فوق تخصص غدد و متابولیسم با اشاره به اینکه اضافه‌وزن، کم‌تحرکی، سابقه خانوادگی، افزایش سن و شب‌بیداری از جمله عوامل خطر دیابت این بیماری خاموش اما کشنده است گفت: شب‌بیدارها مراقب دیابت باشند.

به گزارش ایرنا از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، مرضیه هادوی اظهار کرد: علائم بالینی، مقادیر آزمایشگاهی و تست‌های غربالگری از جمله راه‌های تشخیص دیابت هستند.

وی درباره مقادیر تشخیصی پیش‌دیابت هم عنوان کرد: پیش‌دیابت به حالتی میان شرایط نرمال و دیابتی گفته می‌شود.

پرنوشی، پرادراری و حوادث قلبی‌ و عروقی از علائم و عوارض شایع دیابت هستند

این فوق تخصص غدد و متابولیسم با اشاره به عوارض دیابت تصریح کرد: اگر در فرد دیابتیک قند خون بالا باشد مریض دچار عوارضی مانند پرنوشی، پرادراری و مختل شدن کیفیت زندگی خواهد شد، به طور کلی عوارض دیابت به دو دسته میکروواسکولار (درگیری عروق ریز) و ماکروواسکولار (درگیری عروق بزرگ) تقسیم شده که در دسته اول ارگان‌هایی مانند چشم، کلیه‌ها و عصب محیطی تحت تاثیر قرار می‌گیرند و در دسته دوم هم فرد دچار سکته‌های قلبی، مغزی و آترواسکلروز خواهد شد.

هادوی با توجه به وجود عوارض گسترده دیابت یادآور شد: در گذشته اهداف درمان دیابت اغلب بر کنترل قند خون بیمار متمرکز بود اما طی سال‌های اخیر رویکرد به سمتی تغییر یافته که علاوه بر کنترل قند خون، بقای بیمار هم افزایش یابد؛ یعنی داروهایی تجویز می‌شوند که در کنار کنترل قند خون، از مرگ و میر ناشی از حوادث قلبی عروقی هم پیشگیری کنند.

وی اخذ شرح حال کامل و جامع از وضعیت بیمار دیابتیک در اولین ویزیت را ضروری دانست و خاطرنشان کرد: اولین ویزیت این بیماران معمولا زمان بیشتری را به خود اختصاص می‌دهد و طی آن مواردی مانند رعایت سبک زندگی سالم و بایدها و نبایدها آموزش داده می‌شود.

استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه‌ علوم پزشکی ایلام پیرامون پیشگیری و اقدام به موقع در بیماری دیابت توصیه کرد: آگاهی، پیشگیری و اقدام به موقع، سه اصل کلیدی در کنترل این بیماری هستند، شخصی که دارای عوامل دخیل در دیابت مانند سابقه خانوادگی باشد باید نسبت به بروز این بیماری حساسیت بیشتری از خود نشان دهد و سبک زندگی، تغذیه، فعالیت، تحرک و استرس‌هایش را کنترل کند.

وی افزود: توصیه‌ ما این است که این افراد حداقل سالی یک‌بار قند خون خود را چک کنند تا اگر مشکلی وجود داشت بلافاصله اقدامات پیشگیری و درمانی را انجام دهند.

به گفته این پزشک متخصص، علاوه بر عواملی مانند اضافه‌وزن، کم‌تحرکی، فشار خون و کلسترول بالا، سابقه خانوادگی دیابت و افزایش سن، بیدار ماندن در طول شب و به اصطلاح شب‌بیداری هم یکی از عوامل خطر مهم ابتلا به دیابت است که می‌تواند جنبه‌های مختلف سلامت فرد را تهدید کند، از دلایلی که این موضوع را توجیه می‌کند می‌توان به پرخوری در طول شب و نیز تحت تأثیر قرار گرفتن بسیاری از هورمون‌های تنظیم‌کننده دارای سیکل شبانه و روزانه اشاره کرد.

اصلاح سبک زندگی، پایه و اساس درمان دیابت

رییس دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایلام ضمن اشاره به درمان دیابت گفت: درمان این بیماری باید کنترل‌شده و با برنامه‌ریزی صورت‌ بگیرد، اغلب موارد دیابت، از نوع دو هستند که در این صورت اگر بیمار در همان آغاز و با جدیت به اصلاح سبک زندگی خود بپردازد، امید به بهبودی افزایش می‌یابد. پایه و اساس درمان دیابت، اصلاح life style یا سبک زندگی است، رعایت تغذیه سالم، داشتن فعالیت و تحرک، کنترل استرس و فشارهای روانی و نیز مصرف منظم داروها منجر به کنترل دیابت خواهد شد.

هادوی افزود: در مورد فعالیت بدنی و داشتن تحرک، پیاده‌روی به مدت حداقل 30 دقیقه در روز توصیه می‌شود، بیماران دیابتی باید مصرف قندهای ساده مانند شکلات و شیرینی را حذف کنند، در مورد مصرف میوه‌های شیرین هم لازم است بدانیم فرد مبتلا به دیابت مجاز به مصرف سه واحد میوه در قالب سه میان وعده در طول روز است، یک سیب متوسط، یک نارنگی یا یک خوشه کوچک انگور معادل یک واحد میوه محسوب می‌شود.

وی تأکید کرد: بیماران دیابتی توجه داشته باشند که در طول روز سه وعده غذایی اصلی سبک و سه میان‌وعده سالم داشته باشند تا رژیم غذایی آنان به تعادل برسد.

ضرورت افزایش مصرف آب و مایعات در فصل تابستان توسط بیماران دیابتی

این متخصص غدد درون‌ریز در ادامه به ذکر توصیه‌هایی برای دیابتی‌ها در فصل تابستان پرداخت و گفت: بدن بیماران دیابتی، مستعد از دست دادن آب است؛ بنابراین این افراد باید در فصل گرما مصرف آب و مایعات را افزایش دهند و در ساعات اوج گرما هم از منزل خارج نشوند، همچنین با توجه به مسافرت در فصل تابستان، باید داروهای مصرفی را حتماً همراه خود داشته باشند و داروهای حساس مانند قلم انسولین را در معرض دمای بیش از 25 درجه قرار ندهند تا به آن آسیبی وارد نشود.

وی با اشاره به برخی باورهای غلط رایج در زمینه مصرف انسولین، گفت: نکته مهم این است که بیماران دیابتی در مورد اصلاح سبک زندگی و نحوه صحیح مصرف داروها، تنها به توصیه‌های پزشک معالج خود گوش دهند و با پیروی از نظرات غیر تخصصی و نادرست اطرافیان، دچار گمراهی نشوند، در این میان برخی افراد تصور می‌کنند که تزریق انسولین مضر است و سبب آسیب قلبی می‌شود؛ که این مورد نادرست است چرا که آنچه باعث بروز بیماری‌های قلبی می‌شود، عدم کنترل دیابت در درازمدت است نه مصرف انسولین.

هادوی یادآور شد: برای کنترل دیابت، همکاری خود بیمار هم بسیار حائز اهمیت است؛ چرا که در بیش از 50 درصد فرآیند درمانی، خود بیمار دخیل است، نکته دیگر اینکه در روند درمانی، فقط دیابت را در نظر نمی‌گیریم بلکه طی مراجعات بیماران که معمولاً هر سه ماه یکبار صورت می‌گیرد، فشار خون را هم پایش می‌کنیم و اهمیت کنترل فشار خون بسیار بالاست و این موضوع نباید به فراموشی سپرده شود.