به نقل از ایسنا؛ بر اساس آخرین گزارش ها مقرر شده تا اصلاح آیین نامه مشاغل سخت و زیان آور با همفکری کارگران و کارفرمایان صورت گیرد و درجه سختی و زیان آوری متناسب با شغل تعیین شود.

مشاغل سخت و زیان آور (Arduous and Hazardous Works) از جهات فیزیکی، شیمیایی یا روانی، کارگران حاضر در محیط کار را در معرض آسیب هایی جدی قرار می دهند از این رو دلیل استفاده از صفت سخت و زیان آور برای این دسته شغل ها برای اشاره به شرایط طاقت فرسا، مشقت بار و پرفشاری است که این مشاغل دارند و شاغلان را در مدت زمان کوتاه تری به نقطه ی نیاز به استراحت روزانه و پیرو آن، به نقطه استحقاق زودرس برای ورود به دوران بازنشستگی می رسانند.

قانونگذار برای کسانی که در مشاغل سخت و زیان آور اشتغال به کار دارند به دلیل تحمل فشارهای روحی و روانی و آثار و پیامدهای زیانبار و آسیب های جسمی ناشی از اشتغال به کارهای سخت و زیان آور تمهیدات و مزایایی درنظر گرفته است به نحوی که با داشتن 20 سال سابقه مستمر بدون شرط سنی امکان بهره مندی از مزایای بازنشستگی را دارند. همچنین شاغلان این دسته کسب و کارها باید روزی 6 ساعت و هفته ای 36 ساعت کار کنند و اضافه کاری درباره مشاغل سخت و زیان آور ممنوع است.

طبق اعلام مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی،اصلاح آیین نامه مشاغل سخت و زیان آور با همفکری جامعه کارگری و کارفرمایی انجام می شود و درجه سختی و زیان آوری باید متناسب با شغل باشد تا کارفرمایان و صندوق تامین اجتماعی دچار مشکل نشوند.کاهش شنوایی،ضعف بینایی، آسیب های جسمی و حرکتی،ایجاد مشکلات تنفسی،قلبی و عروقی،فشارهای روانی و عصبی و مسائلی از این دست از جمله پیامدها و آسیب های جسمی و روحی است که ممکن است حتی با گذشت چند سال پس از بازنشستگی در افراد بروز کند و ادامه یابد؛ از آن گذشته سر و کار داشتن افراد با مواد خطرناک شیمیایی، مواد رادیواکتیو و مشاغل دارای سر و صدا و آلایندگی زیاد نیز آنان را در ردیف مشاغل سخت و زیان آور قرار می دهد.

در ماه های اخیر طی جلسه ای که میان مصطفی سالاری ، مدیر عامل سازمان تامین اجتماعی و تنی چند از مقامات کارگری وکارفرمایی برگزار شد، روند اصلاح آیین نامه مشاغل سخت و زیان آور کلید خورد و اعلام شد که با همکاری نمایندگان کارگری، کارفرمایی، وزارت کار، وزارت بهداشت و سازمان تأمین اجتماعی، اصلاحیه مذکور تدوین شده و وارد فاز اجرایی خواهد شد.

در همین راستا، مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی اخیرا اعلام کرده که آیین نامه مشاغل سخت و زیان آور با همفکری جامعه کارگری و کارفرمایی در فرصت زمانی کوتاه تدوین و اصلاح خواهد شد.

به گفته وی درجه سختی و زیان آوری باید متناسب با شغل باشد تا کارفرمایان و صندوق تامین اجتماعی با مشکل مواجه نشوند.

به نظر می رسد که وزارت کار و سازمان تامین اجتماعی از اصلاح مشاغل سخت و زیان آور درصدد بازتعریف مشاغل سخت و زیان آور و ارائه تعریف دقیق تر و شفاف تر هستند تا از این طریق ساز و کاری به وجود آید که ضمن فراهم شدن امکان بازنشستگی پیش از موعد برای کارگران، کارفرمایان نیز کمتر تحت تاثیر قرار گرفته یا دچار مشکل شوند.

بر اساس تبصره 2 ماده 76 قانون بیمه تامین اجتماعی، کارهای سخت و زیان آور به شغل هایی گفته می شود که در آن ها عوامل فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی محیط کار غیر استاندارد بوده و فرد با انجام آن کار، فشار جسمی و روانی بیش از ظرفیت طبیعی را متحمل و در اثر آن به بیماری و عوارض آن مبتلا شود.

ماده یک آیین نامه مشاغل سخت و زیان آور این مشاغل را که به آنها سختی کار تعلق گرفته به 2 دسته تقسیم کرده است:

الف ـ مشاغلی که صفت سخت و زیان آور با ماهیت شغلی وابستگی دارد اما می توان با به کارگیری تمهیدات بهداشتی،ایمنی و تدابیر فنی مناسب توسط کارفرما سختی و زیان آوری آنها را حذف کرد.

ب ـ مشاغلی که ماهیتاً سخت و زیان آور بوده و با به کارگیری تمهیدات بهداشتی، ایمنی و تدابیر فنی کارفرما،صفت سخت و زیان آوری کاهش یافته اما کماکان سخت و زیان آوری آنها حفظ می شود. در واقع برخلاف مشاغل گروه "الف" که با بکارگیری تمهیدات ایمنی و تلاش کارفرمایان سختی کار کاهش می یابد، مشاغل گروه "ب" ماهیتا سخت و زیان آور هستند و این صفت در ذات آنها وجود دارد.

پیشتر احمد میدری ، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با تایید تدوین لایحه ای برای اصلاح مشاغل سخت و زیان آور گفته بود: با توجه به مسائل مطرح شده از سوی فعالان اقتصادی و نمایندگان مجلس در حوزه مشاغل سخت و زیان آور، لایحه ای برای اصلاح این موضوع آماده و پیشنهاد کرده ایم نظرات بخش خصوصی و صاحبان کسب وکار در شورای گفت وگو، حتی به صورت غیرحضوری دریافت و به این متن اضافه شود تا در نهایت نسخه ای جامع تر به دولت و در صورت نیاز به مجلس ارسال شود.

به گفته وزیر کار عناوین شغلی که در ردیف مشاغل سخت و زیان آور قرار گرفته اند بدون لحاظ کردن تغییرات محیط کار یا استفاده از تجهیزات ایمنی به روز، همچنان در فهرست باقی مانده اند که این مساله باید به روزرسانی و بازتعریف شود.

وی درباره اصلاح عناوین شغلی که در ردیف مشاغل سخت و زیان آور قرار گرفته اند معتقد است که این عناوین بدون لحاظ کردن تغییرات محیط کار یا استفاده از تجهیزات ایمنی به روز، همچنان در فهرست باقی مانده اند که این موضوع موجب نارضایتی واحدهای تولیدی شده و باید به روزرسانی و بازتعریف شود.

درحال حاضر برخی مشاغل از سوی وزارت کار تحت عنوان شغل های با سختی کار بالا و مخل سلامت جسم و روان تعیین شده که به دلیل سخت بودن شرایط چنین کارهایی، سوابق بیمه ای کارکنان و کارگران مشاغل با سختی کار بالا 1.5 برابر محاسبه می شود.

در حال حاضر کار در معدن، حفر قنات و چاه، کارهای مرتبط با کوره های مذاب، عملیات مربوط به جمع آوری و دفن زباله ها، کار در فضاهایی که ارتعاشات صوتی حاکم بر محیط بر سیستم شنوایی آسیب رسان است، کارهای مرتبط با سمپاشی و ضدعفونی کردن، کار آتش نشانی، کار غواصی که تحت فشار غیرطبیعی محیط باشد و کارهایی که در معرض تشعشات رادیواکتیو هستند از جمله مشاغل سخت و زیان آور به شمار می روند.

علاوه بر کارهای سخت و زیان آور مشخص شده طبق مصوبات شورای عالی حفاظت فنی و موارد تأیید شده توسط کمیته های استانی، موارد زیر نیز سخت و زیان آور شناخته می شوند.

1ـ مشاغلی که در ندامتگاه ها و زندان ها مستقیماً با زندانی ارتباط دارند.

2ـ مشاغلی که مستقیماً در مراکز روان درمانی با بیماران روانی مرتبط هستند.

3ـ خبرنگاری

کارفرمایان کارگاه های مشمول قانون تامین اجتماعی مکلفند قبل از آن که کارهای سخت و زیان آور را به کارگران خود محول کنند، معاینات پزشکی لازم را انجام داده و کارگران را به لحاظ قابلیت و استعداد جسمانی متناسب برای نوع کار بسنجند و به صورت دوره ای معاینات پزشکی را تکرار کنند.

سوابق کار در مشاغل سخت و زیان آور یک و نیم برابر محاسبه می شود و افرادی که در مشاغل سخت و زیان آور و طاقت فرسا 20 سال سابقه کار متوالی یا 25 سال سابقه کار متناوب را داشته و حق بیمه این ایام را به سازمان تامین اجتماعی واریز کرده باشند، می توانند تقاضای بازنشستگی خود را ارائه کنند.