زمین رایگان | مسکن همواره یکی از مهمترین دغدغههای اقتصادی خانوادههای کارگری در ایران بوده است. تورم سنگین، افزایش بیسابقه اجارهبها و کاهش قدرت خرید باعث شده بسیاری از کارگران نتوانند به رؤیای خانهدار شدن نزدیک شوند. دولت چهاردهم با همکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و وزارت راه و شهرسازی، پروژهای بزرگ برای ساخت 117 هزار واحد مسکونی در 9 استان کشور آغاز کرده است. این پروژه که با حمایت کارفرمایان و اختصاص زمینهای رایگان دولتی پیش میرود، میتواند نقطه عطفی در سیاستهای مسکن کارگری باشد. آغاز پروژه مسکن کارگری در 9 استان طبق گزارش «اقتصاد ایرانی»، پروژه ساخت 117 هزار واحد مسکن کارگری در 9 استان کشور به صورت رسمی آغاز شده است. حمایت مالی: کارفرمایان متعهد شدهاند 20 درصد هزینههای ساخت را تقبل کنند. زمین رایگان: وزارت راه و شهرسازی زمینهای دولتی را با مالکیت 99 ساله در اختیار این طرح قرار میدهد. تسهیلات بانکی: بانکها وامهای ویژهای برای کارگران و سرمایهگذاران پروژه فراهم میکنند. این ترکیب، سه ضلع اصلی این طرح را تشکیل میدهد: دولت، کارفرمایان و نظام بانکی. نقش وزارت تعاون و وزارت راه وظایف وزارت تعاون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی متولی اصلی این طرح است و با حمایت از کارگران و تشکلهای صنفی، مسئولیت هماهنگی میان کارفرمایان و تعاونیهای مسکن را بر عهده دارد. وظایف وزارت راه و شهرسازی وزارت راه زمینهای مناسب را برای اجرای پروژه تخصیص میدهد. این زمینها تحت مالکیت دولت بوده و با قراردادهای 99 ساله در اختیار کارگران قرار میگیرند. برنامه دولت چهاردهم در حوزه مسکن کارگری دولت چهاردهم هدفگذاری کرده است که طی سه سال آینده، 300 هزار واحد مسکونی کارگری ساخته شود. این پروژهها از طریق تعاونیها اجرا میشوند و علاوه بر خانهدار کردن کارگران، نقش مهمی در افزایش بهرهوری صنایع دارند. تعاونیها؛ بازوی قدرتمند مسکن کارگری طبق آمار رسمی وزارت کار، بیش از 10 هزار تعاونی مسکن در کشور فعال هستند. این تعاونیها به دلیل نگاه غیرانتفاعی و استفاده از سرمایه جمعی، هزینههای ساخت را کاهش میدهند. مزیتهای تعاونیها کاهش قیمت تمامشده مسکن حذف نگاه سوداگرانه تقویت مشارکت اجتماعی افزایش اعتماد عمومی زمین رایگان؛ فرصتی طلایی برای خانهدار شدن علی نبیان، مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن اعلام کرده است که در قالب طرح نهضت ملی مسکن، زمینهای دولتی بهصورت رایگان و با مالکیت 99 ساله در اختیار کارگران قرار میگیرد. این اقدام دو مزیت کلیدی دارد: کاهش هزینه اولیه مسکن برای کارگران تسهیل سکونت در نزدیکی محل کار، که موجب کاهش هزینههای رفتوآمد و افزایش بهرهوری میشود. اظهارات وزیر تعاون درباره طرح احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در سفر اخیر به آذربایجان شرقی تأکید کرد که این پروژه با مشارکت کارفرمایان و حمایت دولت آغاز شده است. او افزود: مسکن کارگری باعث کاهش هزینههای زندگی کارگران میشود. خانهدار شدن کارگران به نفع کارفرمایان نیز هست؛ زیرا اعتماد و ماندگاری نیروی انسانی را افزایش میدهد. افزایش بهرهوری صنایع، پیامد مستقیم این سیاست است. تسهیلات بانکی برای کارگران بانکها موظف شدهاند تسهیلات ویژهای را برای اجرای این پروژهها ارائه دهند. این وامها با نرخ ترجیحی و اقساط بلندمدت در اختیار کارگران قرار میگیرند. موانع و چالشهای پیشرو تورم و افزایش هزینهها به گفته سمیه گلپور، رییس کانون عالی انجمنهای صنفی، تورم موجب شده برخی کارگران حتی با زمین رایگان هم توان مالی کافی برای مشارکت در ساخت مسکن را نداشته باشند. بروکراسی اداری تجربه نشان داده است که پیچیدگیهای اداری میتواند سرعت پروژههای مسکن را کاهش دهد. نیاز به همافزایی بدون همکاری جدی کارفرمایان، تعاونیها و بانکها، این طرح به نتیجه مطلوب نخواهد رسید. احیای سنت ساخت مسکن کارگری کارشناسان معتقدند که بازگشت به سنت تعاونیهای مسکن و حمایت دولتی از این بخش میتواند تأثیر شگرفی بر کاهش هزینههای زندگی کارگران داشته باشد. در این الگو، سودآوری فردی جای خود را به منافع جمعی میدهد. اهمیت اجتماعی و اقتصادی طرح تأثیر بر خانوادهها کاهش دغدغه اجارهنشینی افزایش امنیت مالی خانوادهها تأثیر بر اقتصاد افزایش بهرهوری نیروی کار رونق صنعت ساختمان و صنایع وابسته ایجاد اشتغال مستقیم و غیرمستقیم راهکارهای موفقیت طرح شفافیت در روند ثبتنام و تخصیص واحدها ارائه تسهیلات بانکی واقعی و قابل بازپرداخت تقویت نقش تعاونیها و حذف واسطهها کنترل تورم و افزایش قدرت خرید کارگران پرسشهای پرتکرار آیا زمینها کاملاً رایگان هستند؟ بله، زمینهای دولتی با مالکیت 99 ساله در اختیار کارگران قرار میگیرند. چه کسانی مشمول طرح هستند؟ کارگران، روستاییان و اقشار کمدرآمد تحت پوشش وزارت تعاون. نحوه ثبتنام چگونه است؟ از طریق تعاونیهای مسکن کارگری و سامانههای وزارت تعاون و راه و شهرسازی. جمعبندی پروژه مسکن کارگری با زمین رایگان یکی از مهمترین اقدامات دولت چهاردهم در حوزه عدالت اجتماعی است. این طرح اگر با جدیت اجرا شود، میتواند دهها هزار کارگر و خانوادههایشان را از دغدغه اجارهنشینی نجات دهد. با توجه به ظرفیت عظیم تعاونیها و حمایت کارفرمایان، آینده روشنی برای این پروژه پیشبینی میشود. منابع خبری اقتصاد ایرانی ایرنا وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی وزارت راه و شهرسازی |