حدود 900 هزار ایرانی مقیم خارج همچنان یارانه نقدی دریافت می‌کنند. این در حالی است که یارانه فقط 150 هزار نفر قطع شده و سالانه بیش از 3.7 هزار میلیارد تومان از منابع کشور هدر می‌رود.

پیگیری‌ها نشان می‌دهد حدود 900 هزار نفر از ایرانیان خارج‌نشین که ماه‌هاست به کشور بازنگشته‌اند، همچنان در فهرست یارانه‌بگیران قرار دارند. این موضوع در حالی رخ می‌دهد که بخشی از این گروه حتی امکان برداشت یارانه خود را به دلیل راکد بودن حساب‌ها ندارند.

به گفته احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، تاکنون یارانه 750 هزار نفر در دولت چهاردهم قطع شده است که از این تعداد:

150 هزار نفر مقیم خارج کشور بوده‌اند.

باقی افراد در دهک‌های پردرآمد قرار داشتند.

اما هنوز 900 هزار ایرانی خارج‌نشین در لیست باقی مانده‌اند.

در مردادماه 1404 با اجرای قانون بودجه و برنامه هفتم توسعه، دولت اقدام به حذف بخشی از یارانه‌بگیران کرد.

تعداد یارانه‌بگیران از 49.6 میلیون نفر در تیرماه به 46.5 میلیون نفر در مرداد کاهش یافت.

یعنی حدود 3 میلیون نفر حذف شدند.

با این وجود، هنوز 15 میلیون نفر از گروه‌های پردرآمد در لیست باقی مانده‌اند.

بر اساس آمار رسمی، دهک دهم تقریباً به طور کامل از لیست یارانه‌بگیران حذف شده است. تنها عده‌ای معدود با شرایط خاص (مانند داشتن فرزند معلول) همچنان یارانه دریافت می‌کنند.

سرپرستان خانوارهایی که یارانه‌شان قطع شده است، می‌توانند از ابتدای شهریور به مدت 20 روز به سامانه حمایت hemayat.sfara.ir مراجعه و درخواست بررسی مجدد ثبت کنند.
اطلاعات این افراد با داده‌های بانکی، تراکنش‌ها و محل سکونت تطبیق داده خواهد شد.

یکی از مشکلات موجود، قرار گرفتن برخی از خارج‌نشین‌ها در دهک‌های پایین درآمدی است.
مثال: فردی که سال‌ها خارج از ایران زندگی می‌کرد، به دلیل نداشتن تراکنش بانکی، در دهک یک ثبت شده و همچنان یارانه دریافت کرده است.

یارانه پرداختی به 900 هزار ایرانی خارج‌نشین در حالی ادامه دارد که بخش بزرگی از این مبالغ هرگز استفاده نمی‌شود.

مجموع این یارانه‌ها حدود 3.7 هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود.

این منابع می‌توانست صرف اجرای طرح کالابرگ و حمایت از اقشار ضعیف شود.

طبق آیین‌نامه دهک‌بندی:

یارانه کسانی که مقیم خارج هستند باید قطع شود.

افرادی که بیش از 5 بار در سال به خارج سفر می‌کنند، مشمول دریافت یارانه نیستند.

با این حال اجرای ناقص این آیین‌نامه موجب باقی ماندن نزدیک به یک میلیون خارج‌نشین در لیست شده است.

طبق قانون بودجه 1404، دولت از محل حذف افراد غیرمشمول باید حدود 40 هزار میلیارد تومان منابع برای کالابرگ تأمین کند.
اما به دلیل تعلل در حذف خارج‌نشین‌ها و پردرآمدها، این هدف هنوز محقق نشده است.

کارشناسان اقتصادی و کانون‌های صنفی بارها تأکید کرده‌اند که:

ادامه پرداخت یارانه به خارج‌نشین‌ها ظلم به دهک‌های ضعیف است.

دولت باید با شفاف‌سازی لیست یارانه‌بگیران، منابع را به نیازمندان واقعی اختصاص دهد.

ادامه پرداخت یارانه به 900 هزار ایرانی خارج‌نشین، نمونه‌ای آشکار از ناکارآمدی در سیستم دهک‌بندی و شناسایی مشمولان است.
این روند علاوه بر هدررفت منابع، موجب کاهش اعتماد عمومی نسبت به عدالت در توزیع یارانه‌ها می‌شود.
اجرای کامل حذف غیرمشمولان می‌تواند هم فشار مالی دولت را کاهش دهد و هم منابع بیشتری برای دهک‌های پایین آزاد کند.

خبرگزاری تسنیم

خبرگزاری مهر

گزارش‌های وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی