کارشناس مسائل سیاسی، توافق اخیر ایران و آژانس را کاری هوشمندانه دانست و گفت: این توافق مانع تکمیل جدولی شد که صهیونیست‌ها، آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها قصد داشتند با آن، فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران را به عنوان تهدیدی برای امنیت جهانی معرفی کنند.

به گزارش ایسنا، در پی جنگ 12 روزه و حمله رژیم صهیونیستی و آمریکا به تاسیسات هسته‌ای ایران و همچنین تحولاتی که در روابط ایران و آژانس با توجه به قانون مجلس مبنی بر تعلیق همکاری‌ها بین ایران و آژانس به وجود آمد، طی هفته‌های گذشته ایران و آژانس برای پرداختن به تحولات ناشی از حملات نظامی به تأسیسات هسته‌ای کشور، الزامات قانون مجلس و عملیاتی نبودن ترتیبات عادی پادمانی، گفتگوهای فشرده‌ای را در سه دور با مشارکت نمایندگان وزارت خارجه و سازمان انرژی اتمی در وین و تهران انجام دادند.

هدف این گفت‌وگوها، یافتن راهکارهایی عملی برای استمرار تعامل در وضعیت خاص ناشی از تعرض نظامی غیرقانونی به تاسیسات هسته‌ای ایران بود؛ راهکاری که هم نگرانی‌های امنیتی ایران را برطرف سازد و هم پاسخگوی برخی الزامات فنی آژانس، به‌دلیل تداوم عضویت ایران در معاهده منع اشاعه و موافقتنامه پادمان، باشد. این مذاکرات، با در نظرداشتن قانون مجلس شورای اسلامی انجام شد.  

روز سه‌شنبه در قاهره دور نهایی مذاکرات بین «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه ایران و «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برگزار و تفاهم نهایی حاصل شد.

نتیجه این گفت‌وگوها که با هماهنگی شورای عالی امنیت انجام شده است، دستیابی به یک تفاهم جدید میان ایران و آژانس بود که روز سه‌شنبه رسماً اعلام شد.  

براساس اعلام منابع خبری برخی ویژگی‌های این توافق عبارتند از:

تطابق با قانون مصوب مجلس شورای اسلامی

توجه به واقعیات ناشی از حمله نظامی

 غیرمشروع به تأسیسات هسته‌ای ایران و شناسایی ضرورت تغییر چارچوب همکاری‌ها

 در نظر گرفتن نگرانی‌های مشروع ایران درباره امنیت و حفاظت از تأسیسات هسته‌ای

باز نگاه داشتن مسیر ادامه همکاری و تعامل میان ایران و آژانس به شیوه‌ای که نگرانی‌های امنیتی ایران نیز تامین شود. 

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز در گفت‌وگویی در ارتباط با این توافق اظهار کرد: باید تاکید کنم بر اساس این توافق هیچ دسترسی به بازرسان آژانس الان داده نمی‌شود. مگر در بحث نیروگاه بوشهر به خاطر تعویض سوخت این نیروگاه. براساس مصوبه شورای عالی امنیت ملی این دسترسی داده شده بود و الان جریان دارد.

وی با بیان اینکه «نفس این توافق هیچ دسترسی ایجاد نمی‌کند و بر اساس گزارش‌هایی که ایران بعدا خواهد داد نوع دسترسی‌ها باید در زمان خودش مورد مذاکره قرار بگیرد»، ادامه داد: در مورد شکل و نوع دسترسی‌های آژانس در این توافق هیچ صحبتی نشده است و به بعد از ارائه گزارش ایران در مذاکرات جداگانه‌ای که در آینده صورت می‌گیرد، موکول شده است.

عراقچی افزود: در مجموع فکر می‌کنم گام جدیدی در مسیر درست برداشته شده است. بهانه جویی‌ها را کامل از بین می‌برد. کسانی که دنبال بهانه بودند که برای مقاصد خودشان سوءاستفاده کنند، این توافق آنها را خلع سلاح می‌کند.

توافق با آژانس نشان‌دهنده جدیت ایران در پیگیری حقوق هسته‌ای خود است

«محمدحسین رنجبران» کارشناس مسائل سیاسی، در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به توافق اخیر ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی در مصر و با بیان اینکه تصمیم‌گیری برای حصول چنین توافقی در سطوح بالای کشور اتخاذ شده بود، اظهار کرد: «این توافق که وزیر امور خارجه به عنوان یکی از تصمیم گیرندگان سطوح بالا، مجری اجرای آن تعیین شده، اقدامی هوشمندانه و شجاعانه بوده است.»

او افزود: «با وجود عملکرد ناجوانمردانه و سیاسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد ایران، این تصمیم هوشمندانه نظام مانع تکمیل جدولی شد که صهیونیست‌ها، آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها قصد داشتند با آن، فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران را به عنوان تهدیدی برای امنیت جهانی معرفی کنند.»

رنجبران با بیان این که  همانطور که وزیر خارجه تاکید داشتند ، انشاالله روند اجرای این توافق با الزاماتی که مشخص شده به پیش خواهد رفت ، تأکید کرد: «این توافق نشان‌دهنده جدیت جمهوری اسلامی ایران در پیگیری حقوق هسته‌ای خود است و آژانس نیز باید به این جدیت توجه داشته باشد، چرا که عدم توجه به این الزام‌ها، مسیر پیشرفت همکاری را مختل خواهد کرد.»

این کارشناس مسائل سیاسی همچنین به تجربیات گذشته تعاملات ایران و آژانس در طی این سال ها اشاره کرد و یادآور شد: «اگرچه آژانس عملکردی دوگانه و سیاسی داشته و ابزاری در دست قدرت‌هایی همچون آمریکا و رژیم صهیونیستی است، ولی مناسب است که به تجربیات سال های گذشته نیز توجه کنیم. مثلاً با نگاهی به سال 1386 می‌توان دید که پرونده هسته‌ای کشور با هدایت آقای علی لاریجانی، دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی در مسیر صحیحی قرار داشت. اما تغییر آقای لاریجانی توسط رییس جمهور وقت و مسائلی دیگری که در این ارتباط پیش آمد، باعث شد که پرونده هسته ای ایران  به سمت امنیتی شدن حرکت کند و قطعنامه‌هایی علیه ایران صادر شود.»

رنجبران با بیان اینکه این قطعنامه‌ها باعث ایجاد فضایی امنیتی علیه برنامه‌های هسته‌ای کشور شدند، خاطرنشان کرد: «این فضا زمینه‌ساز جمع‌آوری اطلاعات علیه دانشمندان هسته‌ای کشور و ترور دانشمندانی همچون شهید شهریاری، شهید رضایی‌نژاد و شهید علی‌محمدی شد.»

توافق ایران و آژانس می‌تواند در جلوگیری از بازگشت اسنپ‌بک نقش مؤثری ایفا کند

این کارشناس مسائل سیاسی در بخش دیگری از صحبت های خود به تلاش اروپایی‌ها برای فعال‌سازی مکانیزم ماشه و اهداف آنها از این اشاره کرد و گفت : توافق صورت گرفته بین ایران و آژانس  به عنوان یک گام جدید می‌تواند در جلوگیری از بازگشت اسنپ‌بک و جلوگیری از تکمیل آن جدولی که هدفش ضربه زدن به جمهوری اسلامی است، نقش مؤثری ایفا کند.»

او با بیان این که رژیم صهیونیستی «سگ هاری» است که با هدف گسترش سایه جنگ در منطقه تلاش و توطئه افکنی می‌کند، افزود: «ما هر تصمیمی برای جلوگیری از جنگ بگیریم، در واقع منافع اسراییل و آمریکا را محدود و منافع ملی خود را تقویت کرده‌ایم.»

رنجبران در بخشی از صحبت‌های خود به واکنش برخی نمایندگان مجلس در ارتباط با این توافق اشاره کرد و گفت: «بخشی از نمایندگان این ادعا را مطرح می‌کنند که این توافق شفاف نیست و به شورای عالی امنیت ملی و وزارت امور خارجه انتقاد می‌کنند. اما باید گفت در این شرایط حساس، ارائه بی‌موقع اطلاعات می‌تواند به منافع ملی آسیب بزند.»

او همچنین گفت: «افرادی که در این سال‌ها منافع حزبی و قبیله‌ای را بر منافع ملی ترجیح داده‌اند چنان که بعضا آنچه در جلسات غیرعلنی مجلس مطرح شده را برخلاف قوانین و مقررات منتشر کرده اند، نباید انتظار شفافیت کامل در این برهه حساس را داشته باشند. زمانی که مخاطرات برطرف شود، اطلاعات لازم در اختیار آنان قرار خواهد گرفت و  آنها باید بدانند اعضای شورای عالی امنیت ملی دلسوزی بیشتری از آنها نسبت به کشور و نظام دارند.»