به نقل از اکوایران، جمعیت ایران در آستانه ی تغییرات مهمی قرار دارد. داده های رسمی نشان می دهند که در سال های پیش رو، کشور با ترکیب متفاوتی از جمعیت روبه رو خواهد شد؛ تغییری که فقط به عدد کل جمعیت محدود نمی شود، بلکه در عمق ساختار سنی، استانی و جنسیتی خود را نشان می دهد. این تحولات، پیامدهای گسترده ای بر اقتصاد، سیاست های اجتماعی و حتی سبک زندگی مردم خواهند داشت.

مرکز آمار ایران بر اساس روش های آماری، چند سناریو برای آینده جمعیت ترسیم کرده است. این سناریوها از کاهش شدید باروری تا رشد بالای آن را در بر می گیرند. آنچه اهمیت دارد این است که آینده جمعیت کشور به شدت به سیاست های حمایتی از خانواده و شرایط اجتماعی و اقتصادی گره خورده است. هر کدام از این سناریوها، تصویری متفاوت از ایران 1415 به ما نشان می دهند؛ از جامعه ای با رشد کم و پیری فزاینده تا وضعیتی با افزایش چشمگیر جمعیت جوان.

برآوردها نشان می دهند جمعیت ایران در سال 1415، بسته به سناریوی باروری، بین حدود 90 تا 93 میلیون نفر خواهد بود. در نگاه اول، این تفاوت چند میلیونی چندان بزرگ به نظر نمی رسد، اما پشت این اعداد نکته ای مهم پنهان است: حتی در صورت افزایش نرخ باروری، رشد جمعیت ایران دیگر پرشتاب نخواهد بود. به بیان دیگر، کشور وارد مرحله ای تازه شده است؛ مرحله ای که با ثبات جمعیت و آغاز روند پیری همراه است.

یکی از یافته های مهم، تفاوت شدید رشد جمعیت میان استان هاست. برخی استان ها در جنوب و شرق ایران رشد بالایی خواهند داشت و این می تواند فشار تازه ای بر منابع آب، آموزش و اشتغال وارد کند. در مقابل، تعدادی از استان های غربی و شمالی کاهش جمعیت را تجربه می کنند که پیامد آن، خالی شدن تدریجی شهرستان ها و افزایش نسبت سالمندی است. این نامتوازنی می تواند اختلافات توسعه ای و اقتصادی بین مناطق مختلف کشور را تشدید کند.

تحولات جمعیت ایران فقط در عدد کل خلاصه نمی شود. داده ها نشان می دهند تا سال 1415 سهم کودکان کاهش و سهم سالمندان افزایش خواهد یافت. در ظاهر ممکن است این تغییر کوچک به نظر برسد، اما در عمل تعیین کننده است. جمعیت کمتر در سنین پایین به معنای کاهش ورودی نیروی تازه به بازار کار است و از طرف دیگر، جمعیت بالاتر سالمندان بار سنگینی بر صندوق های بازنشستگی و نظام سلامت خواهد بود.

نکته قابل توجه دیگر، تغییر در ترکیب جمعیت زنان است. سهم زنان سالمند به طور چشمگیری افزایش پیدا می کند و همین مسئله احتمالاً فشار بیشتری بر نظام بهداشت و تأمین اجتماعی وارد خواهد کرد. از سوی دیگر، افزایش جمعیت زنان در سن اشتغال، می تواند فرصتی برای رشد اقتصادی باشد؛ اما به شرطی که موانع ساختاری بازار کار برطرف شود. در غیر این صورت، این تغییر می تواند به بیکاری گسترده میان زنان تحصیل کرده و حتی مهاجرت نخبگان منجر شود.

آینده جمعیت ایران پر از تغییراتی است که بخشی از آن ها در آمارهای امروز دیده می شوند. جمعیتی پیرتر، توزیعی نامتوازن بین استان ها و فشارهای تازه بر بازار کار و نظام رفاهی، بخشی از تصویری است که تا سال 1415 پیش روی ما قرار دارد. اما همه چیز قطعی نیست؛ مسیر آینده بستگی به تصمیم ها و سیاست هایی دارد که امروز اتخاذ می شوند.