در اولین مطالعه طولی از این نوع، به رهبری دانشگاه موناش، محققان 36608 شرکت کننده را در یک دوره متوسط 13.9 سال پیگیری کردند تا ارزیابی کنند که چگونه نوشیدنی های شیرین شده با شکر (SSB) و نوشیدنی های دارای شیرین کننده مصنوعی (ASB) بر سلامتی تاثیر می گذارند.

به نقل از نیواطلس، محققان گروه هایی که نوشیدنی های دارای شکر و نوشیدنی های دارای شیرین کننده مصنوعی مصرف می کردند را در گروه های مجزا طبقه بندی کردند. گروهی که هرگز یا کمتر از یک بار در ماه نوشیدنی مصرف می کردند، گروهی که یک تا سه بار در ماه نوشیدنی مصرف می کردند؛ گروهی که یک تا 6 نوشیدنی در هفته مصرف می کردند و گروهی که بیش از یک نوشیدنی در روز مصرف می کردند. سپس، ارتباط مصرف نوشیدنی های دارای شیرین کننده مصنوعی را با بروز دیابت نوع 2 را ارزیابی و با توجه به سبک زندگی، چاقی، عوامل اجتماعی-اقتصادی و سایر عوامل مخدوش کننده تعدیل کردند.

آنچه آنها دریافتند این بود که نوشیدن فقط یک قوطی نوشابه با شیرین کننده مصنوعی، خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را در مقایسه با افرادی که اصلا این نوشیدنی ها را مصرف نمی کردند، 38 درصد افزایش می دهد. برای کسانی که همان مقدار نوشیدنی شیرین معمولی مصرف می کردند، این خطر 23 درصد بیشتر بود.

نویسنده ارشد این مطالعه می گوید: شیرین کننده های مصنوعی اغلب به افرادی که در معرض خطر دیابت هستند به عنوان یک جایگزین سالم تر توصیه می شوند، اما نتایج ما نشان می دهد که آنها ممکن است خطرات سلامتی خود را داشته باشند.

پس از اینکه محققان داده های نوشیدنی های شیرین شده با شکر را برای در نظر گرفتن شاخص توده بدنی تنظیم کردند، ارتباط آماری از بین رفت و نشان داد که چاقی یک عامل واسطه ای در این گروه است. اساسا، به نظر می رسد ارتباط نوشیدنی های شیرین معمولی و دیابت تا حد زیادی ناشی از افزایش وزن است. با این حال، همین امر را نمی توان در مورد گروه شیرین کننده های مصنوعی گفت.

هنگامی که داده های نوشیدنی های دارای شیرین کننده مصنوعی با در نظر گرفتن شاخص توده بدنی تنظیم شد، خطر از 83 درصد به 43 درصد رسید و هنگامی که دوباره با در نظر گرفتن نسبت دور کمر به باسن مقیاس بندی شد، در 38 درصد باقی ماند. این نشان می دهد که چیزی بیش از چاقی در این امر نقش دارد. محققان معتقدند که این نتیجه به دلیل یک اثر متابولیک مستقل، احتمالا اختلال در میکروبیوم روده یا تغییر در متابولیسم گلوکز است.

در حالی که این مطالعه مشخص نکرد که کدام شیرین کننده های مصنوعی در این امر نقش دارند، انواع احتمالی شامل آسپارتام، ساخارین و سوکرالوز هستند. از این میان، برخی از آنها به خوبی جذب نمی شوند، برخی دیگر به سرعت متابولیزه می شوند و برخی از آنها در ادرار دفع می شوند که ممکن است مسیرهای متابولیکی را به طور متفاوتی تحت تاثیر قرار دهند.

به تازگی چندین مطالعه در مورد شیرین کننده های مصنوعی و دیابت انجام شده است، از جمله مقاله ای در سال 2023 که این افزودنی غذایی را با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 (T2DM) مرتبط می دانست. در حالی که یک متاآنالیز در سال 2024 نشان داد که تاکنون این ارتباط به خوبی درک نشده است.

محققان به مطالعات قبلی اشاره می کنند که شواهدی از تحریک پاسخ های انسولین پس از غذا توسط آسپارتام مشابه ساکارز (شکر) و ارتباط ساخارین و سوکرالوز با اختلال در میکروبیوم روده و اختلال در تحمل گلوکز در کمتر از دو هفته را نشان داده اند.

شواهد نشان می دهد که شیرین کننده های مصنوعی می توانند ترکیب و عملکرد باکتری های روده را تغییر دهند و منجر به عدم تحمل گلوکز که پیش ساز دیابت نوع 2 است، شوند. و اینکه برخی از شیرین کننده ها ممکن است باعث ترشح انسولین شوند، پاسخ های متابولیک را به مرور زمان بی حس کنند یا سیستم تنظیم گلوکز بدن را حتی بدون وجود قند واقعی گیج کنند.

فرضیه دیگر این است که قرار گرفتن منظم در معرض شیرینی شدیدی که محصولات مصنوعی ارائه می دهند، ممکن است بدن را به پیش بینی کالری های قندی که هرگز نمی رسند، وادار کند و بر تنظیم اشتها، حساسیت به انسولین و مسیرهای متابولیکی گسترده تر تأثیر بگذارد. با این حال، نویسندگان پیشنهاد می کنند که چگونگی تأثیر شیرین کننده ها بر میکروبیوتای روده و تنظیم گلوکز، محتمل ترین عوامل افزایش خطر دیابت هستند.

منبع: ایسنا