رییس سازمان برنامه و بودجه از تصویب بخشی از طرح حمایت معیشتی و کالابرگ الکترونیکی در دولت خبر داد. جزییات منابع مالی، تصمیم دولت درباره نرخ ارز ترجیحی، مالیات بر ارزش افزوده و حمایت از اقشار ضعیف را در این گزارش بخوانید.

بحث یارانه نقدی و کالابرگ الکترونیکی یکی از مهم‌ترین موضوعات اقتصادی در ایران است. هر بار که دولت تصمیم تازه‌ای برای این بخش می‌گیرد، اقشار ضعیف جامعه بیشترین چشم‌انتظاری را دارند. حالا با اظهارات رییس سازمان برنامه و بودجه مشخص شده که طرح جدیدی در دولت برای حمایت معیشتی به تصویب رسیده است.

سیدحمید پورمحمدی، رییس سازمان برنامه و بودجه، اعلام کرد که در جریان بررسی بودجه 1404، اختیار اختصاص منابع برای کالابرگ به دولت داده شد. هرچند تحقق منابعی مانند افزایش نرخ ارز ترجیحی و مالیات بر ارزش افزوده با چالش روبه‌رو شد، اما دولت چندین بار از محل بودجه عمومی، کالابرگ را به اقشار ضعیف پرداخت کرده است.

طبق قانون، امکان افزایش نرخ ارز کالاهای اساسی از 28 هزار به 38 هزار و 500 تومان وجود داشت. اما دولت با این نظر که چنین اقدامی فشار تورمی شدیدی به اقشار کم‌درآمد وارد می‌کند، این گزینه را کنار گذاشت. به گفته پورمحمدی، این تصمیم مانع گرانی کالاهای اساسی شد، هرچند منابع یارانه‌ای کمتری برای کالابرگ فراهم شد.

یکی از مسیرهای پیش‌بینی‌شده برای تأمین منابع کالابرگ، مالیات بر ارزش افزوده واردات کالاهای اساسی بود. این رقم حدود 72 هزار میلیارد تومان برآورد شده بود، اما اجرای کامل آن به دلیل نگرانی از فشار قیمتی بر مردم، متوقف شد.

بر اساس مصوبات بودجه، دولت اختیار داشت سه دهک (حدود 20 میلیون نفر) را از دریافت یارانه حذف کند و منابع آن را برای کالابرگ هزینه کند. اما در عمل تاکنون تنها 3.5 میلیون نفر شناسایی و حذف شده‌اند. این مسئله موجب محدود شدن منابع کالابرگ شده است.

پورمحمدی تأکید کرد: رییس‌جمهور اولویت نخست خود را معیشت مردم می‌داند و مأموریت ویژه‌ای به تیم اقتصادی دولت داده تا راهکارهای مطمئنی برای حمایت از اقشار ضعیف ارائه دهند. بخشی از این راهکارها تصویب شده و بخشی دیگر در حال بررسی است.

کارشناسان می‌گویند که پرداخت کالابرگ الکترونیکی به جای یارانه نقدی می‌تواند چند مزیت داشته باشد:

هدایت یارانه‌ها به سمت کالاهای اساسی و ضروری

جلوگیری از اثر تورمی تزریق نقدینگی

حمایت مستقیم‌تر از معیشت خانوارهای کم‌درآمد

با این حال، نبود منابع پایدار و زیرساخت کامل بانکی، اجرای آن را با تأخیر روبه‌رو کرده است.

با تصویب طرح جدید حمایت معیشتی در دولت، انتظار می‌رود روند پرداخت کالابرگ الکترونیکی منظم‌تر شود. هرچند منابع پایدار همچنان دغدغه اصلی دولت است، اما مقام‌های اقتصادی تأکید کرده‌اند که طرح‌های جدید تا پایان سال 1404 اجرایی خواهد شد.

در حالی که بحث گرانی کالاهای اساسی و فشار معیشتی بر مردم ادامه دارد، خبر تصویب طرح حمایت معیشتی و بخشی از کالابرگ الکترونیکی می‌تواند امید تازه‌ای برای اقشار ضعیف جامعه باشد. دولت وعده داده است که اولویت را به حمایت مستقیم و پایدار از مردم بدهد و پرداخت‌ها با نظم بیشتری انجام گیرد.

طرح حمایت معیشتی شامل پرداخت کالابرگ الکترونیکی و بسته‌های حمایتی برای اقشار آسیب‌پذیر است. بخشی از این طرح در دولت تصویب شده و با اولویت حمایت از معیشت مردم اجرا خواهد شد.

بله. دولت وعده داده است که با وجود محدودیت منابع، پرداخت کالابرگ الکترونیکی در سال 1404 ادامه یابد و نظم بیشتری در واریز آن ایجاد شود.

دولت در ابتدا قصد داشت از افزایش نرخ ارز ترجیحی و مالیات بر ارزش افزوده کالاهای اساسی منابع لازم را تأمین کند، اما برای جلوگیری از فشار تورمی، این گزینه کنار گذاشته شد. اکنون منابع از بودجه عمومی و حذف بخشی از یارانه‌بگیران تأمین می‌شود.

طبق اعلام رییس سازمان برنامه و بودجه، به جای سه دهک (حدود 20 میلیون نفر)، فعلاً فقط 3.5 میلیون نفر از دریافت یارانه حذف شده‌اند.

یارانه نقدی به صورت پول مستقیم به حساب خانوار واریز می‌شود و احتمالاً صرف هزینه‌های غیرضروری می‌گردد. اما کالابرگ الکترونیکی فقط برای خرید کالاهای اساسی قابل استفاده است و هدفمندتر از یارانه نقدی محسوب می‌شود.

طبق گفته مسئولان، دولت در حال نهایی کردن چند طرح حمایتی است. انتظار می‌رود تا پایان سال 1404 پرداخت‌های جدید کالابرگ به صورت منظم اجرا شود.

منابع: خبرگزاری تسنیم، خبرگزاری دانشجو