به نقل از خبرآنلاین، روز شانزدهم خرداد ماه سال 1402، شاهد رونمایی از یک دستاورد مهم بودیم. این دستاورد که پیش تر شهید سردار حاجی زاده در آبان 1401 و در مراسم سالگرد شهادت حاج حسن طهرانی مقدم، پدر موشکی ایران، به آن اشاره کرده بود، موشک هایپرسونیک فتاح نام دارد.

بنان بر روایت فارس، در مراسمی با حضور شهیدان آیت الله رییسی رییس جمهور، سردار شهید سرلشکر حسین سلامی فرمانده کل سپاه و سردار شهید امیرعلی حاجی زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه، این موشک پیشرفته رونمایی شد.

موشک هایپرسونیک فتاح دارای بردی حدود 1400 کیلومتر است و توانایی عبور از تمامی سامانه های دفاع موشکی را دارد و می تواند این سامانه ها را منهدم کند. این موشک جزو پیشرفته ترین تسلیحات است که امروزه توسط کشورهایی مانند آمریکا، روسیه و چین تولید و استفاده می شود.

موشک هایپرسونیک فتاح دارای دقت اصابت بالا، سرعت بسیار زیاد، قابلیت مانورپذیری عالی و همچنین توانایی پنهان کاری و عبور از سامانه های راداری است.

این موشک با بهره مندی از پیشران سوخت جامد با نازل متحرک در مرحله دوم، قابلیت دستیابی به سرعت های بسیار بالا و انجام مانورهای مختلف هم در داخل جو و هم خارج از جو زمین را دارد که به آن امکان غلبه بر انواع سامانه های دفاع هوایی دشمن را می دهد. برد موشک فتاح حدود 1400 کیلومتر بوده و سرعت آن پیش از برخورد با هدف بین 13 تا 15 ماخ است.

در مراسم رونمایی از موشک هایپرسونیک فتاح، سردار شهید امیرعلی حاجی زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، اظهار کرد: موشکی که امروز رونمایی شد، یکی از نمونه های کم نظیر در سطح جهان است و با این دستاورد، ایران در جمع چهار کشور دارای این فناوری پیشرفته قرار گرفت.

وی تأکید کرد: موشک فتاح به واسطه فناوری منحصربه فرد خود، هیچ گونه موشک ضد آن وجود ندارد. در حالی که برای بسیاری از تجهیزات نظامی مانند تانک، ناو و هواپیما، سلاح های متقابل طراحی شده اند و حتی برای اغلب موشک ها نیز نمونه های ضد موشک ساخته شده است. البته باید توجه داشت که هیچ سامانه سپر موشکی با موفقیت کامل وجود ندارد.

بنابر گفته او، از سوی دیگر، برای مقابله با یک موشک، معمولاً نیاز به شلیک سه موشک پدافندی است، در حالی که هزینه هر موشک رهگیر حدود 20 برابر بیشتر از موشک مورد هدف است.

سردار حاجی زاده همچنین خاطرنشان کرد: موشک فتاح به دلیل نوع حرکت خاص خود در جهات و ارتفاع های مختلف، توسط هیچ موشکی قابل رهگیری و انهدام نیست؛ چرا که موشک های پدافندی در مسیرهای مشخص و با سرعتی نسبتاً پایین حرکت می کنند که امکان مقابله با چنین موشکی را از آن ها سلب می کند.

سرجنگی موشک هایپرسونیک فتاح به یک پیشران کروی سوخت جامد با نازل متحرک مجهز است که امکان کنترل نیروی پیشران خروجی و هدایت پذیری در جهات مختلف را فراهم می کند. به همین دلیل، سرجنگی این موشک با بهره گیری از بالک های کنترلی نصب شده و همچنین موتور دارای نازل متحرک، قادر به انجام مانورهای جانبی، مانورهای ارتفاعی و چرخشی است.

ترکیب این قابلیت ها با سرعت بسیار بالای هایپرسونیک، احتمال رهگیری و مقابله توسط سامانه های موشکی را به طور چشمگیری کاهش داده و آن را تقریباً ناممکن می سازد. این ویژگی، تهدیدی جدی برای سامانه های دفاعی ایالات متحده و رژیم صهیونیستی محسوب می شود.

در صورت وقوع یک حمله احتمالی، موشک های هایپرسونیک در مرحله نخست حمله با هدف قرار دادن و نابودی سپرهای دفاع موشکی دشمن، مسیر را برای پرتاب ایمن تر دیگر موشک ها در مراحل بعدی فراهم می کنند تا اهداف تعیین شده بدون مداخله سامانه های دفاعی مورد اصابت قرار گیرند.

دستیابی به این فناوری نه تنها توان موشکی ایران را برای مقابله با سامانه هایی مانند سپر موشکی پیکان متعلق به رژیم صهیونیستی افزایش می دهد، بلکه امکان مقابله مؤثر با شبکه یکپارچه پدافندی که آمریکا در منطقه در پی ایجاد آن است را نیز در اختیار نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران قرار می دهد.

موشک فتاح، به عنوان جدیدترین عضو خانواده موشک های بالستیک تاکتیکی فاتح و در واقع نسل تکامل یافته خیبرشکن ، از زمان رونمایی تاکنون با تحلیل ها و گمانه زنی هایی درباره توان آن در عبور از سد سامانه های پدافندی، به ویژه سامانه های آمریکایی و اسراییلی، همراه بوده است.

در سناریوی مقابله با این موشک، باید توجه داشت که فتاح از فاصله ای در حدود 1400 کیلومتر به سوی هدف شلیک می شود. سامانه های پدافندی مانند تاد و آرو زمانی قادر به شناسایی آن هستند که موشک در فاز میانی پرواز خود قرار دارد.

اگر سامانه آرو(پیکان) از رادار گرین پاین با برد 500 کیلومتر استفاده کند، موشک فتاح تنها در یک سوم پایانی مسیر شناسایی خواهد شد. بر این اساس، رادار پدافندی محاسبات خود را بر مبنای مسیر حرکت موشک در همین فازها انجام می دهد.

بدنه موشک فتاح همچنین با پوششی از مواد جاذب امواج راداری طراحی شده که باعث کاهش برد مؤثر شناسایی رادار و نیز ایجاد اختلال در محاسبات موقعیت و مسیر می شود. البته، به عنوان یک فرض ساده ساز برای تحلیل شرایط، در نظر گرفته می شود که موشک در حداکثر برد عملکرد رادار دشمن شناسایی شود.

گرچه رادارهای مورد استفاده در این سامانه ها قادر به رصد لحظه ای هدف و ارسال اطلاعات مربوط به تغییرات مسیر پرواز به موشک های رهگیر هستند، اما چنانچه این تغییرات در سرعت و مسیر فراتر از محدوده واکنش پذیری و ظرفیت عملکردی رادار یا موشک های پدافندی باشد، این سامانه ها دیگر توان رهگیری و انهدام فتاح را نخواهند داشت.

موشک فتاح از لحظه شلیک تا رسیدن به فاصله ای حدود 500 کیلومتر تا هدف، که معادل دو سوم از مسیر پروازی آن است، در یک مسیر مشخص و با سرعتی ثابت حرکت می کند. اما در یک سوم پایانی مسیر، با فعال شدن موتور سوخت جامد مرحله دوم که به نازل متحرک مجهز است، به طور ناگهانی سرعت خود را تا حدود سه برابر افزایش می دهد و هم زمان شروع به انجام مانورها و تغییر مسیر می کند.

این رفتار پیچیده موجب بروز اختلال در محاسبات سامانه های پدافندی می شود و دقت آن ها را در رهگیری کاهش می دهد. اتفاقی مشابه نیز در دسامبر سال 2014 رخ داد که به نظر می رسد ناتوانی سامانه پدافندی آرو(پیکان) در رهگیری موشک هدف، ناشی از همین ویژگی های مانوری و تغییر سرعت ناگهانی بوده باشد.

طراحی موشک فتاح با در نظر گرفتن دقیق قابلیت های پیشرفته ترین سامانه های دفاعی آمریکا و رژیم صهیونیستی که در منطقه مستقر هستند، انجام شده است. این موشک نه تنها قادر به عبور از این سامانه هاست، بلکه توانایی انهدام آن ها را نیز دارد و در نتیجه مسیر را برای موج های بعدی حملات موشکی هموار می کند.