پرتاب بسته‌های کمکی از هوا، نه تنها گرهی از بحران انسانی غزه نگشوده، بلکه به گفته نهادهای بین‌المللی، بیشتر نوعی فریب افکار عمومی جهانی به شمار می‌آید.

فارس نوشت، ساجی محمود، نوجوانی از غرب شهر غزه، می‌گوید: «تمام روز چشم به آسمان داشتیم، اما کمک‌ها در جایی افتاد که حتی اگر می‌رسیدیم، فقط عده محدودی می‌توانستند از آن بهره‌مند شوند. بقیه همچنان گرسنه‌ می‌ماندند»

این روایت‌ تصویری تلخ از وضعیتی را نشان می‌دهد که در آن حتی اقدامات انسان‌دوستانه نیز در سایه جنگ، محاصره و بمباران از معنا تهی شده است.

 از زمان اعلام رسمی رژیم اشغالگر اسراییل مبنی بر اجازه پرتاب محدود کمک‌های انسانی به نوار غزه، عملیات هوایی برای ارسال این کمک‌ها آغاز شده است. این تصمیم که در تاریخ 25 ژوییه (3 مرداد 1404) تحت عنوان «تعلیق سطحی و تاکتیکی فعالیت‌های نظامی» در برخی مناطق اعلام شد، بنا بود راهی برای رساندن حداقلی کمک‌ها به مناطق تحت محاصره باشد. اما گزارش‌های میدانی و داده‌های نهادهای بشردوستانه حاکی از ناکارآمدی، محدودیت و حتی زیان‌بار بودن این روش است.

 ناکامی عملیاتی در دل گرسنگی روزافزون

با وجود آغاز پرتاب هوایی کمک‌ها، نشانه‌ای از کاهش بحران در غزه دیده نمی‌شود. شرایط قحطی روزبه‌روز وخیم‌تر شده و طبق آمار رسمی وزارت بهداشت، تاکنون دست‌کم 169 فلسطینی—از جمله 93 کودک—بر اثر گرسنگی و سوءتغذیه جان خود را از دست داده‌اند.

گزارش‌ها نشان می‌دهد بیشتر جعبه‌های کمک در مناطق نظامی تحت کنترل ارتش اسراییل فرود می‌آیند؛ مناطقی که ساکنان فلسطینی امکان دسترسی به آن‌ها را ندارند. ساکنان محلی تأیید می‌کنند که بسیاری از کمک‌ها یا در دریا سقوط می‌کنند یا در منطقه‌ای فرود می‌آیند که دسترسی به آن‌ها ممکن نیست.

عماد ابراهیم، آواره فلسطینی در منطقه مواصی خان‌یونس به وبسایت عربی21 گفت: «پرتاب کمک‌ها همزمان با بمباران شدید منطقه انجام شد. نه تنها نمی‌توان به آن‌ها دست یافت، بلکه آن‌قدر اندک و ناکافی‌اند که هیچ تغییری در وضعیت فاجعه‌بار ما ایجاد نمی‌کنند.»

 صلیب سرخ: پرتاب هوایی راه‌حل نیست

کمیته بین‌المللی صلیب سرخ تأکید دارد که پرتاب هوایی تنها در مواقع اضطراری مطلق و نبود راه زمینی جایگزین مجاز است و به‌هیچ‌وجه راه‌حل پایدار محسوب نمی‌شود. این نهاد به مشکلات فنی این روش اشاره می‌کند، از جمله دشواری در هدایت دقیق، عدم ارزیابی نیازها، احتمال منحرف شدن مسیر کمک‌ها، و خطر آسیب‌های ناخواسته به مردم.

بر اساس بیانیه صلیب سرخ: «پرتاب هوایی نباید جایگزین دسترسی مستقیم و پایدار به مناطق بحرانی شود. این روش، فقط در کوتاه‌مدت کمک‌کننده است و در بلندمدت هیچ اثری ندارد.»

 حجم کمک‌ها و مشارکت کشورها

بر اساس اعلام رادیو ارتش اسراییل، 150 جعبه کمک معادل پنج کامیون مواد غذایی و دارویی است. این کمک‌ها توسط کشورهایی مانند آلمان، فرانسه، اسپانیا، بلژیک و بحرین ارسال شده‌اند. در روزهای اخیر، تنها 200 جعبه—یعنی کمتر از هفت کامیون—به‌صورت هوایی پرتاب شده است.

ارتش اردن نیز از ادامه مشارکت در این روند خبر داده و اعلام کرده در روز شنبه 5 عملیات به وزن 36 تن انجام داده و در مجموع از هفته گذشته تاکنون حدود 148 تن کمک ارسال کرده است. با احتساب عملیات‌های مشترک با کشورهای دیگر، تعداد کل پرتاب‌های هوایی اردن از آغاز جنگ تاکنون به 276 مورد رسیده است.

فریب رسانه‌ای یا امداد واقعی؟

نهادهای بین‌المللی مانند «آنروا» شدیداً از این اقدامات انتقاد کرده و آن را شکلی از فریب رسانه‌ای دانسته‌اند. به گفته این نهاد: «پرتاب هوایی نه تنها بحران را حل نمی‌کند، بلکه آن را می‌پوشاند و افکار عمومی را از واقعیت فاجعه دور می‌سازد.»

از زمان آغاز جنگ در 7 اکتبر 2023، اسراییل با بستن تمام گذرگاه‌ها، عملاً عبور هرگونه کمک انسانی را متوقف کرده و بحران کم‌سابقه‌ای از گرسنگی، آوارگی و مرگ را در غزه رقم زده است. این بحران با حمایت کامل آمریکا تداوم یافته و طبق آمار رسمی، تاکنون بیش از 209 هزار نفر در غزه کشته یا زخمی شده‌اند؛ عمده قربانیان را زنان و کودکان تشکیل می‌دهند.

در حالی که جهان نظاره‌گر است، عملیات پرتاب هوایی به جای درمان، تنها مسکنی موقت برای دردی عمیق‌تر شده است.