این روزها محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر پیشین ارتباطات دولت دوازدهم و چهره شناخته‌شده دهه شصتیِ عالم سیاست، بار دیگر در کانون توجه رسانه‌ها قرار گرفته است. او که در انتخابات چهاردهم ریاست‌جمهوری نقشی جدی در پیروزی مسعود پزشکیان ایفا کرد، حالا با فاصله‌ای کوتاه از تشکیل دولت جدید، زبان به انتقاد گشوده و از عملکرد تیم پزشکیان گله می‌کند. اظهارات اخیر او، که با صراحت و لحنی سیاسی همراه است، بیش از هر زمان دیگری نگاه‌ها را به سمت آینده و احتمالا بازگشت زودهنگامش به میدان سیاست معطوف کرده است. آذری‌جهرمی در گفت‌وگویی آشکارا از بی‌توجهی دولت به نظرات خود سخن گفت: «پزشکیان جواب تلفن من را نمی‌دهد... وزرا بعد از گرفتن مسئولیت گوششان سنگین می‌شود و حتی به تلفن هم پاسخ نمی‌دهند. پزشکیان به مشورت نخبگان باور دارد اما زیرمجموعه‌اش در این مسیر چابک عمل نمی‌کند.» این سخنان، گرچه در ظاهر گلایه‌ای شخصی جلوه می‌کرد، اما در واقع نقدی سیاسی به عملکرد دولت بود.

از سلفی سیاسی تا نقد علنی

این نخستین بار نبود که وزیر سابق به چنین مواضعی دست می‌زد. او چندی پیش در دیداری با علی طیب‌نیا و محمدجواد ظریف، تصویری سه‌نفره منتشر کرد که حامل پیام سیاسی روشنی بود: فاصله گرفتن از دولت پزشکیان و شکل‌گیری یک جریان جدید در میان حامیان دیروز رییس‌جمهور. در گفت‌وگویی دیگر نیز صریح‌تر شد و تأکید کرد: «تعارفات باید کنار گذاشته شود؛ دولت باید از افراد کارآمد استفاده کند و افراد ناکارآمد را بدون تعارف کنار بگذارد. بعضی اوقات گفته‌ایم اما گوششان سنگین است. گاهی تلفن جواب نمی‌دهند، نامه می‌نویسیم اما نمی‌خوانند.» این لحن به‌خوبی نشان می‌دهد که آذری‌جهرمی دیگر نمی‌خواهد صرفا در حاشیه بماند. او به‌نوعی در حال بازسازی چهره سیاسی خویش است؛ چهره‌ای که می‌تواند نه‌تنها منتقد دولت بلکه شاید بازیگر انتخابات آتی باشد.

پیوند سیاسی با علی لاریجانی

نکته قابل‌توجه در اظهارات اخیر آذری‌جهرمی، بازخوانی نسبت سیاسی‌اش با علی لاریجانی بود. او تأکید کرد که پیش از رد صلاحیت لاریجانی در ستاد او فعالیت داشته و تنها به توصیه مستقیم لاریجانی بوده که به سمت تیم پزشکیان رفته است: «من آقای پزشکیان را نمی‌شناختم. این توصیه آقای لاریجانی و ایجاد تکلیف شرعی باعث شد به او کمک کنم... لاریجانی با وجود حضور قالیباف گفتند که از پزشکیان حمایت کنید.» این جملات نشان می‌دهد رابطه آذری‌جهرمی با لاریجانی فراتر از یک همکاری سیاسی ساده است. نوعی رابطه مرید و مرادی که می‌تواند آینده سیاسی او را نیز تحت‌تأثیر قرار دهد. با توجه به دو بار رد صلاحیت لاریجانی در انتخابات ریاست‌جمهوری، برخی تحلیلگران معتقدند که او شاید به‌جای خود، فردی همچون آذری‌جهرمی را برای میدان آماده کند؛ دست‌کم به‌عنوان گزینه دوم و جایگزین در صورت تکرار همان سناریو.

ماجرای «ارتفاع بگیریم» و «اسنپ»

نقش‌آفرینی آذری‌جهرمی در کمپین انتخاباتی لاریجانی نیز نشانه‌ای از همین پیوند سیاسی است. به‌گفته برخی منابع، شعار پرحاشیه «ارتفاع بگیریم» و ماجرای طنازانه «اسنپ» در روز ثبت‌نام لاریجانی، حاصل طراحی‌های تیم رسانه‌ای نزدیک به آذری‌جهرمی بود. پس از ثبت‌نام لاریجانی در انتخابات خرداد 1403، نخستین توییت او با این جمله همراه شد: «برای عبور از موانع، باید از روش‌های منسوخ، #ارتفاع_بگیریم». همین عبارت کافی بود تا موجی از تفسیرها شکل گیرد. منتقدان گفتند که این شعار کنایه‌ای به سانحه سقوط بالگرد ابراهیم رییسی است، جایی که گزارش‌ها از دستور «ارتفاع گرفتن» خبر می‌داد. این تعبیر، به‌سرعت به جنجالی رسانه‌ای بدل شد. ماجرای دیگر، شوخی خبرنگاران هنگام ورود لاریجانی به ستاد انتخابات بود. یکی از خبرنگاران با طعنه پرسید: «آقای لاریجانی، با اسنپ آمدید یا تپسی؟»؛ پرسشی که اشاره‌ای به نقشه منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی داشت، نقشه‌ای که مسیر حرکت لاریجانی از بیت رهبری تا پاستور را نشان می‌داد. پاسخ لاریجانی که «چیزهای مهم‌تری در آن توییت بود»، نشان داد که او از حاشیه‌ها فاصله می‌گیرد، اما اصل ماجرا در افکار عمومی باقی ماند.

آینده سیاسی آذری‌جهرمی

در چنین فضایی، بازگشت آذری‌جهرمی به میدان سیاست دور از انتظار نیست. او با انتقادهای صریح از دولت پزشکیان، تأکید بر پیوند با لاریجانی و نقش‌آفرینی در حاشیه‌های انتخاباتی، خود را به‌عنوان بازیگری تازه‌نفس اما پرحاشیه معرفی کرده است. حال باید دید که آیا او در قامت یک سیاستمدار مستقل و یا در قالب بازوی لاریجانی وارد کارزار آینده می‌شود.با این حال، تجربه ماجرای «ارتفاع بگیریم» و «اسنپ» به او یادآور می‌شود که سیاست ایران، میدان بازی با کلمات و نمادهاست؛ جایی که یک جمله می‌تواند به سرعت مسیر یک کمپین را تغییر دهد. شاید به همین دلیل است که برخی منتقدان به او طعنه می‌زنند: اگر قرار است به میدان برگردی، نه با اسنپ و نه با گرفتن ارتفاع، بلکه با برنامه‌ای جدی و متکی بر ظرفیت واقعی جامعه بازگرد. البته که آذری جهرمی در کمپین انتخاباتی پزشکیان قابل قبول ظاهر شد و این شاید مقدمه ای باشد برای گام های جدی تر در عالم سیاست. 

خراسان