به نقل از عصر ایران، گزارش تازه درباره کیفیت اینترنت در ایران نشان می دهد وضعیت اینترنت در ایران تنها از کوبا، ترکمنستان، آنگولا و کنگو بهتر است!

بخش دردآور گزارش تنها این نیست که نام ایران در کنار کشورهایی قرار گرفته که گرفتار جنگ داخلی یا فقر گسترده یا حکم رانی های فروریخته و از هم گسیخته اند. حتی به خاطر تحریم ها هم نیست بلکه دلیلی دارد که قابل کنترل است و به بیان دیگر خودمان به دست خودمان آبروریزی یا آبروبری کرده ایم و آن هم فیلترینگ و محدودیت های ناشی از آن است و تازه اینها در حالی است که 86 درصد کاربران اینترنت در ایران از فیلترشکن استفاده می کنند و بد نیست بدانیم قبل از 1401 به میزان کمتری بوده است.

قصه اینترنت در ایران وضعیت شگفت آوری پیدا کرده است: از یک سو وزارت ارتباطات از افزایش پهنای باند و توسعه زیر ساخت سخن می گوید که درست هم هست و از جانب دیگر نهادهایی برای فیلتر کردن و بستن می کوشند! از منظر بیرونی شاید ملانصرالدین که تازگی ها بر سر حکایتی دیگر بر سر زبان ها افتاد هم به خنده افتد که چرا خودشان با خودشان چنین می کنند؟

استفاده 86 درصد از کاربران از فیلترشکن کافی است تا فیلترکنندگان را به این نتیجه برساند که دست از شکار باد بردارند و جدای این فیلترشکن به معنی آن است که مستهجن ترین سایت ها که در جاهای دیگر دنیا هم فیلتر می شوند اینجا باز شود!

استفاده از فیلترشکن راه نفوذ را هم باز می گذارد و شبکه را آلوده کرده اما برخی از اعضای شورای عالی فضای مجازی همچنان بر استمرار فیلترینگ اصرار دارند!

دهه 50 خورشیدی مرحوم پدربزرگ تلویزیون مبله بلر را در اتاقی گذاشته و درِ آن را قفل کرده بود تا نوه ها در پیش از ظهر تابستان با کانال آمریکایی در معرض تصاویری قرار نگیرند که او نمی پسندید. کلید آن اما از جنس کلید در و پنجره نبود و از آن کلید بوفه ای ها بود که همه به هم می خورد و ما همه یکی در خانه داشتیم و تماشا می کردیم. پای پدربزرگ درد می کرد و نمی توانست زیاد از پله بالا بیاید و یک بار صبح قفل می کرد و می رفت و نمی دانم چرا با خود نمی اندیشید اگر او قفل کرده چگونه باز شده است!

داستان فیلترینگ البته پیچیده تر است ولی این آمار هم قابل توجه است که استفاده جوانان زیر 30 سال از فیلتر شکن به 94 درصد می رسد.

این گزاره ها به معنی آن است که بر کاری بس عبث همچنان اصرار می شود و وقت وزیری که نوبت قبل نوشتم متخصص هوش مصنوعی است و می تواند صرف تمرکز بر ارتباطات یا تخصص خود شود به این امر اختصاص یافته تا ثابت کند فیلترینگ بی فایده است و جز ناراضی تراشی ثمری ندارد و هزینه مضاعفی به خانواد ها تحمیل می کند که در صورت نبود آن حاضرند همین پول را به خدمات داخلی اینترنت اختصاص دهند.

جدای اینها شبکه را آلوده کرده ولی این نوشته بر نکته دیگری تأکید دارد و آن آبروبری ملی است. این که در بحث اینترنت رده سه چهار کشور آخر قرار داریم چه تصویری از ایران نزد جهانیان ترسیم می کند؟

همین حالا که موضوع چهار صفر از پول ملی مطرح است همه می دانند تاثیر اقتصادی ندارد یعنی قدرت خرید را زیاد نمی کند و از تورم نمی کاهد و تنها نتیجه آن را آسان شدن عملیات حسابداری و مالی ذکر می کنند ولی یک دلیل پنهان و واقعی و ملی دارد که بالصراحه اعلام نمی شود ولی به این نوشته مربوط است و آن هم این است که با حذف چهار صفر رتبه برابری ایران با ارزهای معتبر جهانی ولو از حیث ظاهری بالا می آید قعر جدول نمی مانیم و از این منظر ریال از این خاک بر سری بیرون می آید و دیگر نمی گویند ضعیف ترین پول جهان یا در زمره ضعفاست.

این وضعیت را که حاصل تورم است و تازه بخشی از آن باافزایش دستمزد جبران شده ( مثلا حقوق 30 هزار تومانی 30 سال قبل به 10 تا 20میلیون تومان رسیده) تحمل نمی کنیم و می گوییم آبروی ایران را می برد و چهار صفر را برداریم تا به جای این که یک دلار معادل 900000ریال ( 9 با پنج تا صفر) باشد یک دلار برابر با 90 ریال باشد و جای ما در جدول آن پایین ها نباشد. تازه این در حالی است که حذف صفرها باید با افزایش دستمزد و بهبود قدرت خرید همراه باشد و چنین نشانه هایی در دست نیست و بیشتر کاری ظاهری و نمایشی و نهایتا تسهیل حسابداری است نه بیشتر.

رفع فیلترینگ اما قطعا نتایج واقعی تری به نسبت حذف چهار صفر دارد. چون فیلترینگ کاری است که خودمان با خودمان کرده ایم و توطئه استکبار جهانی و صهیونیسم بین الملل و ارتجاع منطقه نبوده است. (این ارتجاع منطقه آخری بی خود بود چون قرار است با کشورهای منطقه دوست باشیم)

اگر حذف چهار صفر به صورت نمایشی کمی صورت مان را سرخ می کند رفع فیلترینگ اما به شکل واقعی به بهبود کیفیت می انجامد و همان گونه که 100 شرکت فناور فعال در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات یادآور شده اند ایجاد محدودیت های گسترده نه تنها تا کنون هیچ انتفاعی برای کشور ایجاد نکرده بلکه برعکس، باعث ترویج استفاده از فیلترشکن های خطرناک شده است. سوق دادن کاربران به این تصمیم علاوه بر تحمیل هزینه های اضافه به سبد خانوار، باعث آلودگی شبکه و از آن مهم تر رخ دادهای ضدامنیتی شده است. تا جایی که بی گمان اسراییل از آن سوء استفاده کرده و یکی از دریچه های نفوذ بوده است.

رییس جمهور پزشکیان که قول داده بود به نظرات کارشناسان بها دهد اکنون می شنود هم وزیر او با ادامه این کار مخالف است و هم متخصصان حوزه شبکه و اینترنت با تأکید برامنیت سایبری پرسیده اند در وضعیت تهدیدهای امنیتی، چه معیارهای فنی یی برای ارزیابی ضرورت محدودسازی دسترسی اینترنت در نظر گرفته می شود؟ آنان گفته اند کنج کاوند بدانند چگونه می توان بین نیازهای امنیتی و حقوق دیجیتال شهروندان تعادل برقرار کرد و چه فرآیندهای تصمیم گیری و ارزیابی ریسک در این موارد دنبال می شود؟

به بخشی از نتایج تازه ترین نتایج نظرسنجی مشترک کمیسیون اینترنت و زیرساخت انجمن تجارت الکترونیک و مرکز افکارسنجی ایسپا در خرداد امسال در ابتدا اشاره شد ولی بر هر یک که انگشت می گذاریم نشان می دهد استمرار فیلترینگ جز خودزنی و آبرو بری ملی نیست. نتایجی از این دست:

- اینستاگرام پرکاربردترین پلتفرم میان ایرانی هاست
- 86 درصد از کاربران اینترنت از فیلترشکن استفاده می کنند
- اینستاگرام انتخاب اول 63درصد از کاربران اینترنت است
- 2.62 درصد از کاربران پیش از سال 1401 و فیلتر شبکه های اجتماعی مانند تلگرام و یوتیوب و ... از فیلترشکن و پروکسی ها استفاده نمی کردند!
- 60 درصد از آنهایی که از شبکه های اجتماعی به عنوان منبع درآمد استفاده می کردند، اینستاگرام مهم ترین بستر کسب درآمدشان است
- 8.93 درصد از جوانان زیر 30 سال ایرانی از فیلترشکن استفاده می کنند

چون این یادداشت تخصصی نیست و بر وجوه فنی تأکید ندارد به اینترنت طبقاتی نمی پردازم که با داعیه عدالت سازگار نیست و نشان تبعیض است و به میزانی که تبعیض اعمال شود عدالت رخت برمی بندد و تنها نتیجه آن رفع محدودیت از اصنافی است که صدای بلندتری دارند و عامه را متقاعد نمی کند.

چون کل داستان سیاسی است و اعضای مخالف شورای عالی فضای مجازی به دلایل سیاسی لج بازی می کنند و مانع رفع فیلترینگ می شوند جا دارد رییس جمهوری با زبان سیاسی آنان را توجیه کند که خوب نیست نام کشور ما در کنار کوبا و ترکمنستان و آنگولا و سودان مطرح شود!

یا از منظر امنیتی توضیح دهد اسراییل چگونه از این اختلالات و از نیاز مردم به استفاده از فیلترشکن ها استفاده می کند و در واقع در جنگ 12 روزه بهره برده است. یا از حیث اخلاقی یادآور شود نه تنها با این کار مانع دست رسی نوجوانان نشده ایم که به عکس کار به جایی رسیده که دختر و پسر نوجوان برای پدر و مادر یا حتی پدربزرگ و مادربزرگ فیلترشکن نصب می کنند!

حتی وقتی شاعر می گوید "هرگز کسی این گونه فجیع به کشتنِ خود برنخاست" در ادمه می آورد: "که من به زندگی نشستم!" در این فقره اما مشخص نیست چرا جماعتی اصرار دارند دست از کشتن آبروی ملی برندارند!

یکی باید به اینها حالی کند اگر اینترنت را شر می دانید برای مقابله آن هم با این شیوه ها دیر شده چون هم چوب را دارید می خورید و هم پیاز را. هم خلق الله با فیلتر شکن دور می زنند و هم انگ محدودیت بر شما می نشیند و هم هزینه اضافی تحمیل می شود و اگر همان اوایل دهه 70 کاری می کردید شاید ثمر می داد. به زبان استعاری جلوی هیتلر را در مونیخ باید می گرفتید هر چند که اینترنت هیتلر نیست و اتفاقا به جهان پیرامونی امکان رقابت و حضور در صحنه داده است.

اینستاگرام تنها شبکه ای برای جلوه گری و نمایش نمودها به جای بودهای واقعی نیست. همین دیروزرفیق ما در صفحه یک پیرزن روستایی بهترین خوراکی ها را با قیمت بسیار مناسب سفارش داد و قرار شد بفرستد و مگر عدالت جز توزیع فرصت هاست؟

به عنوان یادداشت بازمی گردم. واقعا از این که نام بلند ایران در کنار توسعه نایافته ترین کشورهای جهان قرار گیرد بر خود نمی لرزید؟

24 سال قبل وقتی در دی 1380 جرج بوش پسر از سه کشور ایران و کره شمالی و عراق به عنوان محور شرارت یاد کرد جایی نوشتم بخش دردناک تر قضیه این است که بین ما و عراقی که 8 سال در جنگ بوده ایم آخر چه اشتراکی است که کنارهم آورده است؟

نمی توان از صبح تا شب در صدا و سیما ایران ایران و وطن وطن کرد و به ذکر نام ایران در کنار آنگولا و سودان اهمیت نداد. داستان آب دست شما نیست، در برق هم سرمایه گذاری کافی نشده و عجالتا باید ساخت با اینترنت چرا این گونه می کنند؟ می دانیم رییس جمهور و وزیر ارتباطات موافق این وضع نیستند ولی همچنان باید از شورایی که به جای مجلس قانون گذاری می کند بخواهند پایشان را از روی سیم انیترنت بردارند و خیال نکنند اگر چنین کنند موضوعیت و هویت شان در این شورا زیر سؤال می رود.

کافی است به آبروی ملی بیندیشند و کمی از آب رفته را به جوی بازگردانند. این دیگر آب نیست که چون آسمان بخیل شده و بر خلاف پیشینیان نزولات را نه در قنات که در سد و زیر تابش آفتاب نگاه می داریم تا تبخیر شود باید در انتظار ایرانی تشنه باشیم یا مثل برق نیست که قابل ذخیره سازی نیست و همین است که هست. چون در قضیه اینترنت خودمان با خودمان کرده ایم!