همشهری نوشت: تقریبا یک سال پیش، اجرای متناسب سازی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی در دستور کار قرار گرفت و بعد از چند ماه پرحاشیه متناسب سازی براساس احکام حقوقی جدید به سرانجام رسید، اما در فروردین امسال نه تنها مبلغی بابت متناسب سازی حقوق به حساب بازنشستگان تأمین اجتماعی واریز نشد، بلکه آنها از دریافت مبلغ افزایش حقوق نیز محروم شدند و حقوق فروردین آنها دقیقا همان حقوق محاسبه شده برای اسفندماه بوده است.

هفت خوان متناسب سازی مستمری تأمین اجتماعی

بعد از تصویب متناسب سازی حقوق بازنشستگان در برنامه هفتم توسعه، مقرر شد در 3 سال، 100 درصد حقوق بازنشستگان و مستمری بگیران با شاغلان هم ردیف متناسب سازی شود به گونه ای که در سال نخست 40 درصد و در سال دوم و سوم، هر سال 30 درصد متناسب سازی روی دریافتی بازنشسته و مستمری بگیر اعمال شود.

در اجرای این فرآیند برای بازنشستگان تأمین اجتماعی، شهریور 1403 به عنوان سال نخست اجرای متناسب سازی اعلام شد که احکام متناسب سازی از مهرماه صادر و از همان ماه پرداخت ها نیز شروع شود اما در ادامه، پرداخت علی الحساب 3 میلیون تومانی در دستور کار قرار گرفت تا اینکه از آبان و آذر 1403 احکام جدید به تدریج صادر شد و بازنشستگان حقوق متناسب سازی شده خود را دریافت کردند.

این رویه تا آخر سال گذشته ادامه یافت هرچند پرداخت های علی الحساب در ابتدای مسیر بود و همچنین مشمول نشدن بخشی از مستمری بگیران سازمان تأمین اجتماعی، سردرگمی و اعتراض هایی بین بازنشستگان ایجاد کرده بود.

دست انداز سال جدید برای بازنشستگان

همزمان با تغییر سال و تصویب افزایش دستمزد برای سال جدید، بازنشستگان تأمین اجتماعی نیز طبق قانون مشمول افزایش حقوق و مستمری شدند، اما سازمان تأمین اجتماعی به منظور انجام محاسبات جدید، مستمری و مزایای جنبی بازنشستگان و مستمری بگیران خود را در فروردین ماه بر مبنای حکم سال 1403 آنها و بدون اعمال افزایش سالانه پرداخت کرد.

در اردیبهشت ماه بعدازاینکه محاسبه و پرداخت حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی به روال قانونی برگشت، مقرر شد مطالبات فروردین ماه بازنشستگان بابت متناسب سازی و افزایش حقوق همراه با حقوق خردادماه به حساب آنها واریز شود، اما این وعده هر ماه به ماه بعد موکول شد تا اینکه 27 مردادماه، احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرد: مابه التفاوت حقوق فروردین ماه بازنشستگان که تاکنون پرداخت نشده، همراه با حقوق مردادماه واریز خواهد شد.

وزیر کار، رقم این مابه التفاوت را برای هر بازنشسته 3 تا 4 میلیون تومان عنوان کرد که در قالب افزایش حقوق سال 1404 محاسبه می شود، اما این وعده نیز محقق نشد تا همین روزهای اخیر که متولیان امر اعلام کردند این بخش از مطالبه بازنشستگان از اواسط شهریورماه واریز خواهد شد.

نکته قابل تأمل اینکه حتی درصورت واریز مطالبات ناشی از افزایش حقوق به حساب بازنشستگان، این افراد و خانواده های آنها که در دسته آسیب پذیرهای جامعه قرار دارند همچنان بابت متناسب سازی حقوق فروردین ماه بستانکار خواهند بود و مشخص نیست این بخش از مطالبه آنها چه زمانی واریز خواهد شد.

بازنشستگان چقدر طلب دارند؟

آخرین آمارهای ارائه شده از سوی سازمان تأمین اجتماعی حاکی از این است که تعداد بازنشستگان و مستمری بگیران این سازمان از مرز 4.3 میلیون نفر گذشته است. این جمعیت قابل توجه، بابت افزایش حقوق و متناسب سازی فروردین ماه مطالباتی از سازمان تأمین اجتماعی دارند که چند بار وعده پرداخت آنها به تعویق افتاده است.

علی دهقان کیا، رییس کانون بازنشستگان شهر تهران درباره میزان مطالبات بازنشستگان تأمین اجتماعی گفت: مجموع مطالبات بازنشستگان و مستمری بگیران به 27 هزار میلیارد تومان می رسد که از مطالبه حدود 4 میلیون تومانی حداقل بگیران شروع می شود و به ارقام بالاتر برای سایر سطوح مزدی می رسد.

محاسبات حاکی از این است که سرانه مطالبه بازنشستگان تأمین اجتماعی به حدود 6.3 میلیون تومان می رسد که براساس آخرین وعده ها قرار است حدود 4 میلیون تومان از آن تا نیمه شهریورماه پرداخت شود.

دهقان کیا با تأکید بر اینکه همه مسئولان کشور از مطالبات بازنشسته و نیاز ضروری آنها به وصول این مطالبات آگاهی دارند، اظهار کرد: امیدواریم این مطالبات زودتر وصول شود و کسی به دنبال دادن امید واهی به این جمعیت ارجمند و منتظر نگهداشتن آنها نباشد.

تأمین اجتماعی روی بدهی ها هم جریمه دیرکرد تعیین می کند؟

یک سؤال بزرگ بازنشستگان این است که سازمان تأمین اجتماعی، با سابقه طولانی در اخذ جریمه دیرکرد روی حق بیمه های معوق، آیا برای بازپرداخت مطالبات بازنشستگان بعد از چندماه تعویق نیز جریمه دیرکرد محاسبه خواهد کرد یا نه؟

حسین کردبچه، یکی از بازنشستگان تأمین اجتماعی که به طور پیوسته در تماس با همشهری پیگیر حل مشکل واریز مطالبات بازنشستگان است، می گوید: وقتی جامعه هدف تأمین اجتماعی 4.3 میلیون نفر است، مطالبات آنها چند هزار میلیارد تومان می شود و جریمه دیرکرد ماهانه نیز میلیاردها تومان است، اما در کمال تعجب به گونه ای برای پرداخت این مطالبات صحبت می کنند که گویی قرار است لطفی مزید بر حق وحقوق بازنشسته در حق او انجام شود.

اگر تأمین اجتماعی بخواهد بابت مطالبات بازنشستگان در ماه های اخیر جریمه دیرکرد به اندازه سود بانکی پرداخت کند و تاریخ واریز هم میانه شهریورماه باشد، باید حدود 3160 میلیارد تومان جریمه بپردازد و سرانه هر بازنشسته به 730 هزار تومان خواهد رسید.