهریور، منجر به ورود حجم بزرگی از نقدینگی به بازار خواهد شد. کارشناسان معتقدند این امر می‌تواند در کوتاه‌مدت باعث افزایش قدرت خرید شود.

از سوی دیگر، تزریق همزمان نقدینگی در بازه کوتاه می‌تواند به افزایش قیمت برخی کالاهای اساسی منجر شود. این موضوع نیازمند مدیریت دقیق اقتصادی است.

برای خانواده‌هایی که ماه‌ها در انتظار دریافت معوقات بودند، این پرداخت به معنای جبران بخشی از هزینه‌های درمان، اجاره و مایحتاج ضروری خواهد بود.

بررسی روند سال‌های قبل نشان می‌دهد:

در سال 1402 پرداخت معوقات بازنشستگان با تأخیر چندماهه انجام شد.

در سال 1403 سازمان تأمین اجتماعی توانست بخشی از معوقات را به‌صورت مرحله‌ای زودتر پرداخت کند.

در سال 1404، سیاست مرحله‌ای با اولویت کم‌درآمدها و بازماندگان پیگیری می‌شود.

این روند نشان‌دهنده تلاش سازمان برای ساماندهی نظام پرداخت‌ها و حرکت به سمت عدالت اجتماعی است، هرچند همچنان با چالش‌های مالی روبه‌روست.

نقدینگی ناکافی: وابستگی شدید به منابع بیمه‌ای و مشکلات کسری بودجه.

تورم بالا: افزایش هزینه‌های جاری سازمان همزمان با کاهش ارزش پول ملی.

انتظارات اجتماعی: فشار گروه‌های بازنشستگی برای دریافت به موقع و عادلانه حقوق.

زیرساخت‌های دیجیتال: نیاز به توسعه بیشتر سامانه‌های غیرحضوری و کاهش اختلال‌های اینترنتی.

مرحله سوم معوقات چه زمانی واریز می‌شود؟ بلافاصله پس از پرداخت حقوق شهریور و اوایل مهرماه.

چگونه می‌توان فیش حقوقی معوقات را مشاهده کرد؟ از طریق سامانه es.tamin.ir و اپلیکیشن «تأمین من» از ابتدای مهر.

آیا همه بازماندگان مشمول مرحله دوم هستند؟ بله، کلیه بازماندگان اعم از همسر و فرزندان.

اگر معوقات واریز نشد چه باید کرد؟ پیگیری از شعب تأمین اجتماعی یا تماس با مرکز پشتیبانی سامانه.

پرداخت معوقات بازنشستگان در سال 1404 به‌صورت مرحله‌ای و با اولویت‌بندی درآمدی انجام می‌شود. این سیاست گرچه به عدالت اجتماعی نزدیک است، اما نارضایتی بخشی از جامعه بازنشستگان را نیز به همراه داشته است. در نهایت، موفقیت این برنامه به توانایی سازمان تأمین اجتماعی در مدیریت منابع، شفافیت در اطلاع‌رسانی و همراهی بازنشستگان بستگی دارد.

بازنشستگان انتظار دارند دولت چهاردهم و سازمان تأمین اجتماعی با رویکردی عدالت‌محور و برنامه‌ریزی بلندمدت، به دغدغه‌های معیشتی آن‌ها پاسخ دهند و معوقات را به‌موقع و کامل پرداخت کنند.

خبرگزاری ایلنا

خبرگزاری مهر 

خبرگزاری ایسنا 

اقتصادآنلاین